Observeren

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 3

Observeren les

OBSERVEREN

Programma

Lesdoelen

Belang observeren 

Objectief en subjectief observeren 

Observatieplan

Stappenplan

Opdracht

Uitchecken

Lesdoelen

Aan het eind van deze;

• Kun je uitleggen wat observeren is 
• Kun je de 7 stappen van het observatieplan benoemen
• Herken je het verschil tussen objectief en subjectief observeren
• Kun je observatievragen formuleren

Wat is observeren? 

Observeren = het waarnemen van specifiek gedrag en het beschrijven van wat je ziet. 

• Wanneer je observeert doe je dit doelgericht en volgens een bepaalde methode
• Je formuleert dus altijd vooraf het doel van je observatie
• Je beschrijft wie, wat, waar en wanneer je gaat observeren 

Objectief en subjectief observeren

-> Wanneer je observeert, is het van belang dat je niet interpreteer. Je blijft dus zo objectief mogelijk

-> Bij objectief observeren mag je je niet laten beïnvloeden door je eigen mening, ervaring, betrokkenheid (dit noem je subjectief)

DUS; 

Objectief: op feiten gebaseerd

Subjectief: op eigen mening gebaseerd 

Even oefenen..

Zijn de volgende zinnen objectief of subjectief?

1.  Zij was erg slordig gekleed.
2. Het meisje komt de winkel binnen en loopt naar de winterjas
3. Toen het Joost voor de derde keer niet lukte, gooide hij de puzzel op de grond
4. Die lamp is waanzinnig duur
5. De jongen kijkt op zijn horloge

Observatieplan

Een observatieplan stel je op, omdat je niet zomaar kunt observeren.  Dit overleg je vooraf bijvoorbeeld met je begeleider

Observeren is dus doelgericht! 

Om doelgericht te werken, moet je precies weten wat je moet doen. 

Dit beschrijf je in een observatieplan

Eerst een stappenplan

Wanneer je gaat observeren, doe je dit altijd aan de hand van een vast observatieplan

Stap 1: aanleiding van de observatie

Stap 2: achtergrondinformatie

Stap 3: observatiedoel/vraagstelling

Stap 4: observatiemethode en hulpmiddelen

Stap 5: obervatie moment (uitvoeren)

Stap 6: gegevens ordenen

Stap 7: antwoord op de vraagstelling

Stap 1: aanleiding

Aanleiding voor observatie, dus waarom observeren:

Kan een positieve situatie of een probleemsituatie zijn.

Voorbeeld: J. gedraagt zich de laatste twee weken anders dan voorheen. Ze is stiller en lijkt minder contact met de andere kinderen te hebben.

Voorbeeld: T. wordt vaak gekozen om mee te spelen, in welke situaties doet zich dit voor.

Stap 2: achtergrondinformatie 

Wat weet je al over het kind of de situatie? 

1. Kind gegevens: leeftijd, geslacht, medicijngebruik?
2. Thuissituatie: opvoeder, broers/zussen
3. Gedrag: ontwikkelt het kind zich naar zijn leeftijd?

Stap 3: Observatiedoel/vraag

• Observatiedoel:
  

Wat wil je te weten komen?

1. Wie ga je observeren?

2. Welk aspect van het gedrag ga je observeren?

3. In welke situatie ga je observeren.

Beantwoord deze vragen en maak er vervolgens 1 observatievraagstelling van, bijvoorbeeld:
Waar is de aandacht van M. op gericht tijdens de uitleg van de activiteit?

Stap 4: observatiemethode en hulpmiddelen

Welke methode ga je inzetten: 

Kwalitatief? Kwantitatief? Is het een methode van stage of heb je er zelf een ontwikkeld?

Hulpmiddelen die je in kunt zetten:

- Stopwatch

- Pen en papier

- Laptop/ Ipad

- Camera of mobiel

Stap 5: Observatiemoment (uitvoeren)

Op welk moment?

- Datum, tijdstip en plaats, hoe lang. Hou rekening met observatiedoel

Voorbeeld: ik ga Kim observeren op 2 april tussen 12:00 uur en 12:15 uur tijdens het buitenspelen

Voer je observatie uit volgens de door jouw gekozen methode.

Noteer alle waargenomen feiten, wees objectief.

Stap 6: Gegevens ordenen

Orden alle notities van je observatie:

- verzamel eerst de meest opvallende zaken

- verwerk dit in een volledig en objectief verslag uit, dit is een samenvatting  van je observatie.

Stap 7: Antwoord vraagstelling

In deze stap geef je antwoord op je vraagstelling.

Je geeft dus betekenis aan de het geobserveerde gedrag (interpretatie).

Let op: geef in deze rapportage duidelijk onderscheid tussen de feiten en jouw interpretatie.

Volgende week?

Ik weet hoe ik een observatieplan in kan zetten op stage?

Ja

Nee