Tussen Oorlogen 1919-1939 De opkomst van extreme Ideologiën deel 1: Fascisme

• Internationaal
• MBO
• Studiejaar 1-3

Internationaal:

Het Interbellum 

Tussen de oorlogen

1918-1939

De opkomst van Fascisme en Communisme 

Einde Eerste Wereld Oorlog 1919

Afspraken Verdrag van Versailles:

Duitsland moet (enorme) herstelbetalingen doen.

Uiteindelijk is 350 miljard dollar in 2004 terugbetaald.

Duitsland mag geen (groot) leger hebben. 

Duitsland moet land afstaan (Polen).

Duitsland kreeg de schuld van de Eerste Wereld Oorlog

De opkomst van extreme Ideologieën

Ideologie: een schets van de ideale samenleving.

Hoe ga je de problemen in een land oplossen?

Een geheel van waarden waar een politieke stroming zijn keuzes op baseert.

De 3 grote Ideologieën in Nederland in 2024:

Liberalisme

Socialisme

Christen democraten 

Opkomende extreme Ideologieën:

Fascisme/ nationaal socialisme

Communisme

Fascisme

• Fascisme is een politieke stroming, 
• Wordt ook wel extreem-rechts genoemd

• De naam komt van het voorwerp dat je hier ziet: een fasces
• Dit voorwerp, een bijl met takken, werd al gebruikt in de Romeinse tijd

Fascisme in Europa

• 'Oplossing' voor de crisis / extreme armoede
  

• Antwoord op slecht beleid van de democratische regeringen'

• Anti democratisch
  

• Niet alleen in Italië of Duitsland (NSDAP), ook in Engeland (BUF) en Nederland (NSB)

Kenmerken van fascisme

• Fascisme is overal tegen: vooral dingen die vreemd zijn en andere culturen: Xenofobie
  

• Er is één leider . Hij bepaalt wat goed is. (Leidersbeginsel/Führerbeginsel)
• De macht van de overheid is absoluut
  
• Het fascisme vereert militarisme, machtsvertoon en het gebruik van geweld. (Het recht van de sterkste)
  

 Nationaal-Socialisme

• Met Nationaal-Socialisme wordt het Duits fascisme in de periode 1933-1945 bedoeld
  

• Ook wel: nazisme genoemd

• De aanhangers worden ook wel nazi's genoemd

Kenmerken van Nationaal-Socialisme

Adolf Hitler manifest/boek Mein Kampf: 

• Het Duitse ras moet raszuiver worden gehouden.
  

• Rassenleer en antisemitisme stapje voor stapje komen er strengere rassenwetten 

• Het Duitse volk heeft Lebensraum (=levensruimte) nodig.

• Heim ins Reich: 1000 jarig reik.
  

Wat is het verband van het Verdrag van Verseilles en de populariteit van Adolf Hitler in Duitsland?

Portfolio opdracht 3: Propaganda opdracht

Voor de nazi's en fascisten (en ook communisten)  was propaganda heel belangrijk.

Het was een middel om de mensen te overtuigen. Propaganda was een soort reclame maken. De staat was er niet op uit om alleen de waarheid te vertellen.

Er werden ook nogal eens leugens verteld om zelf in een goed daglicht te komen.

1. Zoek op het internet minimaal 3 afbeeldingen op van propaganda uit het Italiaans fascisme en het Duits Nationaal-Socialisme (totaal dus 6 afbeeldingen)
2. Waarom heb je de afbeelding gekozen?

3. Wat is het doel van de boodschapper denk je?

4. Maak de opdracht met Powerpoint en lever het in op Teams

Lesdoel

Aan het einde van de les kan je met gebruik van 2 kenmerken het fascisme uitleggen

Kenmerken van fascisme (3)

• Niet denken maar doen. Gevoel is belangrijker dan denken.

• Geweld is goed: geen woorden maar daden
  

• De sommige mensen zijn  ondergeschikt: Bijvoobeeld vrouwen; haar taak is het krijgen van kinderen.
  

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Kenmerken van fascisme (2)

• Fascisme is nationalistisch: de eigen staat boven alles
  

• Fascisme gaat uit van ongelijkheid tussen mensen: de hoogontwikkelden moeten de laagontwikkelden leiden. (Het recht van de sterkste: Sociaal-Darwinisme)

Communisme en de Sovjet-Unie

Wat is het doel van communisme? 

• Einde aan de klassenmaatschappij (indeling van de maatschappij naar economische positie)

• Mensen hebben evenveel bezit.
  

• Tegen kapitalisme (ergens geld in stoppen met als doel meer geld te verdienen: winst maken). 

Wat is communisme

(links Karl Marx) 

• Communisme (politieke stroming)

Extreem links genoemd

• Einde klassenmaatschappij; Arbeiders aan de macht

• Tegen kapitalisme (ergens geld in stoppen met als doel meer geld te verdienen: winst maken). 

• Alle mensen hebben evenveel bezit

Gelijkheid

• Omdat 'rijken' en fabrikanten dit niet zomaar zullen laten gebeuren zal er een revolutie van arbeiders komen, mét geweld. Wereldrevolutie.

Noem één voordeel en één nadeel van het communisme

De Sovjeteconomie

1917 russische revolutie; 

Tsjaar (koning) vermoord.  

Stalin wordt de dictator

De overheid stelt een 5 jaren planeconomie op

Doel: sterke industriële mogendheid maken

Al het bezit gaat naar de overheid

Sovjet Unie is een dictatuur

Er werd jacht gemaakt op deze koelakken

Dictatuur in de Sovjet-Unie

Sovjet-Unie wordt een totalitaire dictatuur met terreur

Partijleden werden opgepakt en vermoord/gedeporteerd

Gulag: gevangennisen waarin tegenstanders in worden gedeporteerd. 

Staatspropaganda en verheerlijking van Stalin

Geloof in het welzijn door 'vadertje Stalin'

Stalinisme: communisme met extreme onderdrukking en persoonsverheerlijking

Wat kunnen de gevolgen zijn van de Enorme herstelbetalingen voor Duitsland?

1919: oprichting Volkerenbond

Samenwerking van landen over heel de wereld.

Doel: nooit meer oorlog 

Verenigde Staten geen lid

Noem een andere internationale organisatie waarbij landen over heel de wereld met elkaar samenwerken?

Communisten

• Een dictatuur: Samenleving geschikt maken voor het socialisme. 
• Totaal geen vrijheid meer. Zij weten wat goed is voor iedereen.