Week 12

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Vandaag:

- we bekijken hoe we werken met het boek

- we bekijken de taak

- instructie Lees- en luisterstrategieën

- opdrachten 1 en 2 doen we klassikaal

- opdrachten 4 en 5 maak je zelfstandig

- evaluatie

Je legt klaar:

- iPad in de aanslag (dicht)

- agenda

- 2 A4 schriften

- pen

Week 12

Aan het einde van deze week kan jij:

- persoonlijke en bezittelijke voornaamwoorden in een zin benoemen

- voorzetsels in een zin benoemen

Klaar?

- nakijken

- interview

- lezen

Vandaag:

- lezen

- (zelfstandig) werken

- interview / artikel

Je legt klaar:

- iPad

- Nieuw Nederlands

- werkschrift

- etui

- leesboek

hulp? check het eerst bij een groepsgenoot!

Grammatica §8: 1, 2, 4

Grammatica §10: 2, 3, 5

v: 1, 2, 4

v: 2, 3, 4, 5

Koen: §7, §8                       Robin: §8

Valente: §8                                               

Elk woord een eigen soort.

Er zijn veel verschillende woordsoorten:

zelfstandig naamwoord - lidwoord - bijvoeglijk naamwoord - zelfstandig werkwoord - hulpwerkwoord - persoonlijk voornaamwoord - bezittelijk voornaamwoord - voorzetsel - bijwoord

Woordsoorten

Leerjaar 1

zn                = zelfstandig naamwoord                             - mens, dier, ding, gevoel, etc

zn-e            = zelfstandig naamwoord eigennaam   - voor- of achternaam, Ronerborg, Pepsi, Drenthe

blw              = bepaald lidwoord                                          - de, het

olw              = onbepaald lidwoord                                     - een

bn                = bijvoeglijk naamwoord                               - rode, grote, lieve, grappige

st.bn           = stoffelijk bijvoeglijk naamwoord            - houten, gouden, bakstenen, zijde

zww            = zelfstandig werkwoord                               - zegt wat iets of iemand doet

hww            = hulpwerkwoord                                              - helpt het zww: alle andere werkwoorden in de zin

pers.vnw  = persoonlijk voornaamwoord                     - ik/mij/me, jij/je/jou, u, hij/hem, zij/haar, het, wij/we/ons, jullie, zij/ze/hun/hen

bez.vnw    = bezittelijk voornaamwoord                       - mijn, je/jouw, uw, zijn, haar, ons/onze, jullie, uw, hun

vz                 = voorzetsel                                                         - plaats, tijd, reden - onderdeel van een zinsdeel

bw               = bijwoord                                                             - plaats, tijd, reden, vraag, onzekerheid, ontkenning - een eigen zinsdeel

De gemeente heeft nu een tijdelijke vergunning verleend.
Kies uit: zn, zn-e, blw, olw, bn, st.bn, zww, hww, pers.vnw, bez.vnw, vz

Tussen de middag eet ik een volkoren boterham met Calvé pindakaas.
Kies uit: zn, zn-e, blw, olw, bn, st.bn, zww, hww, pers.vnw, bez.vnw., vz

Onze gloednieuwe Mercedes heeft een leren zitting aan de binnenkant.
Kies uit: zn, zn-e, blw, olw, bn, st.bn, zww, hww, pers.vnw, bez.vnw., vz

Het merk Puma kunnen we herkennen aan een springende poema.
het =

Het merk Puma kunnen we herkennen aan een springende poema.
merk =

Het merk Puma kunnen we herkennen aan een springende poema.
Puma =

Het merk Puma kunnen we herkennen aan een springende poema.
kunnen =

Het merk Puma kunnen we herkennen aan een springende poema.
herkennen =

Het merk Puma kunnen we herkennen aan een springende poema.
een =

Het merk Puma kunnen we herkennen aan een springende poema.
springende =

Het merk Puma kunnen we herkennen aan een springende poema.
poema =

Het merk Puma kunnen we herkennen aan een springende poema.
we =

bezittelijke voornaamwoorden?

persoonlijke voornaamwoorden?

Persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw) & bezittelijk voornaamwoord (bez.vnw)

Een persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw) geeft een persoon of ding aan: 

ze gaat naar de tandarts - hij is lui - zij zijn een dag weg - volgens mij wel

Een bezittelijk voornaamwoord (bez.vnw) geeft aan van wie iets is. Het staat altijd vóór het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort: 

haar moeder -  jouw nieuwe tas - onze vrienden - mijn vulpen - uw mening

Persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw) & bezittelijk voornaamwoord (bez.vnw)

Lieke zegt dat ze altijd met haar moeder naar de tandarts gaat.

In deze zin zijn ze en haar voornaamwoorden. Ze wijzen allebei terug naar Lieke.

ze = persoonlijk voornaamwoord

haar = bezittelijk voornaamwoord

Persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw) & bezittelijk voornaamwoord (bez.vnw)

In het schema zie je dat je, haar, ons, jullie en hun zowel persoonlijk als bezittelijk voornaamwoord kunnen zijn. Je kunt de woordsoort bepalen door het woord te vervangen.

Een persoonlijk voornaamwoord kun je vervangen door hij of hem.

– Is deze auto van jullie (pers.vnw )? → Is deze auto van hem?

Een bezittelijk voornaamwoord kun je vervangen door zijn.

– Is dit je (bez.vnw) jas? → Is dit zijn jas?

zijn = pers.vnw / bez.vnw?
Een kat komt altijd op zijn pootjes terecht.

pers.vnw / bez.vnw?
Ik moet goed lezen om jouw hanenpoten te ontcijferen.

pers.vnw / bez.vnw?
Samen hebben we haar documentaire bekeken.

pers.vnw / bez.vnw?
Tot m'n verbazing is je experiment gelukt!

pers.vnw / bez.vnw?
Het is per definitie de beste film die ik dit jaar gezien heb!

Persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw) & bezittelijk voornaamwoord (bez.vnw)

Let op: het woord het is persoonlijk voornaamwoord als het niet bij een zelfstandig naamwoord hoort, dus geen lidwoord is, en wel een duidelijke betekenis heeft:

- Dit verhaal is interessant, dus ik heb het (= dit verhaal) aandachtig gelezen. 

- Het verhaal is interessant, dus ik ben aandachtig gaan gelezen

Voorzetsel (vz)

Voorzetsel (vz)

Voorzetsels vormen samen een zinsdeel dat vaak een plaats, tijd of reden/oorzaak aangeeft:

• plaats (waar?): onder; het bureau op; het plein te; Zaandam bij; de supermarkt in; de oven aan de muur
  
• tijd (wanneer?): na; het weekend om; zes uur tijdens de reis
  
• reden/oorzaak (waarom/waardoor?): door; de warmte vanwege; de storm wegens vakantie
  

Soms vormt een voorzetsel een vaste combinatie met een werkwoord: hopen op, denken aan, genieten van.

Soms vormen voorzetsels een vaste combinatie met een zelfstandig naamwoord. Zo’n combinatie heet een voorzetseluitdrukking: bij wijze van, in antwoord op, in overleg met.

Voorzetsel (vz)

Voorzetsels staan meestal aan het begin van een zinsdeel:

• vóór een voornaamwoord: Ik / fiets / met hem. Abdul / loopt / achter ons.
• vóór een groepje woorden met een zelfstandig naamwoord: De schoolboeken / zitten / in mijn rugzak (zn). Tussen de appels (zn) / ligt / een peer. Op het dak (zn) / liggen / zonnepanelen.

Voorzetsels kunnen ook áchter een zelfstandig naamwoord staan, aan het eind van een zinsdeel. Dan geven ze vaak een richting aan:

• Lieke / loopt / de school uit / het park in / de heuvel op.
  

Soms staat een voorzetsel midden in een zinsdeel:

• De jongens uit de straat / voetballen / achter het huis van Dave.
  

Bijwoord (bw)

Een bijwoord kan van alles aangeven, bijvoorbeeld:

• tijd: binnenkort; gisteren; overmorgen; nooit; straks; vroeger; tegenwoordig;
• plaats/richting: er; daar; hier; nergens; overal; daarheen; erlangs; opzij;
• een reden/oorzaak: daarom; vandaar; hierdoor; daardoor;
• een vraag: hoe; waar; waardoor; waarheen; waarom; wanneer;
• (on)zekerheid: ongetwijfeld; vast; wel; misschien; vermoedelijk; zeker;
• ontkenning: niet; nooit; nimmer; geenszins.

Een bijwoord kan iets zeggen over:

• een hele zin: Vandaag gaan we met de klas zwemmen.
• een werkwoord: Sjoerd / loopt (zww) / langzaam.

Voorzetsel of Bijwoord?

Voor(vz) de voorstelling / ontmoeten / de bezoekers / elkaar / in (vz) de foyer.

Morgen (bwb) / komt / het Scapino Ballet / hier (bwb) / een voorstelling / geven.

Voorzetsel of bijwoord?
s' Ochtends hebben de docenten van de school een kopje koffie nodig.


Op het plein wordt vaak gevoetbald in de pannakooi.

Voorzetsel of bijwoord?
Op het plein wordt vaak gevoetbald in de pannakooi.


Op het plein wordt vaak gevoetbald in de pannakooi.

Boekenatelier

• We werken toe naar een boekenatelier over een leesboek. 
  
• Je mag zelf een boek kiezen, maar deze moet wel bij havo leerjaar 1 passen. 
  
• Je laat woensdag 14 februari aan mij weten welk boek je hebt gekozen.
  

Vandaag:

- we bekijken hoe we werken met het boek

- we bekijken de taak

- instructie Lees- en luisterstrategieën

- opdrachten 1 en 2 doen we klassikaal

- opdrachten 4 en 5 maak je zelfstandig

- evaluatie

Je legt klaar:

- iPad in de aanslag (dicht)

- agenda

- 2 A4 schriften

- pen

Week 16

Je leert:

- het genre, aspecten van fictie/non-fictie, perspectief en personages herkennen in een verhaal

- het verzorgen van een mondelinge presentatie

Klaar?

- Nakijken

- Thema D afmaken

- puzzel

- lezen

Vandaag:

- werken aan je poster -> kijk in je mapje wat er op de poster wordt verwacht 

Je legt klaar:

etui

leesboek

hulp? check het eerst bij een groepsgenoot!

Poster Boekenatelier

1. Schets

- titel, auteur, plaatje, genre, 

- woordweb

- deelonderwerpen

- aantal sterren

- naam, klas, docent 

2. woordweb

hoofdwoorden + deelwoorden

- personages

- perspectief

- genre + fictie/non-fictie

3. deelonderwerpen

- titelverklaring

- hoofdpersonage(s)

- keuze van het boek

4. overig

- zou jij het boek aanbevelen?

- aantrekkelijkheid poster

5. presentatie

- spiekbriefje

- 5-10 minuten

Koen: §7, §8                       Robin: §8

Valente: §8