hoofdstuk 5: Dieren EHBO

• Dierverzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Hoofdstuk 4: Dieren EHBO

IBS 2: Asiel, Pension, Kennel (APK)

MBO niveau 2

Doelen bij ongeval of ziekte

• Redden van het leven van een dier
  
• Verlichten van het lijden van het dier
  
• Voorkomen van verergering van klachten
  
• Bevorderen van het herstel van het dier
  

Doelen dieren EHBO

Regels dieren=EHBO

• Blijf kalm
  
• Let op gevaar voor jezelf, de omgeving en het dier
  

Eerst controleren SPAR:

Slijmvliezen

Pols

Ademhaling

Reflexen

Pas daarna ga je handelen.

Zet in de juiste volgorde van controleren:

1

2

3

4

Ademhaling

Slijmvliezen

Reflexen

Pols

Handelen

• Controleer of houd de ademhaling op gang
  
• Stelp bloedingen
  
• Bestrijd de shock
  
• Verplaatst het dier niet verder dan noodzakelijk is
  
• Voorkom dat het dier afkoelt
  
• Schakel zo snel mogelijk een dierenarts in.
  

            vertel de informatie die je hebt gevonden

Eigen veiligheid

• Blijf altijd kalm
• Eerst zorgen dat je zelf veilig kan handelen.
• Moet het dier verplaatst worden?
• Verkeer omgeleid worden? (politie inschakelen)

Verwondingen en bloedingen

Alle verwondingen waarbij een onderdeel uit het lichaam komt:

• Voorkom beschadigingen (krabben, bijten)
  
• Voorkom uitdroging
  
• Voorkom vies worden
  

3 soorten bloedingen:Slagaderlijke bloeding

• Aderlijke bloeding
  
• Haarvatbloeding
  

Slagaderlijke bloeding

Zeer gevaarlijk: dier kan doodbloeden

 

Door de hoge druk zal het bloed in goven uit de wond komen.

           slagaderlijk bloed = zuurstofrijk --> helder rood

Doen

slagader dicht drukken (tussen wond en hart in)

       - met de hand

       - of met een drukverbandje

Drukpunten van de ledematen

Aderlijke bloeding

Minder gevaarlijk

 

lagere druk: bloed stroomt gelijkwaardig uit de wond

                   aderlijk bloed = zuurstof arm --> donker rood

Doen

Stelpen met een drukverband

Bij grotere aderlijke bloedingen eventueel een knevelverband

Haarvatbloeding

Niet gevaarlijk

 

Kleine bloeding: bloed sijpelt uit de wond (weinig bloedverlies)

                                  --> wond zal zichzelf dichten

Doen

Als wond niet vanzelf dicht een verbandje aanleggen.

Zet de juiste beschrijving bij de juiste soort bloeding.

Slagaderlijke bloeding

Aderlijke bloeding

Haarvatbloeding

bloed spuit uit de wond

helderrood 

bloed stroomt uit de wond

donkerrood

bloed sijpelt uit de wond

Botbreuken

Gesloten breuken

•  enkel het bot gebroken
  
•  huid en weefsel intact gebleven

Open breuken

•  bot steekt eruit en maakt contact met de buitenwereld
  
•  huid en weefsel beschadigd
  
•  eerst de wond afdekken met een steriel gaasje
  

Eerste hulp bij botbreuken

Waarneming

• Het bot bevindt zich op een andere plek bij beweging van het gewricht
  
• Op de plaats van de breuk ontstaat een zwelling
  
• Door beschadiging van weefsel en bloedvaten ontstaat er een bloeduitstorting
  
• Het dier kan niet op de pijnlijke poot staan
  

Eerste hulp bij botbreuken

Doen

• De uiteinden van het bot mogen zo min mogelijk bewegen
  
• Eventuele open wond afdekken met steriel gaas
  
• Eventueel een noodspalk verband aanleggen
  
• Het dier naar de dierenarts vervoeren
  

              (zoveel mogelijk liggend en op een plat ondervlak)

• Loopt het dier op 3 poten, dan mag dit zo blijven
  
• Geef het dier geen pijnstillers. Pijn heeft een reden! Het dier ontziet hierdoor de poot. De poot krijgt op deze manier rust.
  

Wat voor soort breuk
is te zien op de
afbeelding?

1. open breuk
2. gesloten breuk

Wat te doen bij
een verstuiking?

Verstuiking

Botstukken schuiven (door geweld) van elkaar af en terug,

de banden of kapsel die de botten bij elkaar houden rekken uit of scheuren.

