Samentrekking KEUW

Samentrekking
Korte en krachtige zinnen: overbodige woorden weglaten

Voorbeelden
Ik moet en (ik) zal winnen dit jaar.
Die winkel is altijd open, behalve op zon-(dagen) en feestdagen.
De Eerste Kamer heeft vergaderd en (heeft) de nieuwe wet aangenomen.
1 / 27
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

In deze les zitten 27 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Samentrekking
Korte en krachtige zinnen: overbodige woorden weglaten

Voorbeelden
Ik moet en (ik) zal winnen dit jaar.
Die winkel is altijd open, behalve op zon-(dagen) en feestdagen.
De Eerste Kamer heeft vergaderd en (heeft) de nieuwe wet aangenomen.

Slide 1 - Tekstslide

Samentrekking
Woorden uit een zin weglaten mag, als

- ze dezelfde betekenis hebben

- ze dezelfde grammaticale functie hebben

- ze hetzelfde getal (enkelvoud/meervoud) hebben

Slide 2 - Tekstslide

Samentrekking
 - woordniveau
- woordgroepniveau
- zinsniveau

- Voorwaartse en achterwaartse samentrekking

Slide 3 - Tekstslide


in- en uitvoer

een leuke film en een stomme

dure ringen en armbanden

keukenstoel en -tafel

Slide 4 - Tekstslide

Is de volgende zin een samentrekking?
'Marc zit op voetbal en Veysel ook.'
A
ja
B
nee

Slide 5 - Quizvraag

'In de toetsweek worden er lange en korte toetsen afgenomen.'
goed of fout?
A
goede samentrekking
B
foutieve samentrekking

Slide 6 - Quizvraag

'Sinterklaas had acht bier en een mijter op.'
goed of fout?
A
goede samentrekking
B
foutieve samentrekking

Slide 7 - Quizvraag

'De docent leidde het nieuwe onderwerp in en de leerlingen om de tuin.'

goed of fout?
A
goede samentrekking
B
foutieve samentrekking

Slide 8 - Quizvraag

'Ik moet en zal slagen dit jaar, want ik wil echt niet blijven zitten in klas 3.'
goed of fout?
A
goede samentrekking
B
foutieve samentrekking

Slide 9 - Quizvraag

'Jouw idee in de ideeënbus vond de jury het origineelste en zal spoedig gerealiseerd worden.'

goed of fout?
Extra info
Let op de grammaticale functie.
A
goede samentrekking
B
foutieve samentrekking

Slide 10 - Quizvraag

'De Eerste Kamer heeft gisteren vergaderd en de nieuwe wet aangenomen.'

goed of fout?
A
goede samentrekking
B
foutieve samentrekking

Slide 11 - Quizvraag

'De Eerste Kamer heeft de nieuwe wet aangenomen en geldt vanaf 1 januari.'
goed of fout?
A
goede samentrekking
B
foutieve samentrekking

Slide 12 - Quizvraag

Hij werd niet goed en naar huis gebracht.
A
goede samentrekking
B
foutieve samentrekking

Slide 13 - Quizvraag

Is de samentrekking juist of onjuist?

Alice maakte de bedden op en daarna het ontbijt klaar.
A
juist
B
onjuist

Slide 14 - Quizvraag

'Zijn broek kostte tachtig euro, maar vind ik niet mooi.'
Waarom foutieve samentrekking?
A
verschil in grammaticale functie
B
verschil in getal
C
verschil in betekenis

Slide 15 - Quizvraag

Zijn broek kostte tachtig euro, maar vind ik niet mooi.
Verbeter de zin.

Slide 16 - Open vraag

Antwoordmogelijkheden
Zijn broek kostte tachtig euro, maar ik vind hem niet mooi. 

Zijn broek kostte tachtig euro, maar die vind ik niet mooi. 

Zijn broek kostte tachtig euro, maar is niet mooi, vind ik. 

Slide 17 - Tekstslide

Is de samentrekking juist of onjuist?

Het huiswerk was niet moeilijk en heb ik onder de les al afgemaakt.
A
juist
B
onjuist

Slide 18 - Quizvraag

Verbeter deze foutieve samentrekking:
In onze straat wordt een verkeersdrempel aangelegd en huizen gebouwd.

Slide 19 - Open vraag

Maak van deze zin een samentrekking:

Ik eet een appel en ik eet een banaan.


Slide 20 - Open vraag

Verbeter de onderstaande foutieve samentrekking:
Het lukte haar niet de beste te blijven en begon nerveus te worden.

Slide 21 - Open vraag

Maak van deze zin een samentrekking:

De ouders van Bilal zijn aardige mensen en zijn behulpzame mensen.

Slide 22 - Open vraag

Verbeter deze foutieve samentrekking:
Dat boek vond ik niet te duur en leek mij heel spannend.

Slide 23 - Open vraag

Trix is moe en ziek gemeld door haar moeder.
























De juf wordt toegezongen door alle leerlingen en de lokalen versierd.

A
de samentrekking is goed
B
het is niet dezelfde functie (pv, ow, lv)
C
het is niet dezelfde betekenis
D
het is niet hetzelfde getal (mv, ev)

Slide 24 - Quizvraag

Liesbeth is keeper en veel te vinden op het trainingsveld.
























De juf wordt toegezongen door alle leerlingen en de lokalen versierd.

Wij bieden u een baan aan en hopen u volgende week te zien.


A
de samentrekking is goed
B
het is niet dezelfde functie
C
het is niet dezelfde betekenis
D
het is niet hetzelfde getal

Slide 25 - Quizvraag

Veel sporters vonden het benauwd in de sporthal en wilden enkele deuren openzetten.
























De juf wordt toegezongen door alle leerlingen en de lokalen versierd.



A
de samentrekking is goed
B
het is niet dezelfde functie
C
het is niet dezelfde betekenis
D
het is niet hetzelfde getal

Slide 26 - Quizvraag

De bouwvakker draait de panelen om en de moeren aan.
























De juf wordt toegezongen door alle leerlingen en de lokalen versierd.

A
de samentrekking is goed
B
het is niet dezelfde functie
C
het is niet dezelfde betekenis
D
het is niet hetzelfde getal

Slide 27 - Quizvraag