Les 3+4 - Reactievergelijkingen kloppend maken

• Chemie
• MBO
• Studiejaar 1

Chemie II - les 3 + 4

Weekplanning - Chemie II: Element & verbinding

Week 1:

Herhaling lesstof periode 1 + H 2.1 t/m H 2.4

Week 2:

H 2.5 t/m H2.8 + oefentoets maken

Week 3:

Oefentoets bespreken & ruimte voor vragen

Week 4:

Toets + Inleiding organische chemie

Lesplanning

• Symbolen
• Uitleg reactievergelijkingen kloppend maken
• Aan de slag!

Het symbool C staat voor:

Calcium 

Chloor 

Chloride

Koolstof

Het symbool I staat voor:

Jood

Jodium

Yttrium

Lithium

Het symbool Fe staat voor:

Fluor

Fosfor

Zilver

IJzer

Het symbool N staat voor:

Natrium

Nikkel

Neon

Stikstof

De afkorting van waterstof is:

W

H₂O

H

Wa

De afkorting van fosfor is:

F

P

Fl

Fs

De afkorting van zwavel is:

S

Zw

Zn

Z

Welke moleculen bestaan altijd uit twee atomen?

CL B R I N H O F

Naamgeving van moleculen en verbindingen

Griekse telwoorden: 

1	mono
2	di
3	tri
4	tetra
5	penta

Voornaam = het 1e atoomsoort dat wordt genoemd

Achternaam = het 2e atoomsoort

Element	Naam in verbinding
zuurstof	oxide
zwavel	sulfide
stikstof	nitride
fluor	fluoride
chloor	chloride
broom	bromide
jood	jodide

Wat is de naam van de volgende stoffen?

• CO
• CO2
• SO_{3
  Wat is de formule van difosfortrioxide?} 

Molecuulformule

• Uit welke atomen bestaat ammoniak?
• Ammoniak wordt geschreven als NH₃
• _{Index = het kleine cijfertje, dit geeft weer
  hoe veel atomen er in het molecuul zitten.}
• _{Index 1 wordt weggelaten: dus geen N1H}3

Hoe wordt ammoniak NH₃ gevormd?

• Reactieschema
  
• stikstof + waterstof -> ammoniak
• Reactievergelijking: namen vervangen voor formules
• N2 + H2 -> NH3
• Hebben we overal evenveel atomen voor en na de pijl?
• N2 + 3H2 -> 2NH3
• Het getal voor de molecuulformule is de coëfficiënt. Geen coëfficiënt van 1. 
• De coëfficiënt mag veranderen de index niet!

Reactievergelijkingen

• Reageren
• Verbranden
•  Ontleden
• Ontstaat

Als je reactievergelijkingen moet maken, heb je meestal een stukje tekst. In de tekst kunnen verschillende woorden staan: 

• Reageren
• Verbranden
• Ontleden
• Ontstaat

Reageren

Bijvoorbeeld: water reageert met chloor. 

Stoffen die met elkaar reageren staan voor de pijl!

H₂O  +  Cl₂

Verbranden

Als er staat er wordt een bepaalde stof verbrand dan wordt er altijd bedoeld + zuurstof!

Verbranden is altijd een reactie met zuurstof. 

Bijvoorbeeld: methaan (CH₄) verbranden 

CH₄ + O₂

Verbranden

Als er staat er wordt een bepaalde stof verbrand dan wordt er altijd bedoeld + zuurstof!

Verbranden is altijd een reactie met zuurstof. 

Bijvoorbeeld: methaan (CH₄) verbranden 

CH₄ + O₂

CO₂ + H₂O

Ontleden

Altijd maar één stof voor de pijl!

Bijvoorbeeld: we gaan ammoniak ontleden waarbij stikstof en waterstof ontstaat. 

NH₃

N₂ + H₂

Ontstaat

Er ontstaat koolstofdioxide (CO₂) en water (H₂O). 

De stoffen altijd na de pijl!

CO₂ + H₂O

Kiezen maar!

1. Geen uitleg, zelfstandig de opdracht uitvoeren. 

2. Uitleg en vervolgens zelfstandig de opdracht uitvoeren. 

3. Uitleg en vervolgens gezamenlijk de opdracht uitvoeren. 

De opdracht

1. Maak opdracht 5 uit het boekje

2. Opdrachten op papier

3. Maak de oefeningen uit de

volgende link: Link 1

Reacties

• Er gaat geen massa verloren  of er ontstaat geen nieuwe massa
• Alleen verandering is zichtbaar
• Links: uitgangsproducten, rechts: producten
• Links evenveel atomen als rechts van de pijl!

Uitgangsstoffen                  eindproducten

Beginproducten                  reactieproducten

Hoe ga je te werk?

1. Noteer de formules van de uitgangsstoffen/beginproducten en eindproductie/reactieproducten
2. Maak eerst een atoomsoort die weinig in de verlijking voorkomt, kloppend
3. Maak de andere atomen kloppend
4. Controleer links en rechts elk element

Voorbeeld

De verbranding van ammoniak tot stikstofmonooxide en water

Aan de slag!

1. Maak opdracht 5 uit het boekje

2.  Opdrachten op papier

3. Maak de oefeningen uit de 

volgende link: Link 1