Bs. 4 Veranderende Ecosystemen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Bs. 4 Veranderende Ecosystemen

Deze les

- Lessonup vraagjes over vorige lessen

- Leerdoelen Bs. 4

- Theorie Bs. 4

- Een paar vragen om af te sluiten

- Zelf aan de slag + huiswerk voor volgende week

Sleep de juiste organismen op de juiste plek in het voedselweb

Bladluis

Buizerd

Konijn

Lieveheersbeestje

Merel

Planten

Voedselkringloop.
Hoe heet een organisme wat planten eet in de voedselkringloop?

1. Consument van de eerste orde
2. Consument van de tweede orde
3. Consument van de derde orde
4. Omnivoor

Welke piramide is de piramide van biomassa?

1. P
2. Q
3. R
4. S

Populaties tellen

10 min

Nabespreken

Manieren op populatie grootte te bepalen

- Tellen

- Steekproef: met bijv. kwadrant 

- Sporenonderzoek (pootafdrukken, keutels, slaapplekken);

- Vangst-terugvangstmethode

Leerdoelen

Je kunt veranderingen in een ecosysteem beschrijven

Je kunt in een model gegeven informatie over ecosystemen gebruiken, bewerken en analyseren

Abiotische factoren?

Helmgras

Met wortelstokken zand vast leggen

Lange wortels om bij zoetwater te komen

Symbiotische relatie met schimmel op de wortel

- regelt water-en zouttoevoer

De plant beschermt zich tegen zout water door een symbiotische relatie met een speciale schimmel op zijn wortels, die de water- en zouttoevoer  naar de plant regelt

Zeeraket

Dikke stengels en bladeren

met waslaag

Zeeraket

Dikke stengels en bladeren

met waslaag

- Tegen verdamping

- Water vasthouden

Successie

Proces waarbij de soortensamenstelling in een gebied verandert en het ecosysteem geleidelijk over gaat in een ander ecosysteem

Pioniersoorten

- Eerste planten en dieren die zich vestigen

Pionierecosysteem

- Begin stadium van successie

- Biomassa klein

(geduerende) Successie

- Abiotische factoren gematigder

- Opbouw van weefsels groter dan afbraak

- Toename biomassa

Meer biodiversiteit

Gelaagdheid in vegetatie

Gradiëntecosysteem: geleidelijke overgangen

- karakteristieke opeenvolging van biotopen

Climaxecosysteem

Eindstadium van succes

- Abiotische factoren en soortensamenstelling constant

- Biomassa blijft gelijk

- Kringloop van stoffen is gesloten

"De longen van de aarde"

Primaire successie

-> Tropisch regenwoud

- Kringloop is gesloten

- Erosie: bodem geen humus 

- Vanaf het begin beginnen

Secundaire successie

-> Loofbos

brandt af

- Kringloop van stoffen is open

- Bodem bevat nog veel humus

- Niet vanaf het begin beginnen

Indicatorsoort

Een soort waaraan je iets kunt aflezen wat betreft het milieu.

Zonnedauw ->vochtige stikstofarme omgeving

een paar vraagjes.

Zelf aan de slag

Maak eerst opdrachten:

Opdrachten 51 t/m 55

Stabiel evenwicht

Veel konijnen->veel vraat grotere planten waardoor gras veel kans krijgt om te groeien

Weinig konijnen->weinig vraat aan grote planten. Hierdoor weinig gras.

Instabiel: bv een epidemie onder konijnen

Wat verandert bij successie?

1. individu
2. populatie
3. leefgemeenschap
4. ecosysteem

In welk ecosysteem blijft de biomassa gelijk?

1. pioniersecosysteem
2. climaxecosysteem

In welk stadium heb je meer interspecifieke concurrentie?

1. subclimaxstadium
2. climaxstadium
3. pioniersstadium

Hoe houden konijnen/schapen de successie van grasland naar struiken tegen?

Zelf aan de slag

Van Basisstof 4: Veranderende Ecosystemen

51 t/m 61a en 62

Extra uitdaging?: Maak ook 63 t/m 67

Klaar? - Doe de test jezelf online van deze basisstof

- Maak een samenvatting/woordweb/conceptmap