2.3 Formuletaal

§2.3 FORMULETAAL
bladzijde 52
1 / 32
volgende
Slide 1: Tekstslide
ScheikundeMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 3

In deze les zitten 32 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

§2.3 FORMULETAAL
bladzijde 52

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Video

Uit welke groep of periode komen de getoonde elementen in de video?
A
Groep 1
B
Groep 2
C
Groep 17
D
Groep 18

Slide 3 - Quizvraag

Aan het einde van deze les kun je...
  • Stoffen in een formule weergeven;
  • De formules van een aantal belangrijke stoffen uit je hoofd opschrijven;
  • De naam geven van eenvoudige stoffen;

Slide 4 - Tekstslide

De molecuulformule

Atomen stellen we voor als bolletjes met
een elementsymbool
.




Cl
H
H
O
O
C
C
O
H

Slide 5 - Tekstslide

De molecuulformule
d
d
d
Maar in alle talen geldt dat 
  • H2O = water, wasser, l'eau, etc.
Water
Wasser
l'eau
Nederlands
Duits
Frans
O
H
H

Slide 6 - Tekstslide

De molecuulformule

De elementen kunnen we samenvoegen tot moleculen.

               CO2                                                                                                          







 






Molecuultekening



C
O
O
H
H
O
Index: geeft het aantal atomen aan (staat rechtsonder het symbool)
H2O

Slide 7 - Tekstslide

De molecuulformule

Meerdere moleculen worden weergegeven met het coëfficiënt

Dit getal komt voor het molecuul te staan.



C
C
C
C
O
O
O
O
O
O
O
O

Hier is de coëfficiënt 4

dus 4 CO2

Slide 8 - Tekstslide

Moleculen
De molecuulformule geeft de soort en het aantal atomen in een molecuul weer, je zet de symbolen van de atomen in alfabetische volgorde.
De index achter het symbool van een atoomsoort geeft aan hoeveel van deze atomen er in een molecuul zitten.
De coëfficiënt geeft het aantal moleculen weer als er maar één molecuul is wordt dit niet aangegeven
H2O
O
H
H

Slide 9 - Tekstslide

Uit hoeveel moleculen en atomen bevatten de volgende stof:

Slide 10 - Open vraag

Formules van belangrijke stoffen
Methaan
Koolstofdioxide
Zwaveldioxide
CH4
CO2
SO2

Slide 11 - Tekstslide

Formules van belangrijke stoffen
Zwavelzuur
Alcohol
Ammoniak
NH3
C2H6O
H2SO4

Slide 12 - Tekstslide

Br I N Cl H O F

De moleculen van deze atomen bestaat altijd uit twee dezelfde atomen:

-Br2  : Broommolecuul
-I2     : Joodmolecuul
-N2   : Stikstofmolecuul
-Cl2  : Chloormolecuul
-H2   : Waterstofmolecuul
-O2   : Zuurstofmolecuul
-F2    : Fluormolecuul


Slide 13 - Tekstslide

Triviale en systematische namen
  • H2O = water & NH3 = ammoniak
  • De triviale naam van de stof, deze worden in het dagelijks leven gebruikt;
  • Met scheikunde gebruiken we de systematische naamgeving
  • De systematische naamgeving heeft regels om aan te geven hoeveel atomen er in een molecuul zitten


  • We gebruiken voorvoegsels om de hoeveelheid atomen in een molecuul te benoemen

Slide 14 - Tekstslide

Triviale en systematische namen
  • De numerieke voorvoorvoegsels worden bepaald door de index van de moleculen;
  • Het gebruik van deze voorvoegsels geeft de systematische naam van de stof;
  • Bijvoorbeeld: NH3 = ammoniak (triviale naam)
  • Systematische naam = Stikstoftriwaterstof
  • Eerste atoomsoort, krijgt niet het voorvoegsel mono-

Slide 15 - Tekstslide

Triviale en systematische namen
  • Voor zes atoomsoorten krijgt de systematische naam een speciaal achtervoegsel als dat atoom als laatste staat in de molecuulformule

  • CO

Slide 16 - Tekstslide

Triviale en systematische namen
  • Voor zes atoomsoorten krijgt de systematische naam een speciaal achtervoegsel als dat atoom als laatste staat in de molecuulformule

  • CO
  • Koolstofmono-oxide

Slide 17 - Tekstslide

Triviale en systematische namen
  • Voor zes atoomsoorten krijgt de systematische naam een speciaal achtervoegsel als dat atoom als laatste staat in de molecuulformule
  • CO
  • Koolstofmono-oxide
  • H2SO

Slide 18 - Tekstslide

Triviale en systematische namen
  • Voor zes atoomsoorten krijgt de systematische naam een speciaal achtervoegsel als dat atoom als laatste staat in de molecuulformule
  • CO
  • Koolstofmono-oxide
  • H2SO4
  • Diwaterstofzwaveltetraoxide

Slide 19 - Tekstslide

Wat is de systematische naam van:

NO3
A
natriumtrioxide
B
distikstoftrizuurstof
C
monostikstoftrioxide
D
stikstoftrioxide

Slide 20 - Quizvraag

Een zuurstofmolecuul bestaat uit twee zuurstofatomen
A
Waar
B
Niet waar

Slide 21 - Quizvraag

Wat is de systematische naamgeving van:
Br3S4
A
tribromidetetrasulfide
B
tribroomtetrasulfide
C
tetrabromidetrisulfide
D
tribromidetetrazwavel

Slide 22 - Quizvraag

Aan het einde van deze les kun je...
  • Stoffen in een formule weergeven;
  • De formules van een aantal belangrijke stoffen uit je hoofd opschrijven;
  • De naam geven van eenvoudige stoffen;

Slide 23 - Tekstslide

Opdrachten
  • Werk de eerste 5 minuten in stilte:
  • Opdracht 35, 41a en b en 42b
  • De overige opdrachten op bladzijde 56 zijn het huiswerk voor na de vakantie (opdracht 37 niet)

Slide 24 - Tekstslide

Slide 25 - Tekstslide

Molecuulmassa
Stoffen hebben massa's, stoffen bestaan uit moleculen, moleculen bestaan uit atomen, dus atomen hebben massa's.
De massa van een waterstofatoom is 1,68x10-27 kg! 

Niet zo handig he? 
Daarom is de atomaire massa-eenheid bedacht. 
1 u = 1,67x10-27 kg

Slide 26 - Tekstslide

Atoommassa's en molecuulmassa's 
Atoommassa A van ieder atoom kun je aflezen in het Periodiek systeem 

Molecuulmassa berekenen van verbindingen
Atoommassa's van alle atomen in 1 molecuul bij elkaar optellen.
De molecuulmassa van NaCl = 1 x 22,990 + 1 x 35,45 = 58,44 u

Slide 27 - Tekstslide

O (zuurstof)
O2
H2O
AgCl
C6H12O6
32
18
16
143,32
180,16 u

Slide 28 - Sleepvraag

Wat is de atoommassa van zilver?

Slide 29 - Open vraag

Wat is de molecuulmassa van
Denk aan een berekening.
KNO3

Slide 30 - Open vraag

Het gehalte van een atoomsoort in een verbinding
Als je de molecuulformule van een stof weet, kun je uitrekenen wat het gehalte van een bepaalde atoomsoort in dat molecuul is. Eerst bereken je de totale massa van het molecuul aan de hand van de molecuulformule en dan de totale massa van de gevraagde atoomsoort.

Slide 31 - Tekstslide

Bereken het massapercentage van O in
C9H8O4

Slide 32 - Open vraag