3 vmbo-b 5.2 Ecologie: Eten en gegeten worden

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

5.4 Voedselrelaties

Wat gaan we vandaag doen?

• Herhalen 3.3 Energierijke stoffen
• Leerdoelen vandaag
• Nieuwe theorie: 3.4 Voedselrelaties
• Zelf aan de slag
• Herhalen leerdoelen & afsluiten

Waar vindt verbranding plaats?

1. In de bladgroenkorrels
2. In de longen
3. In alle cellen
4. In de rode bloedcellen

Wie doen er aan verbranding?

1. Alleen planten
2. Alleen dieren
3. Planten en dieren
4. Alle organismen (levende wezens)

Bij verbranding...

1. verbruik je energie
2. krijg je energie
3. kost energie
4. komt energie vrij

Verbranding is ...

1. glucose + zuurstof = energie + koolstofdioxide + water
2. Energie + koolstofdioxide + water = glucose + zuurstof
3. koolstofdioxide + glucose = zuurstof + water + energie
4. glucose + water = koolstofdioxide + energie + zuurstof

Bij fotosynthese ....

1. Nemen planten zuurstof op en geven CO2 af
2. Nemen planten koolstof op en geven zuurstof af
3. Nemen planten C02 op en geven zuurstof af
4. nemen planten koolstof op en geven CO2 af

Welke stoffen zijn energierijke stoffen?

1. glucose, eiwitten en vetten
2. eiwitten en mineralen
3. vitaminen en mineralen

leerdoelen vandaag

Aan het einde van de les:

- kan je organismen indelen in producenten, reducenten en consumenten

- kan je uitleggen wat een voedselketen is

- kan je dieren indelen in planteneters, vleeseters en alleseters

Inleiding

Planten, dieren, schimmels en bacteriën hebben elkaar nodig om te overleven.

Ze kunnen niet zonder elkaar!

3.4 Voedselrelaties

Alle organismen kan je verdelen in 3 groepen:

- producenten

- consumenten

- reducenten

3.4 Voedselrelaties

Planten zijn producenten.

Door fotosynthese kunnen ze zelf glucose maken.

Uit glucose kunnen planten andere energierijke stoffen maken, zoals koolhydraten, eiwitten en vetten.

Planten maken deze energierijke stoffen voor zichzelf, maar ook voor dieren.

5.2 Eten en gegeten worden

Dieren zijn consumenten.

Dieren kunnen zelf geen energierijke stoffen maken.

Zij moeten deze stoffen binnenkrijgen via hun voedsel.

Zij eten planten of andere dieren.

Dieren gebruiken de opgegeten energierijke stoffen voor verbranding en de opbouw van hun eigen lichaam.

5.2 Eten en gegeten worden

Schimmels en bacteriën breken de resten van dode organismen af. Dit zijn energierijke stoffen uit planten en dieren.

Hierbij ontstaan energiearme stoffen: koolstofdioxide, water en mineralen.

Een ander woord voor afbreken is reduceren.

Bacteriën en schimmels zijn daarom reducenten.

Planten nemen de enrgiearme stoffen weer op.

In een weideveld staan planten.

Bladluizen drinken de sappen uit de bladeren van de plant.

De bladluizen worden opgegeten door sluipwespen.

De wespendief eet het liefst sluipwespen.

Links op de afbeelding zie je een voedselketen.

Een voedselketen is een reeks soorten, waarbij elke soort wordt gegeten door een andere soort

De pijlen betekenen wordt gegeten door.

Elke soort in een voedselketen noem je een schakel.

De eerste schakel is altijd een plant, omdat planten hun eigen voedsel produceren.

De volgende schakels zijn altijd dieren.

In een voedselketen komen geen schimmels en bacteriën voor.

Probeer een voedselketen te maken met de volgende organismen: Rups - Koolmees - Havik - Slaplant

5.2 Eten en gegeten worden

Planteneters zijn dieren die alleen maar planten eten. In een voedselketen zijn ze altijd de tweede schakel.

Vleeseters zijn dieren die andere dieren eten en vormen de derde schakel of hoger.

Alleseters zijn dieren die planten en dieren eten. Alleseters kunnen de tweede schakel zijn of hoger.

VRAGEN??

zelf aan de slag

5.2 Eten en gegeten worden: lees de tekst en maak de opdrachten:

opdracht 1 t/m 7 maken

(vanaf blz. 101)

herhalen leerdoelen

Aan het einde van de les:

- kan je organismen indelen in producenten, reducenten en consumenten

- kan je uitleggen wat een voedselketen is

- kan je dieren indelen in planteneters, vleeseters en alleseters