Kerkelijke muziek H2

• Kunst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4-6

Kerkelijke muziek

Lesinhoud | Kerkelijke muziek

- Gregoriaanse muziek

- Neumen

-Melismatisch

- Syllabisch

- Eenstemmig en meerstemmig

Gregoriaanse muziek

Benaming van de eenstemmige Latijnse onbegeleide kerkzang in de katholieke kerk. 

0

Begrip: Neumen

Vroege vorm van muzieknotatie die bestaat vóór de notenbalknotatie. De vorm van de neumen geven het stijgen of dalen van de melodie aan.

Waarom was er behoefte aan muzieknotatie met de Gregoriaanse gezangen?

Wat waren neumen in de context van middeleeuwse muzieknotatie?

1. Geavanceerde muzikale instrumenten.
2. Korte gezongen gebeden.
3. Grafische symbolen voor het aanduiden van melodieën.
4. Rituele dansen tijdens kerkdiensten.

Gregoriaans

• melismatisch
• syllabisch

Begrip: Syllabisch

Een syllabe is een lettergreep. In syllabische vocale muziek wordt per lettergreep slechts één noot gezongen

Begrip: Melismatisch

In de eenstemmige vocale muziek: het zingen van meerdere noten op één lettergreep.

Was dit fragment syllabisch of melismatisch?

1. Syllabisch
2. Melismatisch

Waarom is gregoriaanse muziek a kloosterleven capella

1. omdat er nog geen goede instrumenten waren
2. kloosters bezaten geen instrumenten
3. omdat de menselijke stem het beste instrument is
4. instrumenten zouden de aandacht afleiden van de tekst

Wat betekent Polyfonie?

Begrip: Polyfonie

Letterlijk: Meerstemmigheid. Meerstemmige compositietechniek waarbij elke stem een zelfstandige melodie volgt.

Kan je met de hele klas eenstemmig zingen? Licht toe.

Vraag 6 (pagina 16 werkboek)

Gregoriaans wordt ook nu nog wel in katholieke kloosters en kerken gezonden. De muziekstijl ontstaat in de negende eeuw. 

Beluister V201 en noem drie kenmerken van het gregoriaans die je hoort in dit fragment.

Beluister V201 en noem drie kenmerken van het gregoriaans die je hoort in dit fragment.

Vraag 11 (pagina 16 werkboek)
Noem drie stappen die rond de elfde eeuw worden gezet om de muzieknotatie te verbeteren:

Vraag 39 blz 22

Guillaume de Machaut schrijft in 1363 de Messe de Nostre Dame om uit te voeren in de kathedraal van Eims. Bekijk en beluister V203 en V205. De gotische bouwstijl van deze kathedraal sluit goed aan bij de polyfonie van deze mis. Leg dit uit.

https://www.hdmedia.fr/visite-virtuelle/hd/cbpeepK8d-cathedrale-reims-.html

Guillaume de Machaut schrijft in 1363 de Messe de Nostre Dame om uit te voeren in de kathedraal van Eims. Bekijk en beluister V203 en V205. De gotische bouwstijl van deze kathedraal sluit goed aan bij de polyfonie van deze mis. Leg dit uit.

39. Strekking antwoord, een van de volgende:

• De Messe de Nostre Dame is een meerstemmige mis en heeft daardoor een

grote klankrijkdom. Dit past goed bij de kathedraal van Reims: de vele beelden

aan de buitenkant en de kleurenpracht van de ramen in het koor getuigen

eveneens van een grote rijkdom en schittering.

• Er is een grote variatie aan toonhoogte, melodieën schieten omhoog en er

wordt gebruik gemaakt van hoge noten voor de extra stemmen. Dit komt

overeen met het streven naar verticaliteit en naar het licht van de grote, hoge

vensters en spitsbogen van de kathedralen van de gotiek.

• De meerstemmige muziek bestaat uit stemmen als toegevoegde versiering net

zoals de architectuur aangevuld wordt met extra decoratieve elementen.