2HV - 2.2 Cultuur en samenleving in de republiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Planning

• Bespreken toets
• Terug naar 2.1 (INLOG)
• Huiswerk bespreken
• Video
• Samen lezen
• Uitleg
• Huiswerk

Bespreken toets

Alles van tafel

WIC: Driehoekshandel

Geweren, ijzer, textiel

Slaven, goud, ivoor

Suiker, koffie, tabak

Oostzee

handel

Republiek

Middellandse Zee 

Wat is moedernegotie?

1. De handel die ervoor zorgt dat er genoeg graan was voor de inwoners van de Republiek.
2. Amsterdam wordt de stapelmarkt en daarmee het centrum van de wereld.
3. Oostzeehandel in graan wordt basis voor handel Republiek. Republiek wordt rijk door Oostzeehandel.
4. De steden in de Republiek beginnen met commerciële nijverheid en boeren met commerciële landbouw.

Wat hoort bij de VOC en wat bij de WIC?

VOC

WIC

Indië

Slavenhandel

Suiker en tabak.

De ...... zorgde voor grote welvaart.

Specerijen

WIC

VOC

VOC

VOC

WIC

WIC

In welk werelddeel verdient de Republiek het meeste geld?

Welke twee redenen hadden migranten om naar Holland te gaan?

Huiswerk

• Lees paragraaf 2.1
• Maak 3 tot en met 10, 12 + 14

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe de samenleving in de Gouden Eeuw eruitzag.

• Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen wat kenmerkend was voor de cultuur van de Republiek.

• Je kunt uitleggen dat er in de 17e eeuw een wetenschappelijke revolutie was.

We lezen gezamenlijk paragraaf 2.2

Ik leg zo nog wat kleine dingen uit

Was de Gouden Eeuw wel zo goud?

• Voor een klein gedeelte wel
• Veel migratie vanuit Antwerpen en omliggende arme landen. Hopen op werk in het rijke Holland

Soorten schilderijen

Portretten

Schuttersstukken

Stadsleven

Landschappen

Het alledaagse leven

Sinds is de Nachtwacht 363 bij 438 cm, maar dat was het schilderij niet toen Rembrandt het maakte! Het was toen een stuk groter: 500 bij 387 cm. Maar omdat het schilderij niet paste op de plaats waar het zou gaan hangen in het stadhuis op de Dam (tegenwoordig Paleis op de Dam), werden er in 1715 stukken vanaf gesneden.

Benieuwd hoe de Nachtwacht eruit zag vóór de stukken eraf waren gesneden? Klik op de afbeelding rechtsonder in de hoek.

De Nachtwacht heet tegenwoordig zo, maar de oorspronkelijke titel is: De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zich gereed om uit te marcheren.

Het is onduidelijk waar de naam Nachtwacht precies vandaan komt. Is het misschien de kleur van het schilderij? Of was dit inderdaad een nachtwacht?

Kapitein Frans Banninck Cocq

Luitenant Willem van Ruytenburgh

Schilderijen van schutterijen (een soort politie) waren erg populair in de tijd. De leden van een schutterij betaalden veel geld om er goed en stoer uit te zien. Rembrandt had voor het maken van dit schilderij ongeveer 3500 gulden verdiend. Dat was in die tijd veel geld, maar niet ongebruikelijk voor een schilderij van Rembrandt.

Is dit Rembrandt zelf? Sommige mensen zeggen van wel.

Het meisje stelt een soort mascotte voor. Aan haar riem hangt een dode vogel. Vooral de twee poten van het beest, de klauwen, zijn duidelijk te zien. Ze zijn het symbool voor de kloveniers (de schutters), die ook wel klauweniers werden genoemd.

Kloveniers waren schutters met een musket (geweer). Rembrandt heeft in zijn schilderij laten zien wat er allemaal bij komt kijken om zo'n musket te gebruiken. Zo vult er één zijn musket met kruit; ééntje schiet zijn musket af en een ander reinigt zijn musket door het kruit weg te blazen.

Het is bijna niet te zien, maar in hun wapen hadden de Kloveniers twee klauwen van een vogel. Die twee klauwen zie je ook weer terug bij de vogel die het meisje bij zich draagt.

Op dit schild staan de namen van de personen die zijn afgebeeld (en waarschijnlijk ook hebben betaald).

Hoeveel is de Nachtwacht waard? Dat is niet te zeggen: het schilderij is nooit verkocht of te koop aangeboden. Er is later weleens geprobeerd om het uit te rekenen. Ze kwamen toen uit op een bedrag van 500 miljoen Euro!

De signatuur (soort handtekening) van Rembrandt: Rembrandt f 1642

Sommige leden van de schutterij weigerden te betalen toen ze het schilderij zagen: ze stonden er maar half op! Of keken de andere kant op! "Daarvoor ga ik niet betalen!", zeiden sommigen

Honden op schilderijen waren vaak een teken van trouw ('trouwe viervoeter'). Of de hond in dit schilderij dezelfde functie heeft, trouw aan de stad Amsterdam, is niet bekend.

De Nachtwacht lijkt misschien een rommeltje, maar als je goed kijkt zitten er duidelijk 'lijnen' in. Dat zie je bijvoorbeeld aan de lansen en geweren.

Uitvinders

1. Isaac Newton: ontdekte de wetten van de zwaartekracht 

Huiswerk

Lees 2.2

Maak 4, 6, 7, 8, 9, 11, 12

Je maakt alles in je schrift! 

Opdracht (meerkeuze, lijntjes trekken) in je werkboek gemaakt, schrijf dit dan in je schrift!

Leg eens in eigen woorden (!) uit..

• Je kunt beschrijven hoe de samenleving in de Gouden Eeuw eruitzag.

• Je kunt met behulp van voorbeelden uitleggen wat kenmerkend was voor de cultuur van de Republiek.

• Je kunt uitleggen dat er in de 17e eeuw een wetenschappelijke revolutie was.

Extra filmpjes en uitleg