1.2: landbouw ontstaat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

1.2: landbouw ontstaat

P. Veenendaal

19-09-2023

Boeken en laptop (dicht) op tafel

Programma

• Zelfstandig werken HW (15 minuten) 
• Herhaling 1.1 (20 minuten)
• Uitleg 1.2 (15 minuten)
• Maken tijdbalk (10 minuten)
• Zelfstandig werken HW (resterende tijd)

Leerdoelen (1.1)

• Je kunt uitleggen wanneer en waar de eerste mens ontstond 
• Je kunt vijf kenmerken noemen van het leven van jagers-verzamelaars
• Je kunt twee redenen uitleggen waarom we enig weten van het leven van mensen in de prehistorie

Leerdoelen (1.2)

• Ik weet hoe de overgang van jagen-verzamelen naar landbouw verliep
• ik kan de overgang van jagen-verzamelen naar landbouw verklaren (waarom gebeurde het?)
• Ik ken 4 gevolgen van de overgang van jagen verzamelen naar landbouw 

Zelfstandig werken

Controle: paragraaf 1.1 opdracht  1 t/m 13

HW 26-09: paragraaf 1.2 opdracht 1 t/m 12

Schijf de volgende 2 dingen op:
- Waar ontstonden de eerste moderne mensen
- Hoe lang geleden ongeveer gebeurde dit

Een andere woord voor de manier waarop je in leven blijft, is ...

Noem 2 kenmerken van het leven van de jagers-verzamelaars

6 kenmerken jagers-verzamelaars

1. Leefden van jager op dieren en verzamelen planten
2. Gebruik gereedschappen
3. Trokken rond
4. leefden in kleine groepen (25-40 mensen)
5. Bijna geen sociale verschillen 
6. Er was een taakverdeling

Wat hoort bij prehistorie en wat hoort bij historie?

Sleep de gegevens naar het juiste vak.

Prehistorie

Historie

Geschreven bronnen

Ongeschreven bronnen

Verandering (leerdoel 1)

• Vanaf 9000 v.C Akkerbouw: gewassen, graan en groenten
• Vanaf 9000 v.C veeteelt: houden van dieren
• Akkerbouw + veeteelt = landbouw
• Economie: alles wat te maken heeft met de bestaansmiddelen van mensen en de manier waarop ze de opbrengsten verdelen 

Waarom werden jager-verzamelaars boeren? (leerdoel 2)

• In 3 stappen

1. 10:000 jaar geleden: klimaat in Midden-Oosten werd beter
2. 9.000 jaar geleden: mensen begonnen aan landbouw
3. Landbouw werd noodzakelijk om te kunnen leven

• Meer voedsel beschikbaar --> meer mensen bleven leven --> bevolking groeide --> behoefte aan voedsel steeg nog verder

4 gevolgen van de overgang van jagen-verzamelen naar landbouw (leerdoel 3)

1. Boeren gingen op een vaste plaats wonen
2. Door de landbouw was er meer voedsel en groeide de bevolking
3. Er ontstonden sociale verschillen
4. De kans op ziekte nam toe

Tijdbalk maken

Maak nu zelf een talkbalk die bestaat uit de volgende dingen:

• 6 jaartallen 
• De tijdbalk staat op chronologische volgorde
• Uit paragraaf 1.1 & 1.2 

Zelfstandig werken

HW 26-09: paragraaf 1.2 opdracht 1 t/m 12