H3 organismen leven samen samenvatting

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

H3: Organismen leven samen

H3.1 Biotisch en abiotisch

*Individu= 1 enkel organisme
*Populatie= Een groep organismen 

  van dezelfde soort, binnen een 

  bepaald gebied, die onderling 

  voortplanten

*Levensgemeenschap= Alle  

  biotische factoren binnen een gebied
*Biotoop= Alle abiotische factoren binnen een 

  gebied.
*Ecosysteem= alle biotische en abiotische factoren in een gebied

 Aanpassingen bij planten

Rozetvormende planten 

Licht

Klimplanten

Vochtige omgeving

Cactus

Droge omgeving

Vogels

Aangepast aan land

Vogels

Fotosynthese en verbranding

H3.2

Bastvaten en houtvaten

H3.3

bastvaten en houtvaten

Houtvaten zijn dode cellen
Ze bestaan uit cellulose en houtstof

Bastvaten zijn levende cellen
Er zitten openingen in om stoffen 
door te laten

Opslaan van reserverstoffen

Bijvoorbeeld in een vrucht,
zaad, bol of knol!

Voedselketen

Voedselketen

H3.4

Een voedselketen begint altijd met een plant/producent. Ieder organisme in een voedselketen noemen we een schakel.

Voedselweb

In een voedselweb staan alle

voedselrelaties 

Producenten

Alle planten en andere organismen die bladgroenkorrels hebben

Zij maken hun eigen organische stoffen

Ze zijn altijd de eerste schakel in een voedselketen

Consumenten

Alle organismen die moeten eten om aan organische stoffen te komen

Vormen de tweede en alle volgende schakels

2e schakel: Planteneter/alleseter
3e schakel enz.: Vleeseter/alleseter

Reducenten

Alle organismen die dode resten opruimen en afbreken

(schimmels en bacteriën) 

Zij maken van organische stoffen weer anorganische stoffen

Worden niet genoemd in een voedselweb of voedselketen

H3.5 Kringloop van stoffen

Piramide van Aantallen

Hierbij tellen we het aantal organismen in elke schakel.

Deze hoeft dus niet de vorm van een piramide te hebben.

BV: De eerste schakel kan bestaan uit 1 boom.

Piramide van biomassa

Deze heeft altijd de vorm van een piramide. 

De biomassa is in de eerste schakel het grootst en neemt in elke volgende schakel af.

Energie in de voedselketen

Koolstofkringloop tl/kader

Stikstofkringloop ->alleen TL

Biologisch evenwicht

Optimum

kromme

Aan de slag met H3

Leer elke dag een deel!

- Maak de oefentoets H3 (online)

- Maak de examentraining van H3 (online)

- Moeilijk? Maak de Test Jezelf van die paragraaf (online)