§5.3 Waterbeheer

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

§5.3 Waterbeheer

Planning

- Leerdoelen

- Herhaling §5.2

- Uitleg

- Huiswerk

Leerdoelen

Je begrijpt hoe en waarom Nederland steeds vaker te maken krijgt met wateroverlast en –tekorten.

Je kunt uitleggen wat het nationaal Deltaprogramma is.

Je kunt uitleggen wat de voor- en nadelen zijn van de maatregelen die Nederland neemt om water op een duurzame manier te beheren.

Grondwaterwinning

Oppervlakte-waterwinning

Duinwaterwinning

Kans op verdroging

Goedkoop proces van zuiveren

Komt voor in West-Nederland

Opgeslagen in spaarbekkens

Het zand biedt een natuurlijke filterende werking

Duur proces van zuiveren

Verkleining zoetwaterzak

Wateroverlast in 1995

Waterbeheer

Waterbeheer wordt geregeld door:

• Rijkswaterstaat:
  

- bouw dijken

- grote projecten, zoals 'Ruimte voor de Rivier' en de Deltawerken.

• Waterschappen:
  

- onderhoud dijken

- Waterkwaliteit en kwantiteit

- reguleren waterpeil

- zuiveren afvalwater

Deltawerken

Door wie worden polders beheerd?
Past dit bij waterkwaliteit of kwantiteit?

1. Rijkswaterstaat, kwaliteit
2. Waterschappen, kwaliteit
3. Rijkwaterstaat, kwantiteit
4. Waterschappen, kwantiteit

Welke twee regio’s in Nederland zijn kwetsbaar voor overstromingen?

Niet te veel, niet te weinig…

• Ongeveer de helft van NL ligt beneden zeeniveau.

Welke problemen heeft NL?

• Hoge waterstanden in rivieren: piekafvoer. Zoals in 2021 in Limburg. > Door het veranderende klimaat > extremer weer.
• Langere droge tijd: bodemerosie en daling van de grondwaterstand. Gevolg: kwelwater  zeewater kan door de duinen sijpelen. Dit maakt de bodem zouter.

Water in de toekomst

• De getijden beïnvloeden de duinkust. Duinen, dammen en dijken beschermen de Nederlandse kust als zeewering.

• Om gebieden zonder duinen te beschermen zijn projecten als de Deltawerken opgezet.

Op welke drie zaken ligt de focus van het nationaal Deltaprogramma?

• Waterveiligheid
  
• Zoetwatervoorziening
  
• Ruimtelijke adaptatie.Zoals het aanpassen van de leefomgeving aan een veranderend klimaat: klimaatadaptatie.

Ruimte voor de Rivier

• Maatregelen ‘Ruimte voor de rivier’:
  

- uiterwaardvergraving

- aanleg van nevengeulen

- kribverlaging

- zomerbedverdieping

- dijkverlegging

- aanleg van bypasses en overlopen

Sleep de maatregelen in het kader van 'Ruimte voor de Rivier' naar de juiste afbeelding:

Dijkverlegging

Uiterwaardvergraving

Zomerbedverdieping

Kribverlaging

Aanleggen nevengeul

Waterberging

Dimensies aardrijkskunde

Alle wensen en maatregelen van het nationaal Deltaprogramma kun je bekijken vanuit vier aardrijkskundige dimensies:

1. Economisch. Wat kost het om de leefomgeving aan te passen?
2. Politiek.Welke wetten/regels komen er en hoe lang duurt dat?
3. Sociaal/cultureel.Wat vinden bewoners van de maatregelen?
4. Natuurlijk.Zijn de ingrepen niet te schadelijk voor de natuur?