CE training kua modernen en massa

CE onderwerpen 2023
Hofcultuur (16e en 17e eeuw, Italië en Frankrijk)
Burgercultuur (Republiek, 17e eeuw
Cultuur van de modernen (1900 - 1950)
Massacultuur (vanaf 1950)
1 / 53
volgende
Slide 1: Tekstslide
KunstMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

In deze les zitten 53 slides, met tekstslides en 10 videos.

Onderdelen in deze les

CE onderwerpen 2023
Hofcultuur (16e en 17e eeuw, Italië en Frankrijk)
Burgercultuur (Republiek, 17e eeuw
Cultuur van de modernen (1900 - 1950)
Massacultuur (vanaf 1950)

Slide 1 - Tekstslide

kunst algemeen 

Slide 2 - Tekstslide

cultuur van de modernen
- Avant-garde :breuk met het verleden, de wereld is nieuw en daar hoort andere/nieuwe kunst bij
  • Kunstenaars formuleren hun eigen theorieën
  • Kunstenaars beschouwen zichzelf als baanbrekend, vooruitlopend op de maatschappij.
  • Belangrijk originaliteit!

Slide 3 - Tekstslide

Theorievorming
Kunstenaars breken met de oude kunst, Veel kunstenaars formuleren daarom nieuwe regels
voorbeelden:
  • Der blauwe Reiter, 
  • Futuristen, 
  • 12toonstechniek 


Slide 4 - Tekstslide

cultuur van de modernen
Vanaf de 19e eeuw zijn er steeds meer politieke overtuigingen gevormd, zoals het liberalisme en het communisme. 
Begin van de 20e eeuw heeft iedere volwassene stemrecht.  . Kunstenaars  in dienst  van politieke overtuiging. 

Slide 5 - Tekstslide

Cultuur van de modernen
De technologie ontwikkelt zich razend snel, treinen gaan steeds sneller. De eerste auto's verschijnen in het straatbeeld. Eind 19de eeuw ontstond de fotografie en begin 20e eeuw ontstaat ook de (stomme/stille) film. Radio's zijn wijdverspreid, maar tv ontstaat pas vanaf de jaren 40. 

Slide 6 - Tekstslide

Walt Disney 
Sneeuwwitje (1937)
Musical
Porgy and Bess

Slide 7 - Tekstslide

Cultuur van de modernen
Met de komst van de fotografie is de kunst niet langer nodig voor een realistische weergave van de werkelijkheid. 
Kunst gaat zich richten op:
  •  de uiting van gevoel, 
  • verzet tegen de samenleving, 
  • de weergave van (de snelheid van)de moderne samenleving etc. 

Slide 8 - Tekstslide

cultuur van de modernen

Italiaanse futuristen willen met hun kunst aansluiten bij de tijd: snelheid weergeven

Slide 9 - Tekstslide

kleding ontwerp van Stepanova voor fabrieksarbeiders 
Stepanova was overtuigd communistisch en geloofde dat haar ontwerpen de idealen van gelijkheid zouden overbrengen op de burgers

Slide 10 - Tekstslide

cultuur van de modernen

Kunst is kritisch op de samenleving, dat kan met satire, maar ook met antikunst 

Slide 11 - Tekstslide

cultuur van de modernen
expressionisme draait om het uiten van de emoties, daarvoor gaan kunstenaars afwijken van de 'geldende regels' binnen de kunstdisciplines. Dus gebruiken kunstenaars dissonanten en vervreemding

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Video

Picasso was een vervent verzamelaar van Afrikaanse maskers. Deze maskers beïnvloedde ook zijn werk

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Video

Slide 16 - Video

Slide 17 - Video

Cultuur van de modernen
Door snelle ontwikkeling van treinen, boten etc. wordt de wereld figuurlijk steeds kleiner. Er is meer contact met andere werelddelen waar de meeste Europese landen kolonieën hebben. Invloeden uit deze kolonieën zijn ook terug te vinden in de kunst. 

Slide 18 - Tekstslide

cultuur van de modernen
De exotische invloeden zijn ook terug te vinden in de voorstelling van het Ballets Russes
De man achter het ballet brengt bij telkens weer een groep kunstenaars bijeen die gezamenlijk de voorstelling maken. Hiervoor kiest hij bekende kunstenaars als Picasso en Stravinsky. Deze manier van werken was in deze tijd nieuw

Slide 19 - Tekstslide

Vernieuwing in de dans
Les Ballets Russes was enorm belangrijk voor de ontwikkeling van de academische dans.
Maar de vernieuwing is er ook in het ontstaan van moderne theaterdans zoals bij Martha Graham

