2.3. Formuletaal

2.3. Formuletaal
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
ScheikundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

In deze les zitten 29 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

2.3. Formuletaal

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen
Je leert:
  • Hoe je stoffen met een formule kunt weergeven
  • De formules van een aantal belangrijke stoffen
  • De naamgeving van eenvoudige stoffen
  • De molecuulmassa berekenen met atoommassa’s
  • Het massapercentage van een atoomsoort in een molecuul berekenen

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Molecuul en atoom
Alle stoffen bestaan uit kleine deeltjes die moleculen heten.


Een zuivere stof bestaat uit één soort moleculen.

Een molecuul bestaat weer uit kleinere deeltjes die we atomen noemen.



Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Moleculen met formules weergeven

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Moleculen met formules weergeven

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan de moleculen kun je ook zien of het gaat om een element,  een verbinding of een mengsel.
Element
Verbinding

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Verbinding en mengsel
Een verbinding is één molecuul die uit
meerdere atoomsoorten bestaat.


Een mengsel bestaat uitmeerdere
molecuulsoorten
.
+

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Elementen en Verbindingen
chloor          Cl2 (g)        Claire
fluor              F2 (g)         Fietst
stikstof         N2 (g)        Naar
waterstof     H2 (g)        Haar
zuurstof       O2 (g)        Oma
jood               I2 (s)           In
broom           Br2 (l)       Breda
Noteer:
Sommige elementen vind je als moleculen van 2 atomen (tabel 3).

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Wat is de molecuulformule van dit molecuul?

Slide 9 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Geef de molecuulformule

Slide 10 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de
molecuulformule
van suiker?

Slide 11 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Systematische naamgeving
Namen die gebaseerd zijn op de molecuulformule:

H2O
diwaterstofmono-oxide
Grieks telwoord gevolgd door atoomsoort

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Systematische naamgeving

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Systematische naamgeving
Stappenplan:
1.   De naam van de eerste atoomsoort met ruimte om er een telwoord voor te
      schrijven.
2.  Schrijf de laatste atoomsoort om naar de -ide vorm
3.  Noteer het Griekse telwoord van elke index voor de bijbehorende
      atoomsoort. Van de telwoorden tetra, penta en hexa mag je de laatste a
      weglaten.
Let op! Als 'mono' op het begin van de naam staat, schrijf je die niet op.

Slide 14 - Tekstslide

Voorbeelden: Difosforpentaoxide (P2O5)
                           S2O2 (dizwaveldioxide)

Wat is de systematische naamgeving van:
Br3S4
A
tribromidetetrasulfide
B
tribroomtetrasulfide
C
tetrabromidetrisulfide
D
tribromidetetrazwavel

Slide 15 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naamgeving van salpeterzuur HNO3

Slide 16 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de systematische naamgeving van
CO

Slide 17 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Aan de slag!
Maken en nakijken opgaven 31 t/m 42

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Massa van atomen en moleculen

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Atoommassa
De massa van een waterstofatoom is 1,66*10-27 kg

Niet zo handig...
Daarom is de atomaire massa-eenheid bedacht, dat is de u. 
1 u = 1,66*10-27 kg.

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Atoommassa 
Atoommassa's van ieder atoom kun je aflezen in 
het Periodiek systeem.
Zo is de massa van 
element P = 30,97 u. 

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Molecuulmassa's 
Hier tel je de atoommassa's bij elkaar op van alle atomen in één molecuul

Voorbeelden NaCl en Al2O3
De molecuulmassa van NaCl = 1 x 22,99 + 1 x 35,45 = 58,44 u
De molecuulmassa van Al2O3 = (26,98 x 2) + (3 x 16,00) = 101,96 u


Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Massapercentage
Als je de formule van een stof weet, kun je het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekenen.

Massapercentage =                                                                    %
                                                                 
MolecuulmassaMassaAtoomsoort100

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Massapercentage
Massapercentage =                                                                            %
                                                                 
Bijvoorbeeld: Bereken het massapercentage zuurstof in Glucose (                     ):

Massa Zuurstof: 6 * 16 = 96
Molecuulmassa: (6*12,01)+(12*1,008)+(6*16)= 180,156

Massapercentage = (96/180,156)*100 = 53,29%
MolecuulmassaMassaAtoomsoort100
C6H12O6

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan de slag!
Bereken de molecuulmassa en schrijf de systematische naam op van:
  • CH3Cl
  • HNO3
  • MgBr2
  • CuSO3 

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Antwoorden
Bereken de molecuulmassa van:
  • CH3Cl: 50,484 u    -  koolstoftriwaterstofmonochloride
  • HNO3: 63,018 u     -  waterstofmonostikstoftrioxide
  • MgBr2: 184,11 u     -  Magnesiumdibromide
  • CuSO3: 143,61 u   -   kopermonozwaveltrioxide

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Molecuulmassa's 
Voorbeeld H2O:
1. Zoek de massa op van H
2. Zoek de massa op van O
3. De molecuulmassa van H2O = (2 x H) + (1 x O)



timer
1:00

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan de slag!
Maken en nakijken opgaven 31 t/m 49

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Relatieve atoommassa 
Relatieve atoommassa: gemiddelde atoommassa die wordt berekend door rekening te houden met het voorkomen op aarde van de verschillende isotopen. 

Voorbeeld Chloor: 
75,8% Cl-35 en 24,2% Cl-37




Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies