Grammatica WS: bijwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom!

Ga rustig zitten, pak je leesboek en start met lezen!

Lesdoelen

Aan het eind van deze les...

• ... kun je het bijwoord herkennen en benoemen.

Zelf aan de slag

Je leest éérst de theorie van Cursus 5, par. 12. Daarna maak je opdr. 1 t/m 6.

Tijdens de instructie ben je stil.

Na de instructie mag je vragen stellen.

Ben je klaar?

1. Huiswerk ander vak afmaken.

2. Lezen in je leesboek.

Bekijk de volgende zin:

 

– Morgen / komt / het Scapino Ballet / hier / een voorstelling / geven.

Hoe zou je dit benoemen bij

zinsontleding?

Bekijk de volgende zin:

 

– Morgen (bwb) / komt / het Scapino Ballet / hier (bwb) / een voorstelling / geven.

In deze zin zijn de woorden Morgen en hier bijwoorden. Als een bijwoordelijke bepaling uit één woord bestaat, is dat woord als woordsoort een bijwoord (bw).

Zo herken je een bijwoord:

Een bijwoord kan van alles aangeven, bijvoorbeeld:

– tijd: eergisteren, indertijd, ooit, overmorgen, laatst, vroeger, tegenwoordig;

– plaats/richting: daar, ginds, hier, nergens, overal / daarheen, erlangs, opzij, vooruit;

– een reden/oorzaak: daarom, vandaar / hierdoor, daardoor;

– een vraag: hoe, waar, waardoor, waarheen, waarom, wanneer;

– (on)zekerheid: ongetwijfeld, vast, wel, misschien, vermoedelijk, zeker;

– ontkenning: niet, nooit, nimmer, geenszins.

Een bijwoord kan iets zeggen over:

 

– een hele zin: Straks / willen / we / ergens / een patatje / gaan eten.

– een werkwoord: Die Julian / kan / goed / zingen (zww).

– een bijvoeglijk naamwoord: Ik / vind / dit / een uiterst ingewikkelde (bn) situatie.

– een ander bijwoord: Die Julian / kan / behoorlijk goed (bw) / zingen.

Sommige bijwoorden kun je verwarren met andere woordsoorten.

Een bijwoord lijkt soms op een bijvoeglijk naamwoord, maar dat laatste zegt iets over een zelfstandig naamwoord en een bijwoord niet:

– Krijgen jullie in Maastricht straks een mooi (bn) huis (zn)?

– Vayenne kan volgens mij mooi (bw) tekenen (zww).

Volgens de diëtiste is een FLINK deel van haar klanten behoorlijk zwaar.

1. bijvoeglijk naamwoord
2. bijwoord

Volgens de diëtiste is een deel van haar klanten BEHOORLIJK zwaar.

1. bijvoeglijk naamwoord
2. bijwoord

Volgens de diëtiste is een deel van haar klanten behoorlijk ZWAAR.

1. bijvoeglijk naamwoord
2. bijwoord

Zelf aan de slag

Maak Cursus 5, par. 12, opdr. 1 t/m 6.

Ben je klaar?

1. Huiswerk ander vak afmaken.

2. Lezen in je leesboek.

3. Leren toets ander vak.

Lesdoelen: behaald?

- Kun je het bijwoord herkennen en benoemen?

- Met welk woordsoort/welke woordsoorten wil je nog oefenen?