Slide 20 - Tekstslide

Vernieuwingen in het theater
Een nieuwe tijd vraagt om nieuw theater.
Enerzijds omdat er op het toneel steeds meer gestreefd wordt naar realisme; een scene uit het dagelijks leven kan niet worden gedeclameerd. Daarom bedacht Stanislavski het psychologisch realisme
Een acteur moet emotie spelen alsof het echt is, dat kan door te putten uit 'herinneringen in zijn emotioneel geheugen'

Slide 21 - Tekstslide

Vernieuwingen in het theater
anderzijds ontwikkelde Brecht het Episch theater
Belangrijkste doel van theater is dat het publiek aan het denken wordt gezet, de acteur mag daarom juist niet opgaan in zijn rol, afstand tussen het publiek en het toneel is essentieel.
Brecht wil vervreemding creëren, door bijv
decorwisselingen voor de ogen van het publiek,
acteurs die het publiek  hun mening vertellen

Slide 22 - Tekstslide

cultuur van de modernen
een ander deel van de kunstenaars sluit niet aan bij wat er gebeurt in de moderne wereld, maar creëert een oase van rust in alle drukte

Slide 23 - Tekstslide

cultuur van de modernen
architecten houden zich bezig met functionele bouw, waarbij alle decoratie en overbodige toevoegingen worden weggelaten. 
form follows function
De opleiding aan het Bauhaus levert een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van deze architectuur. 
technische vernieuwingen maken prefab en systeembouw mogelijk (kostenbesparing!)

Slide 24 - Tekstslide

Cultuur van de modernen
In de eerste helft van de 20e eeuw staat de wereld behoorlijk in brand. Over de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) was men vooraf heel enthousiast, maar de werkelijkheid bleek anders: heel veel doden en gewonden en eigenlijk een eindeloze strijd. Na deze oorlog bleef voorals Duitsland straatarm achter met heel veel schulden. Toen Hitler in de jaren 30 aan de macht kwam maakte hij meteen een einde aan persvrijheid en alle 'entartete kunst' (lees eigenlijk alle moderne kunst

Slide 25 - Tekstslide

cultuur van de modernen
Moderne kunst (abstract, expressionisme, maar ook jazz) die niet voldeed aan Hitlers smaak was entartet. Kunstenaars die niet voldeden mochten niet exposeren/ tentoonstellen  

Slide 26 - Tekstslide

Ook de populaire functionele architectuur wordt verboden door Hitler. Het gevolg van d entartete kunst wetgeving is dat veel kunstenaars al snel vluchten naar Amerika

Slide 27 - Tekstslide

cultuur van de modernen
jazz komt voort uit  een combinatie van blues, gospel en slavenliederen. 
komt tot ontwikkeling in de gekleurde gemeenschap, wat zorgt voor een slecht imago
kenmerken:
  • orkesten
  • improvisatie
  • call and response
  • 4 kwarts maat met syncopen (nadruk niet op logische plek)


Slide 28 - Tekstslide

Slide 29 - Video

cultuur van de modernen
Amerika bemoeit zich na afloop van de Eerste Wereldoorlog nauwelijks meer met Europa. In 1929 breekt de wereldwijde economische crisis uit, die in Duitsland wordt benut door Hitler. Hitler gaat langzaam landen veroveren, maar verliest in 1945 alsnog.

Slide 30 - Tekstslide

massacultuur
Na WOII ligt Europa in puin. Amerika schiet te hulp met het Marshallplan, een som geld die beschikbaar is voor de wederopbouw van Europa (daarmee hopen ze te voorkomen dat West-Europa ook communistisch wordt). De strijd tussen de SU (communisme) en de VS (kapitalisme) wordt belangrijk na WOII
Amerika wordt ons grote voorbeeld , met als gevolg dat de Amerikaanse cultuur overwaait naar Europa.

Slide 31 - Tekstslide

massacultuur
Na WOII ontwikkeld zich een cultuur die niet gericht is op een beperkt deel van de samenleving, maar die gemaakt wordt voor het grote publiek.  

Technologische ontwikkelingen maken geluidsfilm mogelijk,  alle huishoudens hebben een platenspreler en later ook een televisie.
Het gevolg is dat er in Hollywood grote kaskrakers worden gefilmd  en dat er steeds meer tv-programma's worden gemaakt
De relatief nieuwe musical wordt mateloos populair
Ook wel Low Art, kunst waar je geen voorkennis voor nodig hebt om het te kunnen begrijpen, maar die dient ter vermaak
Denk ook aan het ontstaan van soaps met hun cliffhangers en oppervlakkige verhaallijn
zowel op het podium als in filmversie
Musical is een toneelstuk waarin ook wordt gezongen en gedanst. Meestal is het thema redelijk lichtvoetig en wil het publiek vooral vermaak

