slapen en waken

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Slapen

Leerdoelen

• De cliënt op basis van het zorgplan ondersteunen bij slapen en waken.
  
• De functie en de kenmerken van slaap benoemen. 
•  Factoren benoemen die het slaap- waakritme beïnvloeden. 
• Het slaap- waakritme van de zorgvrager observeren en beredeneren welke stappen genomen moeten worden naar aanleiding van de observaties. 
• Acties benoemen om het slaap– waakritme van een zorgvrager te bevorderen. 
• De werking van slaapmiddelen toelichten. 
• Hulp bieden bij slaapproblemen. 
• Bedrustcomplicaties 

Waarom is slapen belangrijk voor jou?

Functies van slaap

• Ontspanning lichamelijk
• Ontspanning geestelijk
• Positieve invloed op de geheugen

Hoeveel uren slaap jij?

Hoeveel uur iemand slaapt, hangt af van...?

• Leeftijd
  
• Tijdstip dat men naar bed gaat
• Biologische klok

Wat gebeurt tijdens het slapen?

• Ademhaling en hartslag  wordt langzamer.
• Hersenactiviteit wordt minder.
• Het lichaam groeit.
• Lichaamstemperatuur wordt iets lager.
• Spieren ontspannen zich en herstellen.
• Stofwisseling wordt trager.
• Weefsels vernieuwen zich.

Mensen slapen 1/3 van hun leven

1. Waar
2. Niet waar

Welke functies heeft slapen?

Een normale en gezonde slaap 

bestaat uit 4 fase

• fase 1: de sluimerfase
• fase 2: de lichte slaap 
• fase 3: de diepe slaap
• fase 4: de droomslaap

hartactie, bloeddruk, ademhaling vertragen en spieren ontspannen zich

Volkomen ontspannen, geen beweging waar te nemen. In dit stadium komt een hormoon vrij dat weefselherstel en groei bevorderd. Slaapwandelen en bedplassen komen in dit stadium voor.

Ontspanning, vitale functies vertragen, lichaamstemperatuur gaat omlaag

REM slaap. In deze fase droom je. Spieren ontspannen. Hormoon adrenaline beinvloed weerstandsvermogen, vitaliteit, vermoeidheid, stofwisseling en overdracht van zenuwprikkels.

Je bent moeilijker wakker te krijgen. De temperatuur en bloeddruk zijn gedaald

Totale ontspanning 15 minuten na het in slaap vallen. Je wordt nog wel makkelijk wakker.

stadium 0

stadium 1

stadium 2

stadium 3

stadium 4

stadium 5

Wat voor klachten zouden de slaap kunnen verstoren?

Klachten die de slaap verstoren

Pijn

Honger en dorst

Gedwongen houding

Psychische klachten

In de meeste gevallen gaan nachtmerries over...

1. Hulpeloosheid
2. Achtervolgt worden
3. Vallen
4. Controle verliezen

Wat kan je met de nachtdienst controleren als de zorgvrager slaapt?

WAAR

NIET WAAR

Ademhaling

Transpireren

Nucturie 

Onrust

Psychische klachten 

Hoeveel uur iemand slaapt, hangt af van ....??

1. Biologische Klok
2. Leeftijd
3. Tijdstip
4. Alle bovenstaande antwoorden

 interventies; bevorderen van slaap

• Zorgplan (wensen en gewoonten). 
• Observeren
• Warmte toedienen
• Goede activiteitprogramma overdag (dagindeling)
• Beweging
• Voeding
• Omgeving

Leg uit hoe je het dag- en nachtritme bewaakt van een cliënt

Slaap stoornissen

* Een slaapstoornis is een stoornis in het slaapwaakpatroon.

* Het is een medische aandoening, dus er kan een diagnose worden gesteld.

Ziektebeelden die bij slaapstoornissen horen zijn:

• Slaapapneu
• Narcolepsie
• Rustelozebenen
• Parasomie 

Door slecht slapen verminderd:

• datgene wat je moet onthouden​
  
• 
  het concentratievermogen​ 
• 
  het spraakvermogen ​ 
• 
  de reactiesnelheid​ 
• 
  de besluitvaardigheid​ 
• 
  het gevoel voor tijd en ruimte(planning)​ 
• 
  de fysieke gezondheid.​ 
• het vermogen om emoties te hanteren​

Slaapmiddelen zijn verslavend

1. Waar
2. Niet waar

Slaapmiddelen kalmeren en nemen angst weg

Er zijn inslaap en doorslaapmiddelen

Slaapmiddelen remmen epileptische aanval

Je hebt geen recept nodig voor slaapmiddelen. 

Slaapmiddelen: wat is niet waar?

1. kalmeren en nemen angst weg
2. remmen epileptische aanvallen
3. worden hooguit een maand voorgeschreven
4. werken verslavend

Slaapmiddelen ontspannen de...

1. Spieren
2. Zenuwen

Complicaties bij bedrust

Wat zouden complicaties kunnen zijn bij bedrust?

Wat heb je geleerd in deze les?