introductie en 1.1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Hoofdstuk 1

1.1 Het landschap als dynamisch systeem

6 vwo

Telefoon in telefoontas of eigen tas

Quiz

Vraag 1

Door welke oorzaak wordt de ‘snelle klei’ niet in beweging gezet?

Vraag 2

Aardverschuivingen met 'snelle klei' komen vooral boven de 60 graden Noorderbreedte voor, omdat...

Vraag 3

Welke zijderoute zal in de toekomst meer gebruikt worden?

Vraag 4

Op welk eiland ligt de Etna?

Vraag 5

Welke plaat is betrokken bij het vulkanisme van de Etna? (gebruik de atlas)

Vraag 6

Welke twee zeeën worden door het 193 kilometer lange Suezkanaal verbonden?

Vraag 7

De Amsterdamse grachten worden gevoed door...?

Vraag 8

Wat is de belangrijkste voorwaarde voor het ontstaan van orkanen?

Bespreken Quizje

Vandaag

- Start H1

- Maken opdrachten introductie en 1.1

Opfrissen Aarde - Landschapszones

H1: typische vragen..

• Waar wordt de chemische bodemvruchtbaarheid vooral door bepaald?

• Op welke wijze beïnvloedt de mens bodemvorming in de tropische- en gematigde zone? 

• Waarom is inklinking een voorbeeld van landdegradatie?

• Verwoestijning komt voort uit de gecombineerde inwerking van menselijke en natuurlijke factoren. Leg uit dit werkt. 

1. Maak H1 'Introductie'. Opdr. 1,3,4,5. 

2. Klaar? Doornemen 1.1.

Theorie §1.1 

Landschap als dynamisch systeem

Leerdoelen §1.1

• Wat is het verschil tussen humificatie en mineralisatie?

• Op welke drie plaatsen worden voedingsstoffen die bodem nodig hebben, opgeslagen?

• Waarom zijn tropische bodems niet echt vruchtbaar?

Nu in een iets rustiger tempo...

Opslag voedingstoffen bomen:

 

1. levende organische materiaal van de bomen

2. dode organische materiaal op de grond

 3.  zware humuslaag in de bodem

Een bos als dynamisch systeem

• organisch afval
  
• levend organisch materiaal
  
• humusrijke grond
• onveranderde grond
  
• uitgespoelde grond
  

A

Levend organisch materiaal

B

Organisch afval

C

Uitgepoelde grond

D

Humusrijke grond

E

Onveranderde grond

Een combinatie van processen houdt een voedselkringloop in stand:

• Fotosynthese > productie nieuw organisch materiaal
• Vorming organisch afval > ophoping vallende bladeren
• Mineralisatie > wanneer organisch materiaal wordt afgebroken 
•  Humusvorming > gedeeltelijke afbraak  materiaal 
•  Verwering > door inwerking van water en bacteriën 

Het klimaat heeft grote invloed op het type bos dat ergens voorkomt

A

Naaldbos > in de boreale zone

(lange koude winter, kort groeiseizoen)

B

Tropisch regenwoud > in de tropische zone

(warm, veel neerslag)

C

Loofbos > in de gematigde zone

(seizoensinvloed, voldoende neerslag)

Als klimaat en begroeiing veranderen is het logisch dat de processen die de verkleuring van de grond veroorzaken ook anders zijn

Welke processen horen (vooral) bij welke bodem?

• mineralisatie
  
• uitspoeling
• humusvorming
• uitspoeling 
• inspoeling 
• chemische verwering
  

Naaldbos                 Tropisch bos                        Loofbos

humusvorming 
uit- en inspoeling

sterke mineralisatie

sterke uitspoeling

sterke chemische verwering

mineralisatie en humusvorming

uit- en inspoeling

Waarom zijn tropische bodems niet echt vruchtbaar?

• Hoge temperatuur, hoge vochtigheid en permanent groeiseizoen in tropische regenwouden zorgt voor snel verloop van mineralisatie en afbraak organisch materiaal > vrijgekomen voedingstoffen worden door grote hoeveelheid neerslag snel snel weggespoeld

Volgende les

Maken §1.1: opdr 1,2,5,6

concept map maken