Slide 32 - Tekstslide

massacultuur
Vanaf de jaren 50 neemt de welvaart toe en in plaats van de 6daagse werkweek ontstaat er ook vrije tijd. 
De jeugd wil niet langer meelopen in de route die hun ouders hebben uitgestippeld. Nu hebben ze ook de tijd en het geld om zich af te zetten. Er ontstaan subculturen die zich onderscheiden van de gangbare cultuur
Denk: nozems, hippies, disco, punk, gothic etc

Slide 33 - Tekstslide

Slide 34 - Video

Slide 35 - Video

massacultuur 
Een aantal kunstenaars vonden dat ze met hun kunst meer moesten aansluiten bij de maatschappij waarin massamedia een grote rol speelt. 
Pop Art
Deze Pop Artkunstenaars gebruiken onderdelen uit de massamedia in hun kunstwerken
Denk bijvoorbeeld aan foto's en strips uit de krant

Slide 36 - Tekstslide

Slide 37 - Tekstslide

massacultuur
Naast  kunstenaars die vonden dat kunst moest aansluiten bij de samenleving, zijn er ook veel kunstenaars die wél werk maken dat losstaat van de samenleving. Zij streven naar unieke, originele kunst en zijn dus continu bezig met het vernieuwen van hun kunst 
dit streven naar originaliteit is begonnen rond de eeuwwisseling, men blijft streven naar vooruitgang. Figuratieve kunst is daarom uit den boze en expressionisme wordt ook al lastig, kunst hoeft namelijk geen echt verhaal meer te vertellen

Slide 38 - Tekstslide

Slide 39 - Video

massacultuur
maar het vernieuwingsproces is eindig
met als gevolg dat het postmodernisme ontstaat 

Het grote verschil tussen kunst voor de massa en kunst voor de elite bestaat niet meer
alles is toegestaan (decoratie, figuratief, citeren van stijlen, spelen met conventies etc), want men gelooft niet meer in vernieuwing/vooruitgang
eind jaren 60 wordt de conceptuele kunst groot, kunst waarbij niet zozeer het eindproduct van belang is, maar juist het achterliggende idee dat moet worden overgebracht.
zie ook de speciale lesson up Modernisme - Postmodernisme

Slide 40 - Tekstslide

Slide 41 - Tekstslide

Slide 42 - Tekstslide

massacultuur 
vermaak speelt in de 2e helft een steeds grotere rol, denk aan grote Hollywood blockbusters en televisie series,  maar ook aan musicals die jaren achtereen worden opgevoerd
Acteurs worden verheven tot de sterren van de 20e eeuw

Slide 43 - Tekstslide

massacultuur
Kunstenaars worden gevormd op de academie, maar ook zonder academie is een carrière als kunstenaar mogelijk. Een deel van de kunstenaars bereikt zelfs een sterrenstatus, dit geldt zeker voor muzikanten die handig gebruik maken van alle social media. 

Slide 44 - Tekstslide

massacultuur
Ook in de kunstwereld is er sprake van marktwerking; het grote publiek bepaalt wat er gemaakt wordt 
De voormalige hoge cultuur is minder geschikt voor het grote publiek en daarmee minder populair. Overheden kiezen ervoor om deze te subsidiëren. Daarnaast gaan ook steeds meer grote bedrijven optreden als sponsor van musea, het concertgebouw etc. 
Dit leidt tot felle discussie, want hoe ver reikt de invloed van een dergelijk bedrijf. Het wordt als belangrijk ervaren dat kunst onafhankelijk blijft. 

Slide 45 - Tekstslide

Slide 46 - Link

massacultuur
Na 1989 verandert de wereld snel. Er komt een einde aan de door de blanke witte mannen gedomineerde kunstwereld. Er is sprake van globalisering, de invloed van westerse landen neemt af en niet-Westerse kunst wordt steeds belangrijker

Slide 47 - Tekstslide

Globalisering
Goed voorbeeld: Black is king, het laatste project van Beyonce.
Een muziek film losjes gebaseerd op het verhaal van The Lion King.
ze werkte samen met enorm veel hedendaagse zwarte kunstenaars en verwijst met regelmaat naar de Afrikaanse cultuur

Slide 48 - Tekstslide

Slide 49 - Video

Engagement
Na het relativisme van het postmodernisme, zijn er steeds meer kunstenaars die hun kunst gebruiken om misstanden aan de kaak te stellen en aan te zetten tot daden

Slide 50 - Tekstslide

Engagement
Goed voorbeeld: Christoph Schlingensief Bitte liebt Österreich
nav de verkiezingswinst van extreemrechts in Oostenrijk organiseerde hij een parodie op Big Brother, waarbij het publiek mocht stemmen welke van de 10 asielzoekers mocht blijven.
Handelen in lijn met de ideeën van de nieuwe regering... 
gevolg groot protest

Slide 51 - Tekstslide

Slide 52 - Link

Slide 53 - Video