3.3 Hoe is het geregeld?

• Economie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

3.3 Hoe is het geregeld?

Hoofdstuk 3 Aan het werk?

Wat weten we nog/al?

Wat doet een werknemer voor zijn baas?

1. Hij betaalt loon aan zijn baas
2. Hij voert taken uit en ontvangt hiervoor loon
3. Hij bepaalt zijn eigen werktijden
4. Hij geeft opdrachten aan zijn baas

Wat doet een werkgever voor zijn werknemers?

1. Hij zorgt voor de klanten
2. Hij betaalt loon
3. Hij geeft advies
4. Hij werkt mee

Wat zijn voorbeelden van arbeidsvoorwaarden?

1. Huisvesting, kleding en telefoon.
2. Auto, laptop en reiskostenvergoeding.
3. Loon, uren en vakantiedagen.
4. Fitnessabonnement, cadeaubonnen en pensioenregeling.

Wat is een tijdelijke baan?

1. Werken voor onbepaalde tijd.
2. Werken via een uitzendbureau.
3. Werken op momenten dat je nodig bent.
4. Werken voor een bepaalde tijd.

Begrippen paragraaf 3.2

• Werknemer
  
• Werkgever
  
• Arbeidsovereenkomst
  
• Proeftijd
  
• Vaste baan
  
• Tijdelijke baan

Leerdoelen 3.3

• Je weet voor wie een cao geldt en wat erin geregeld is.
• Je kunt met gegeven informatie het nettoloon berekenen.
• Je weet hoe in de wet het minimumloon geregeld is.
• Je weet welke wetten jou als werknemer kunnen beschermen.

CAO

• Een groep gelijksoortige bedrijven noem je een bedrijfstak.
• Een bedrijfstak maakt gezamenlijke afspraken tussen werkgevers en werknemers. 
• Ze spreken dan arbeidsvoorwaarden af die gelden voor alle mensen in die bedrijfstak.
• Bijvoorbeeld afspraken over werktijden, loon en vakantiedagen. 
• Deze afspraken worden vastgelegd in een cao (collectieve arbeidsovereenkomst).

Wat wordt er afgesproken in een cao?

1. Productieprocessen
2. Financiële doelstellingen
3. Arbeidsvoorwaarden
4. Marketingstrategieën

Wat is een bedrijfstak?

1. Een samenwerkingsverband tussen bedrijven
2. Een groep gelijksoortige bedrijven
3. Een specifieke afdeling binnen een bedrijf
4. Een individueel bedrijf

Loon

• In je arbeidsovereenkomst staat hoeveel je brutoloon is. 
• Dat is het loon dat je met je werkgever hebt afgesproken en waarop nog niets is ingehouden.
• Van je brutoloon gaan nog inhoudingen af voor loonbelasting en sociale premies. 
• Nadat deze inhoudingen van je brutoloon afgehaald zijn, houd je het nettoloon over, dit ontvang je op de bank.

Wat wordt bedoeld met brutoloon?

1. Het loon dat je op de bank ontvangt
2. Het loon dat je netto overhoudt
3. Het loon na inhoudingen van loonbelasting en sociale premies
4. Het loon dat je met je werkgever hebt afgesproken

Je brutoloon is €1.500. De loonbelasting is €210 en de sociale premies €95. Wat is je nettoloon?

Minimumloon

• Als je werkt heb je recht op het wettelijk minimumloon. 
• Dat is het brutoloon dat een werknemer van 21 jaar en ouder minstens moet verdienen in een voltijdbaan.
• Ben je jonger dan geldt het minimumjeugdloon.
• Dat is een percentage van het minimumloon. Hoe jonger, hoe lager het minimumjeugdloon.

Wat is het minimumloon?

1. Het minimumloon is het salaris dat een werknemer van 18 jaar en ouder minstens moet verdienen in een voltijdbaan.
2. Het minimumloon is alleen van toepassing op werknemers jonger dan 21 jaar.
3. Het minimumloon is het brutoloon dat een werknemer van 21 jaar en ouder minstens moet verdienen in een voltijdbaan.
4. Het minimumloon is het nettosalaris dat een werknemer van 21 jaar en ouder minstens moet verdienen in een voltijdbaan.

Wetten en regels

• Om werknemers te beschermen zijn er wetten opgesteld.
• In de Arbeidstijdenwet staan regels voor werk- en rusttijden. Voor jongeren gelden speciale regels.
• In de Arbowet (arbo= arbeidsomstandigheden) staan regels voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden.

Wat betekent 'arbo' in de Arbowet?

1. Arbeidsverhoudingen
2. Arbeidsovereenkomst
3. Arbeidsomstandigheden
4. Arbeidsmarkt

Begrippen paragraaf 3.3

• Cao
• Brutoloon
• Nettoloon
• Minimumloon
• Arbeidstijdenwet
• Arbowet

Je kunt nu

• Je weet voor wie een cao geldt en wat erin geregeld is.
  
• Je kunt met gegeven informatie het nettoloon berekenen.
  
• Je weet hoe in de wet het minimumloon geregeld is.
  
• Je weet welke wetten jou als werknemer kunnen beschermen.

Aan het werk!

Maken opdrachten 3.3: 28, 31, 32, 33, 35, 39, 40 

Maken Rekenopdrachten: 2 en 4

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken herhalingsopdrachten 3.3

Veel goed? -> Maken plusopdrachten 3.3