1.4 De Opstand (deel 2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

H1 Par 4 deel 2

Planning

- Introductie

- Terugblik 

- Leerdoelen

- Uitleg stof

- Opdracht

- Afsluiting

Wat weet je nog over par 4 deel 1?

Schrijf met je groepje op wat je nog weet van vorige week. 

5 minuten daarna nabespreken. 

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je...

- Waardoor de Nederlanden verdeeld raakten

- Hoe een onafhankelijke staat ontstond 

- Het gebruiken van historische bronnen

De Beeldenstorm 1566

- Door de hagenpreken werden mensen aangezet de relikwieën te vernielen

- Overal in NL bestormden protestanten katholieke kerken en vernielde alle versieringen

- Toen Filips dit hoorde was hij woedend

- Hij stuurde de gevreesde hertog van Alva naar de Nederlanden

- De hertog van Alva trok met een groot leger richting de Nederlanden

- Hij vormde een speciale rechtbank, en legde doodstraf op aan honderden calvinisten

- Alva wilden de Nederlanders gehoorzaam maken met terreur (schrikbewind): een bestuur dat zijn onderdanen bang maakt met geweld

Verdeeldheid in de Nederlanden

- De opstandelingen kregen de naam 'geuzen' (bedelaars)

- De opstandelingen gebruikten het woord geus daarna als erenaam

- Gevluchte calvinisten vormden een vloot (watergeuzen)

- Zij erkenden Van Oranje als leider

- Alva sloeg Willem van Oranje terug

- Hij moest zich terugtrekken in Duitsland

- Alva dacht onverslaanbaar te zijn

- Maar zo bleef het niet...

Wordt vervolgt 

- 1572 slag bij Den Briel

- In de maanden erna openden veel Zeeuwse en Hollandse steden hun poorten voor de geuzen

- De stadsbestuurders sloten zich bij De Opstand aan en herkenden Willem van Oranje als hun leider

- Vanuit het zuiden rukten legers van Alva op

- Slag bij Naarden

- Deze terreur leidde ertoe dat andere steden zich absoluut niet wilde overgeven

- Alkmaar, Leiden en Alkmaar werden belegerd maar hielden het maandenlang vol

- Leids Ontzet

- In Leiden en Alkmaar wonnen de geuzen

- Filips zijn geld raakte op

- Hij kon soldaten niet meer doorbetalen

- Hierdoor konden geuzen meer terrein winnen

Nederland wordt onafhankelijk

- In 1580 beloofde Filips een hoge beloning voor degene die Willem van Oranje zou vermoorden

- Vogelvrij

- Vlucht naar Delft

- Als reactie hierop zette de Unie van Utrecht Filips officieel af als vorst 

- Dat was het begin van Nederlandse onafhankelijkheid

Plakkaat (Acte) van Verlatinghe

Unie van Utrecht zet Filips officieel af als vorst

- In 1584 werd Willem van Oranje vermoord door Balthasar Gerards

- Jaar later namen Spanjaarden Antwerpen in (grootste en rijkste stad van NL-en)

- In noorden hielden opstandelingen stand

- 1581 Acte van Verlatinghe

- In 1588 stichtten zij Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

- Ze benoemden zoon van Willem als stadhouder (Maurits van Oranje)

- Stadhouder was vanaf nu een titel voor militaire leider van de Republiek

- Oorlog tussen Republiek en Spanje ging nog lang door 

- In 1648 sloten ze vrede (Vrede van Münster)

Unie van Atrecht

- Drie zuidelijke gewesten sloten zich aan bij de Spanjaarden

Unie van Utrecht

- Daarna vormden de opstandige gewesten ook een bond (opstandelingen)

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je...

- Waardoor de Nederlanden verdeeld raakten

- Hoe een onafhankelijke staat ontstond

Opdracht bronnen

 Wat: Vul het werkblad in over jullie historische bron

Hoe: In een groepje van 3 of 4

Tijd: 10/ 15 minuten

Hulp: Internet en je boek

Klaar: Werk aan je taak van deze week.

Nabespreken

Voorbeeld  

Smeekschrift der edelen. 

Margaretha van Parma

5 April 1566

Smeekschrift, protestants, katholiek, beeldenstorm

Spaansgezind 

Opdracht bronnen

 Wat: Vul het werkblad in over jullie historische bron

Hoe: In een groepje van 3 of 4

Tijd: 10/ 15 minuten

Hulp: Internet en je boek

Klaar: Werk aan je taak van deze week.

Nabespreken

Afsluiting

Volgende week so over 1.4 

Veel succes met leren!

Aan de slag!

Kies één van de onderstaande taken.

- Oefenen: 9 (blz. 18), 7, 8, 9 (blz. 25-26)

- Puntjes op de i: 5, 6, 7, 8 (blz. 32-33)

Maak alvast voor jezelf een samenvatting van paragraaf 1.4!

Act van Verlantinghe

Unie van Atrecht