H5 samenvatting

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

5.1:  Huid

5.2:  Indringers

5.3: Infectieziekten

5.5: Soa's

H 5: Afweer en bescherming

• weten waar de huid uit bestaat
  
• weten hoe je de huid tegen zonlicht beschermt

Afweer en bescherming

5.1  Huid

§5.1 Huid

                                                          opperhuid (hoornlaag en kiemlaag (met pigment))

                                                                   lederhuid (talg- en zweetkliertjes, zintuigen)

                          onderhuids bindweefsel

hoornlaag

kiemlaag, pigment

talgklier

zweetklier

zintuigen

te veel zonlicht: UV-straling

verbranding! kan huidkanker veroorzaken

bruin worden = je pigmentcellen maken meer pigment aan

-> je verbrandt minder snel

• weten hoe je besmet raakt
  
• weten hoe je lichaam ziekteverwekkers herkent
• weten welke soorten witte bloedcellen er zijn
  
• weten hoe witte bloedcellen ziekteverwekkers bestrijden

Afweer en bescherming

5.2 Indringers

§5.2 Infecties bestrijden

Micro-organismen: bacteriën, schimmels, virussen

huidflora: tijdelijke en blijvende

Puistjes

Wratten

Voetschimmel

§5.2 Vermeerderen ziekteverwekkers

Bacteriën: door celdeling, 

maken gifstoffen

§5.2 Vermeerderen ziekteverwekkers

Virussen: dringen cel binnen, 

vermeerderen zich in de cel, 

wanneer cel vol is, knapt deze. 

Hiervan wordt je ziek

§5.2 herkennen ziekteverwekkers

Witte bloedcellen proberen ziekteverwekkers uit te schakelen.

Witte bloedcellen

     type 1 = vreetcel

              type 2 = cel die antistoffen maakt

Wat een infectieziekte is

Voorbeelden kunnen noemen

5.3 Infectieziekten

1. besmetting of infectie

2. incubatietijd

3. symptomen

4. diagnose

VERLOOP ZIEKTE

• weten wat een soa is
• weten welke verschillende soa's er zijn
• weten hoe je een soa kunt voorkomen

Afweer en bescherming

5.5   SOA's 

Wat zijn soa's?

SOA = Seksueel Overdraagbare Aandoening

Heet ook wel geslachtsziekte

Een soa kan veroorzaakt worden door:

- Bacterie

- Schimmel

- Virus

Wat zijn soa's?

Hoe kun je besmet raken met een soa?

Door vaginale, anale of orale geslachtsgemeenschap

Sommige soa's kun je ook op andere manieren krijgen (bijvoorbeeld hiv/aids)

- Via bloed (besmette drugsnaald, piercing of tatoeage)

- Via moeder op kind, tijdens de zwangerschap, geboorte of borstvoeding

Wat moet je doen met een SOA

Heb je klachten (afscheiding, jeuk, pijn of zweertjes)?

Doe een SOA test

Ga naar de huisarts of GGD

Hoe voorkom je een soa?

Door veilig te vrijen.

Dit doe je door een condoom te gebruiken