Beschouwende tekst In een beschouwing wil de maker opiniëren, probeert je aan het denken te zetten, zodat jij je een mening kunt vormen.
Om dat te bereiken wordt in de tekst verschillende kanten van een bepaalde kwestie belicht: een onopgeloste vraag rond het onderwerp van de tekst.
Er wordt gebruik gemaakt van feiten, maar ook van meningen en inzichten van anderen. bij argumenten worden voor en tegen besproken zodat de lezer, kijker of luisteraar de een eigen standpunt in kan nemen.
Betogende tekst
In een betoog wil de maker de lezer overtuigen van zijn gelijk. Hij neemt een duidelijk standpunt in en geeft argumenten. Dat zijn in de eerste plaats argumenten voor zijn mening. In een goed betoog probeert de maker ook de redenering van de tegenpartij af te zwakken. Dat doet hij door tegenargumenten te noemen en die vervolgens te weerleggen. Het slot van een betoog is vaak een conclusie: de herhaling van de hoofdgedachte.