Waarneming

• Plotseling pijn
  
• Niet meer op de poot kunnen staan
  
• Pijn bij bewegen
  
• Plaatselijke zwelling en warmte
  

Doen

• Met stevig, nat en koud verband het gewricht onbeweeglijk maken
  
• De eerste 24 uur het verband koel houden
  
• Rust geven
  
• Als de zwelling niet meer toe neemt, de volgende 24 uur warm houden
  

Ontwrichting

Botten worden zover mogelijk uit elkaar gedreven, zodat ze niet meer in hun oorspronkelijke stand terug kunnen komen.

 

Waarneming

• Beweging in het gewricht is sterk belemmerd en erg pijnlijk
  
• Het gewricht is duidelijk verdikt
  
• Een veranderde stand van botdelen is duidelijk te zien
  

Doen

Naar de dierenarts!

Wat doe je als je hond overgoten is met kokend heet water?

Brandwonden door oververhitting

Dier komt in contact met een hete vloeistof (water of anders).

Waarneming

Haren vangen in eerste instantie de hitte op, dus je ziet niet meteen iets.

      --> Vaak pas na enkele dagen opgemerkt;

                      haren beginnen uit te vallen en er is een ontsteking op de huid te zien.

Doen

• Direct na verbranding de wond 10-15 minuten koelen (lauw water)
  
• Naar de dierenarts.
  

Brandwonden door elektriciteit

In aanraking gekomen met bijv. bedrading in huis.

Dieren kunnen spierkrampen krijgen gevolgd door bewusteloosheid.

Waarneming

Kleine schroeiplekjes op het lichaam.

Doen

• Stroom uitschakelen.
  

     --> als niet mogelijk is;

                         zorg voor handschoenen, droge ondergrond, wollen deken of een droge houten stok (geleiden geen stroom).

                        Haal hiermee het dier bij de stroom vandaan.

• Bekijk toestand van het dier.
  
• Als het nodig is hartmassage of mond op snuit beademing.
  
• Ga naar de dierenarts.
  

Brandwonden door chemische stoffen

Gebeurt meestal bij natronloog, zwavelzuur en zoutzuur, afwasmiddel

Doen

• Wond met veel water spoelen.
  
• Heeft het dier de vloeistof ook binnen gehad: geen water laten drinken! (niet braken)
  
• Ga naar de dierenarts.
  

Brandwond door bevriezing

Waarneming

Meestal bij de oren, poot en staart.

Er vormen blaren op de huid.

Doen

• Verwarm het lichaamsonderdeel met handwarm water.
  

       Wrijf dit zachtjes in (de wond mag niet kapot zijn!)

• Ga naar de dierenarts.
  

Wat zijn enkele symptomen van een dier die vergiftiging heeft?

Vergiftiging

Waarneming

• Braken
  
• Diarree
  
• Ontsteking aan voetzolen, mondrand en oogranden
  
• Pijnlijke krampen
  
• Kop en nek worden achterover gestrekt
  
• De voorpoten naar voren en de achterpoten naar achteren
  

Doen

Naar de dierenarts! (eventueel met de verpakking van het vergif/medicijn/schoonmaakmiddel

Zonnesteek

Bijvoorbeeld door opsluiting in de auto.

 

Waarneming

Lichaamstemperatuur erg hoog.

Dier hijgt en verliest veel vocht en speeksel.

Doen

• Het dier zo snel mogelijk op een koele plek leggen.
  
• Overgiet het dier met water (of natte doek);
  
•  begin bij de poten
  
• Dier bij bewustzijn; zorg voor fris drinkwater
  
• Naar de dierenarts
  

Hoe herken je een maagrdraaing?
(maagtorsie/maagkanteling)

Maagtorsie

Maag draait dan in het lichaam:

• veel droogvoer (zwaar) en dan veel bewegen
• maag is aan de voor- en achterkant afgesloten:

         - door bloedstuwing snel veel gas in de      

             maag: zwelt op

         - door zwelling maagwand en bloedvaten                dichtgedrukt

        - hart krijgt niet 

           genoeg bloed: 

           hartproblemen

Waarneming

• Dier wordt onrustig, daarna juist stil
  
• Maagzwelling van buitenaf te zien (linkerzijde)
  
• Veel speeksel, braakneigingen (zonder braaksel)
  
• Benauwd en veel hijgen
  

Doen

Snel naar de dierenarts!

Aan de slag!

Hoofdstukvragen:

H 4.1 t/m 4.2

Leeractiviteiten:

2.11 EHBO praktijk uitwerken

Aan product (ziektekaart) werken

joinmyquiz.com 

hondenrassen: 1605 5241

rasgroepen: 5694 9705

exterieur hond: 4987 1817

Kat: 6009 5433