4.4 Hulp bij voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Vandaag

Les 1:

• Herhaling vorige les(sen) / huiswerk bespreken
• Leerdoelen 4.4

Les 2:

• Feedback materiaal en methode PO osmose

Hormonen en hun klieren

Klieren

Hypofyse

Follikel

Gele lichaam

Placenta

Cellen van Leydig (teelbal)

Embryo

Hormonen

FSH

Oxytocine

Oestradiol (oestrogenen)

Progesteron

HCG

Testosteron

LH

Prolactine

Functie?

Binas 89A

FSH	Stimuleert vorming zaadcel (man), rijping eicel (vrouw)	Hypofyse
Oxytocine	Samentrekken van baarmoederwand bij bevalling, samentrekken melkspieren bij borstvoeding	Hypofyse
Oestradiol	Ontwikkeling baarmoederslijmvlies (+ sec. geslachtskenmerken)	Follikel/gele lichaam/placenta
Progesteron	Ontwikkeling baarmoederslijmvlies, remming FSH en LH	Gele lichaam/placenta
HCG	In stand houden van gele lichaam tijdens ontwikkeling van placenta + stimuleren productie van hormonen	Embryo/placenta
Testosteron	Ontwikkeling zaadcel (+ sec. geslachtskenmerken)	Cellen van Leydig (teelbal)
LH	Stimuleert vorming testosteron (man), stimuleert ovulatie (vrouw)	Hypofyse
Prolactine	Toeschietreflex, remming FSH en LH	Hypofyse

Leerdoelen en begrippen

34. Ik kan technieken noemen die ingezet kunnen worden bij vruchtbaarheidsproblemen en beschrijven wanneer ze worden toegepast 

35. Ik kan technieken noemen die gebruikt worden om erfelijke ziekten zichtbaar te maken bij prenataal onderzoek of na de geboorte 

Onvruchtbaarheid, IVF, ICSI, KI-D, KI-E, embryoselectie, prenatale diagnostiek, echoscopie, vlokkentest, vruchtwaterpunctie, hielprik

Onvruchtbaarheid

• Lees 141: IVF en ICSI: bij welke vruchtbaarheidsproblemen kunnen deze methoden helpen?

Andere methoden	Beschrijving	In welk geval toegepast?
KI-E / KI-D	Kunstmatige inseminatie (Eigen zaad of Donorzaad)
IUI	Zaadcellen direct in baarmoeder gebracht
Eicel/embryo donatie	Vrouw krijgt een eicel van een andere vrouw, of adopteert heel embryo (vanuit IVF traject)
Draagmoeder	Andere vrouw draagt kind

Zelf

• Maak nu opdracht 4 en 6

Erfelijke aandoeningen

• Embryoselectie (alleen in geval van IVF!)
• Prenatale diagnostiek = tijdens zwangerschap:

             - echoscopie

             - vlokkentest

             - vruchtwaterpunctie

             - NIPtest

• Na geboorte:

             - hielprik

Zelf

• Maak nu opdracht 9, 10 en 13

Leerdoelen en begrippen

34. Ik kan technieken noemen die ingezet kunnen worden bij vruchtbaarheidsproblemen en beschrijven wanneer ze worden toegepast 

35. Ik kan technieken noemen die gebruikt worden om erfelijke ziekten zichtbaar te maken bij prenataal onderzoek of na de geboorte 

Onvruchtbaarheid, IVF, ICSI, KI-D, KI-E, embryoselectie, prenatale diagnostiek, echoscopie, vlokkentest, vruchtwaterpunctie, hielprik

Zelfstandig

• Begrippenlijst maken
• Opdrachten maken 4.4
• Nakijken en verbeteren van je antwoorden
• Vooruit lezen: 4.5
  
• Vragen stellen:
  https://docs.google.com/document/d/1JK3qhg0g_FDRQ_OmmaYDY22nybJ7IOJpm8_mXLASMyg/edit?usp=sharing

Materiaal en methode

• Materialenlijst compleet en zonder personen en vanzelfsprekendheden zoals pen, papier en computer
• Werkwijze is een stappenplan met nummering: aantal concentraties, verschillende meetmomenten, hoe lengte en stevigheid te meten
• Precies na te doen door iemand anders (zoals een kookrecept)
• Aangeven hoe je de resultaten gaat verwerken: type grafiek, wat staat er op de assen (afhankelijk en onafhankelijk, welk verschil wil ik eruit halen
• Verschillen tussen mensen 'onthouden' voor discussie!

Zelfstandig

• Begrippenlijst maken
• Opdrachten maken 4.4
• Nakijken en verbeteren van je antwoorden
• Vooruit lezen: 4.5
  
• Vragen stellen:
  https://docs.google.com/document/d/1JK3qhg0g_FDRQ_OmmaYDY22nybJ7IOJpm8_mXLASMyg/edit?usp=sharing