Kijken naar de wereld III

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Kijken naar de wereld 3 

vorige lessen 

• romantiek (individu, gevoel, verbeelding, vlucht)
• realisme (mens in milieu, objectief, details, werkelijkheid)
• naturalisme (wetenschappelijk realisme, deterministisch)
• impressionisme (de indruk die het moment maakt 'vangen')

Romantiek 

individu, gevoel, verbeelding, vlucht

Realisme 

mens in milieu, objectief, details

Impressionisme  moment uit werkelijkheid 'vangen' (indruk)

Naturalisme wetenschappelijk realisme, deterministisch

ROMANTIEK	REALISME
subjectief	objectief
het gevoel	de observatie
het individu ('ik')	mensen in een milieu
vlucht uit werkelijkheid	werkelijkheid 'zoals ze is'
fascinatie voor dood en mysterieuze	aandacht voor sociale milieus, problemen (armoede bv)
taal = gevoelsgeladen, pers.	taal = afstand, detail

ALLES KOMT TERUG  (maar anders) 

• pop/art - nieuw realisme 
• neoromantiek 

ik - subjectief (gevoel) -vlucht uit werkelijkheid 

ROMANTIEK (1800-1850)

NEOROMANTIEK

mens in milieu -objectief-werkelijkheid zoals ze is

REALISME (1850-1880) 

NATURALISME 

POP-ART 

NIEUW REALISME

IMPRESSIONISME  

POP ART (jaren 60) 

Pop-art (van 'popular art')

• alledaagse werkelijkheid 
• onderwerpen én stijl ontleend aan consumptiemaatschappij (advertenties, strips)
• readymades (opnieuw)

Readymade : "klaar voor gebruik, kant en klaar"

Nieuw realisme 

• alles kan onderwerp zijn van poëzie
• het alledaagse is vaak helemaal niet zo alledaags 
• readymades (kant en klare teksten) 
• parlando (geen voordracht) 

gedicht 'je truitjes' Herman de Coninck

(audio leerboek-tekst basisboek)

nieuw realisme:  'gevonden gedichten' 

"Werkmethode: isoleren, annexeren. (...)De kunstenaar, die geen kunstenaar meer is: een koel, zakelijk oog. “Poëzie’ als resultaat van een (persoonlijke) selektie uit de Realiteit." (ARMANDO) 

Bekend voorbeeld : Donald Rumsfeld 

nieuw realisme: 'gevonden gedichten' 

'(audio en tekst leerboek 258)

Voorbeeld: 

As we know,

There are known knowns.

There are things we know we know.

We also know

There are known unknowns.

That is to say

We know there are some things

We do not know.

But there are also unknown unknowns,

The ones we don't know we don't know.

Pop ART & Nieuw realisme theorie:

 groene kaders 

p258-259 

MAAK: 

1. oefening 8b op pag. 257 
2. oefening 9b op pag 258

Nieuw realisme: Herman de Coninck

Twee gedichten : 

• 'Sprookje' 
• 'Poëzie' 

Neo-romantiek (1970-80)

• gevoel, het eigen 'ik' 
• melancholie & doodsverlangen (cfr. Romantiek)
• in poëzie: terug eerder traditionele vormen

De  'poète maudit'uit de (Zwarte) Romantiek  

=de verdoemde, geniale kunstenaar

=staat buiten de maatschappij 

= melancholie , doodsverlangen 

--->vaak verslaving + vroege dood/zelfmoord

27 club

- "De Treurige Prins"

- woelige schoolcarrière - nergens 'op zijn plaats'

- zot verliefd - jong getrouwd (in 't geheim) 

- seks & drugs & rock 'n roll  (bundel JUNKIEVERDRIET) 

- schilderde huis zwart

- doodsverlangen  

- 12 gedichten vlak voor zijn dood : Laatste gedichten

Jotie 't Hooft

neoromantiek 

(Wat ik bemin, 1976) 

"Dat heb ik geleerd. Nog ben ik jong 

Maar ik ben oud. Al wat ik bezong 

Verschrompelt vlug, wat ik bemin 

Bestaat, hoewel ik het verzin 

En door mijn woorden waadt het einde 

Nader, duidelijker dan het begin."

• Verbeelding 
• Dood 

Basisboek p 313: 'Schuldbekentenis'

• uit 'Laatste Gedichten'   
• geschreven in de nacht voor hij stierf aan een overdosis
• nr 12 en nr 13 op pagina 259 in jullie boek 

 'Schuldbekentenis'

• a Wat suggereert de titel van het gedicht? 
• De dichter bekent dat hij zich niet heeft gedragen zoals het ‘hoort’, dat hij ‘schuldig’ is.
• b. Bewijs met een versregel uit elke strofe dat de dichter zich niet thuis voelt in de wereld.
• Strofe 1, vers 2 (een toren en bovendien zonder uitkijk) + strofe 2, vers 7 (de wereld waarin ‘gij’ woont - dus niet : waarin ‘ik’ woon) +  strofe 3, vers 10 (de toren in de toren)

 'Schuldbekentenis'

• c/ In welk vers verwijst de dichter openlijk naar zijn druggebruik? 
• vers 8 ( en ben ik vreselijk stoned) 
• d/ In welk vers zegt hij dat hij langzaam naar zijn dood toeleeft  
• vers 12 : hij zaagt aan de pijlers die hem schoren (= in leven houden) 
• e/Leg uit: in mij is onstuitbaar de doodsbloem ontloken
•  Hij voelt een niet te stoppen drang (= onstuitbaar ontloken) om zelfmoord te plegen, maar hij ziet dat niet negatief (doodsbloem) 

 'Schuldbekentenis'

• strofebouw : 
• 4 strofes van vier regels (kwatrijn) 
• rijmschema :
• kwatrijn 1 & 2  : gepaard rijm (abab) - kwatrijn 3 & 4 : gekruist rijm (abab) 
• enjambement : 
• bijvoorbeeld regel 5-6 
• beeldspraak : 
• lichaam = toren, woorden van het gedicht= stenen, doodsbloem, pijlers