3V werkwoordspelling uitleg alle ww

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Werkwoordspelling

Lesdoelen

> Je weet welke werkwoordsvormen je moet kennen.

> Je leert van elke werkwoordsvorm hoe je die kunt herkennen.

> Je leert van elke werkwoordsvorm de juiste spelregels.

De 7 werkwoordsvormen

Persoonsvorm tegenwoordige tijd 

Persoonsvorm verleden tijd 

Gebiedendewijs 

Voltooid deelwoord 

Onvoltooid deelwoord 

Infinitief (hele werkwoord) 

Bijvoeglijk naamwoord 

PVTT

PVVT

GW

VD

OD

INF

BN

De ham-vraag

Voor een correcte werkwoordspelling, moet je altijd eerst een belangrijke vraag stellen. Namelijk:

Heb ik te maken met een persoonsvorm???

Waarom?

Deze vraag is heel belangrijk. Kijk maar:

Hier is vorige week een ongeluk gebeur... Het is een gevaarlijk kruispunt. Best kans dat er nog een ongeluk gebeur.. 

de(n) of te(n)?

Om te weten of je bij een zwak werkwoord in de verleden tijd nu de(n) of te(n) moet schrijven, gebruik je 't ex-kofschip.

1. hele werkwoord -en  = stam : branden / surfen
2. laatste letter van de stam in 't ex-kofschip?: brand / surf
3. nee: de(n): de(n)
4. ja: te(n): te(n)
5. ik-vorm van werkwoord + uitgang : brandde(n) / surfte(n)

de(n) of te(n)?

Pas wel op bij bijzondere werkwoorden als: verhuizen

1. hele werkwoord -en  = stam : verhuizen
2. laatste letter van de stam in 't ex-kofschip?: nee
3. dus de(n)
4. ik-vorm van werkwoord + uitgang : verhuiSde(n)

Sterke werkwoorden

Je schrijft wat je hoort: sloeg, riep, brak, dacht, reed 

(en je gebruikt de 'gewone' spelregels als de langermaakregel!).

De 7 werkwoordsvormen

Persoonsvorm tegenwoordige tijd 

Persoonsvorm verleden tijd 

Gebiedende wijs 

Voltooid deelwoord 

Onvoltooid deelwoord 

Infinitief (hele werkwoord) 

Bijvoeglijk naamwoord 

PVTT

PVVT

GW

VD

OD

INF

BN

De infinitief

Is het hele werkwoord; lopen, maken, eten, bewegen etc.

Verandert niet bij veranderen van tijd  (het is tenslotte geen pv!)

Vóór een infinitief kan je meestal IK KAN zetten.

Ik heb zin om een Big Mac te nemen.        (IK KAN nemen).

Gebiedende wijs

Wordt gebruikt als het om een gebod of bevel gaat.

Staat op de eerste plaats in de zin.

Heeft geen onderwerp bij zich.

Geef me een Big Mac!

Braad ze bruin, die frietjes!

Voltooid deelwoord (VD)

Begint vaak met BE-, GE-, VER- of ONT-.

Eindigt op:   -EN, -D, -T

Twijfel je tussen -d of -t,  gebruik dan weer  't ex-kofschip

Ik heb een Big Mac genomen, want die was afgeprijsd.          

Mijn Big Mac was verbrand. Het vlees leek gekookt.           

Truc: maak het woord langer om te horen wat je schrijft!

't ex Kofschip

Wat is fout en waarom?

Sjaan (verhuizen) morgen en Job is gisteren (verhuizen).

1. Sjaan verhuisT en Job is verhuisT
2. Sjaan verhuisD en Job is verhuisD
3. Sjaan verhuisT en Job is verhuisD

Onvoltooid deelwoord

Geeft aan dat je iets doet, terwijl je ook iets anders doet.

Geeft aan hoe iets gebeurt.

Hele werkwoord + een D

Kwijlend nam ik een hap. 
Pratend met volle mond zag ik hem vies naar me kijken.

Truc: maak het woord langer om te horen wat je schrijft!

Soms ben je nog niet klaar met IETS doen.

Het is ONvoltooid.

>'Lopend' moet ik naar huis.

>'Fluitend' kom ik binnen.

Het onvoltooid deelwoord (OD)

Welke spelregel hoort bij het onvoltooid deelwoord?

1. is de infinitief met '-d(e)'
2. is de stam met '-d'
3. soms '-d' en soms niet

Kermen van de pijn.

Kermen is het hele ww (infinitief). -d-

erbij:

KERMEND

(Mopperen) en (huilen) kwam de voetballer de kleedkamer in.

1. Mopperent en huilend
2. Mopperend en huilent
3. Mopperend en huilend

Bijvoeglijk naamwoord

Staat vóór een zelfstandig naamwoord.

Is een VD of OD geweest.

Schrijf je zo kort mogelijk, dus zoals het VD of OD, met soms een extra -E erachter.

Ik eet mijn zojuist gekochtE Big Mac.

                                   BN van VD

Het is gelukt, het is klaar, het is gedaan. Voltooid.

De 7 werkwoordsvormen

Persoonsvorm tegenwoordige tijd 

Persoonsvorm verleden tijd 

Gebiedendewijs 

Voltooid deelwoord 

Onvoltooid deelwoord 

Infinitief (hele werkwoord) 

Bijvoeglijk naamwoord 

PVTT

PVVT

GW

VD

OD

INF

BN

Ik beheers de theorie voldoende

1. Zeker weten!
2. Ja, bijna
3. Nee, ik heb nog een beetje hulp nodig
4. Nee, ik snap er niks van

Trucjes

Als je er niet met de voorgaande regels uitkomt, dan kun je de verlengproef gebruiken voor het VD en OD.

De weerman heeft mooi weer voorspeld => voorspelde

De weerman keek zoekend rond => zoekende

Aan de slag!

* Volg de studiewijzer op it's.

* Maak de opdrachten van deze week.

* Werk rustig samen.

Klaar? 

* Ga verder met de opdrachten van volgende week.

* Kies een leesboek en lees eruit.

Huiswerk:

- Leer de regels werkwoordspelling goed en pas

ze toe tijdens het maken van de oefeningen.

- Maak de opdrachten van deze week volgens de studiewijzer.