Gedragsstoornis(sen)

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 1

Normoverschrijdend-gedragsstoornis (CD)

21-03-2023

Door Julian en Julie

Inhoud

Wat is een gedragsstoornis

wanneer spreken we van een gedragsstoornis?

1. als het kind minimaal 6 maanden opstandig negatief gedrag toont
2. als het kind irritant is
3. als het kind minimaal 3 maanden opstandig negatief gedrag toont
4. als het kind pest

Gedragsstoornissen

Bij ‘Lastig gedrag’ dat tenminste 6 maanden aanhoudt en niet meer past bij de ontwikkelingsfase van een kind kan er sprake zijn van een gedragsstoornis.

Gedragsstoornissen

Agressieve gedragsstoornissen:

ODD Oppositional Defiant Disorder  (of oppositioneel opstandig gedrag)

CD Conduct Disorder (antisociale gedragsstoornis)

Gedragsstoornissen

Gedragsstoornis:

* Psychiatrisch ziektebeeld waarbij probleemgedrag voortkomt uit de aanleg van het kind.

* Het gedrag komt uit het kind en niet door de omgeving.

* De omgeving heeft er last van. Het kind minder.

* Het gaat om externaliserend gedrag.

*Het gedrag blijft vaak na kindertijd bestaan.

Wat is ODD?

ODD is een gedragsstoornis die voornamelijk ontstaat tijdens de kinderjaren of adolescentie. Aanhoudend agressief gedrag en de neiging om anderen opzettelijk lastig te vallen en te irriteren.

vroege starters

Vroege starters

 zijn jongeren die op jonge leeftijd, vóór de leeftijd van 12 of 13 jaar, ernstige normovertredingen pleegden en eventueel in contact kwamen met gerechtelijke instanties. De prognose voor hen is tamelijk slecht. Op latere leeftijd leidt dit vaak tot chronische delinquentie, waarbij agressieve persoonsgerichte delicten veel voorkomen.

Late starters

De late starters

 zijn sociaal vaardiger. Maar onder invloed van antisociale leeftijdsgenoten (de vroege starters) gaan zij gedragsstoornissen vertonen. Ze lijken het afwijkende gedrag van de vroege starters wel cool te vinden en imiteren gedragingen als het provoceren van gezagsdragers, roken, tatoeages en het dragen van alternatieve kleding. De behandelvooruitzichten zijn bij deze groep veel gunstiger. Het zal duidelijk zijn dat bij de late starters omgevingsfactoren de grootste rol spelen.

Kenmerken

• Anderen opzettelijk irriteren
  
• Vaak boos en ontevreden zijn
  
• Geregeld ruzie maken met volwassenen/gezagsfiguren
  
• Zich verzetten tegen verzoeken en/of regels van gezagsfiguren
  
• Anderen de schuld geven van zijn/haar fouten of wangedrag
  
• Lichtgeraakt zijn of zich snel ergens aan ergeren
  
• Hatelijk en wraakzuchtig zijn

Begeleiding

Denk hierbij aan het creëren van structuur, beloningssystemen, het stellen van regels en omgaan met dagelijkse probleemsituaties.

 

Gedragstherapie hierbij gaat een gedragstherapeut aan de slag met het kind om beter passende gedragspatronen aan te leren.

Medicatie

Wat is normoverschrijdend-gedragsstoornis (CD)?

Kinderen vertonen onacceptabel gedrag. CD is de afkorting voor de Engelse term Conduct Disorder wat in het Nederlands ''Gedragsstoornis'' is. Het gedrag kan zorgen voor grote problemen op school én thuis. 

De oorzaak is een combinatie van aanleg en omgeving. 

Aanleg: langzamere hartslag, hogere stressdrempel, tekortschietende emotionele zelfregulatie of bijvoorbeeld een onderontwikkeld geweten.

Omgeving: Opvoeding, cultuur. onveilige hechting of misbruik.

Deze kinderen vertonen voor hun omgeving niet-acceptabel gedrag. Ze kunnen agressief zijn of delinquent gedrag vertonen. 

Sommige kinderen zijn erg op zichzelf gericht en gaan niet veel met leeftijdsgenoten om. 

Als ze wel met een groep optrekken, vinden ze dat voor hen andere regels gelden.

Hun contacten zijn erop gericht om er persoonlijk voordeel uit te halen. Ze hebben een verminderd inlevingsvermogen. 

CD komt voor bij 2% van de kinderen en jongeren. De normoverschrijdend-gedragsstoornis komt regelmatig voor in combinatie met of als gevolg van andere stoornissen, bijvoorbeeld ADHD of een autismespectrumstoornis, maar ook een depressieve stoornis of een angststoornis komt voor.

Niet alle symptomen die jongeren met CD vertonen, komen al voor op jonge leeftijd. Er kan dan ook onderscheid worden gemaakt tussen een vorm beginnend in de kinderleeftijd en een vorm beginnend in de puberteit.

Kenmerken van CD?

• Pest, bedreigt, intimideert
  
• Gebruikt wapens en brengt lichamelijk letsel toe
  
• Zet aan tot vechten
  
• Mishandelt mens en dier
  
• Dwingt tot seksueel contact
  
• Steelt of liegt en vernielt met de bedoeling ernstige schade aan te richten
  
• Spijbelt en loopt weg van huis

Is CD het zelfde als ODD?

NEE!

• Er zijn véél overeenkomsten tussen CD en ODD.
• Er is bij ODD geen sprake is van gewelddadig gedrag.
• Het ontstaan en de behandelmethoden zijn wél hetzelfde.

MAAR:

• Het is belangrijk om zo vroeg mogelijk aan de bel te trekken. Anders raakt het gedrag ingesleten en is het niet/moeilijk te behandelen. ODD kán CD worden.

Eerste indruk na het filmpje van Beth

Behandeling:

• Psycho-educatie
• Psycho-therapeutisch aanpak op kind en opvoeders
• Medicijnen  

Psycho-educatie

Psycho-educatie is onderdeel van de behandeling. Door psycho-educatie krijgen zowel het kind als de ouders inzicht in de stoornis.

Zo leren de kinderen:

• gevoelens bij zich te herkennen
  
• om te gaan met de boosheid
  
• zich beter te gedragen, ook in verschillende situaties
  
• zich te verplaatsen in de ander
  

Ouders wordt geleerd:

• meer/beter positief (opvoed)gedrag
• duidelijke grenzen te stellen zonder het kind af te wijzen

Gevolgen ODD/CD

Zonder behandeling: kinderen komen vaak in de criminaliteit,

Broertjes en zusjes, ouders, vriendjes en dieren kunnen mishandeld worden. Ze worden buitengesloten. 

Met behandeling: kan het kind normaal gedrag aanleren en met hulp meedraaien in de maatschappij

Overzicht verschillen ODD en CD

Vragen?

Tot volgende week