Economisch Burgerschap Les 8 Stikstofcrisis

Burgerschap

Stikstofcrisis
1 / 36
volgende
Slide 1: Tekstslide
BurgerschapMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 36 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Burgerschap

Stikstofcrisis

Slide 1 - Tekstslide

Programma

- Leerdoelen
- Stikstofcrisis (theorie en opdrachten)
- Afsluiting

Slide 2 - Tekstslide

Leerdoel van deze les:

- je kan uitleggen wat er wordt bedoeld met de "stikstofcrisis" en kan twee gevolgen noemen van deze crisis. 

Waarom? Het is belangrijk om te begrijpen welke vraagstukken er in de samenleving spelen, zodat je daar je eigen mening over kan vormen en er naar kan handelen. 

Slide 3 - Tekstslide

Duurzame ontwikkeling heeft een balans nodig van 3 P's: 
Planet
People
Profit 
zorgen voor de dieren 
zorgen voor de natuur 
zorgen voor de mens 
zorgen voor de economie 

Slide 4 - Sleepvraag

De provincie moet boerenbedrijven onteigenen als dat nodig is om stikstof te reduceren
Eens
Geen mening
Oneens

Slide 5 - Poll


Stikstofcrisis

Slide 6 - Tekstslide

Uitdagingen voor natuur en milieu

- klimaatverandering
- vervuiling van lucht en water (door bijvoorbeeld plastic)
- opraken van de grondstoffen
- verlies aan biodiversiteit 

Slide 7 - Tekstslide

Wat is stikstof? 
Stikstof is één van de meest voorkomende stoffen op aarde: het is overal om ons heen, de lucht bestaat er voor 78 procent uit. 

Op zichzelf is stikstof niet schadelijk, maar er zijn stikstof-verbindingen die bij een overschot wél gevolgen hebben. 

Die verbindingen ontstaan onder meer in de landbouw, en door verbranding in voertuigen en industrie.

Slide 8 - Tekstslide

Stikstof door verbranding
Stikstof ontstaat door verbranding. Hoe heter de vlam, hoe meer stikstof(oxiden) er vrij komen. 

Dat gebeurt met aanstekers, automotoren, fabrieken, vliegtuigmotoren, etc.  

Slide 9 - Tekstslide

Stikstof door boeren
Boerenbedrijven veroorzaken stikstof, meestal in de vorm van ammoniak. Het gaat alleen om veehouderijen

In Nederland: 4 miljoen koeien en 12 miljoen varkens.

Mest + urine = vloeibare mest + zuurstof = Ammoniak = stikstof



Slide 10 - Tekstslide

Hoe kunnen boeren stikstof verminderen?
- halvering van de veestapel
- urine en mest scheiden
- op een bepaalde manier bemesten die minder vervuilend is
- mest met water verdunnen (wetenschappers uit Wageningen)
- steenmeel strooien op de bodem, zodat de balans herstelt. 
- uitkopen boeren
- onteigening? 

Slide 11 - Tekstslide

Wat zijn de gevolgen van stikstof? 
Stikstof slaat neer in de natuur
en werkt als voedingsstof. 

Daardoor groeien bepaalde planten beter dan andere. 

Bepaalde planten verdwijnen en daardoor ook de dieren die daar van eten. 

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Link

Als in 2000 besloten om stikstof terug te dringen. 

Winst behaald sinds de jaren '90: minder vervuilende auto's, fabrieken stoten minder uit en aanvankelijk hebben ook boeren hun uitstoot meer dan gehalveerd. 

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

Gevolgen stikstofcrisis

De hoogste bestuursrechter zette in 2019 een streep door het stikstofbeleid (vergunningen en vrijstellingen): "Voordat er meer kon worden gebouwd of geboerd, moest worden gegarandeerd dat kwetsbare natuurgebieden niet verder zouden worden belast met stikstofneerslag". 

Er mocht geen extra stikstof komen in Natuurgebieden (Natura 2000)




Slide 16 - Tekstslide

Sinds 2019 impasse
- er mag dus geen extra stikstof neervallen in natuurgebieden. 

- oplossing: 
handel in stikstofruimte 

Slide 17 - Tekstslide

Gevolgen: 
Vanwege onzekerheid over wat er gaat gebeuren: 

- bouwprojecten liggen stil
- boeren investeren niet 
- industriële projecten liggen stil

Slide 18 - Tekstslide

De Nederlandse politiek wil halvering van stikstof in 2030  ten opzichte van 2019. 




Dit is opgenomen in het regeerakkoord. 

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Link

Er volgen felle protesten van de boeren.


Maandenlang hangen op veel plekken de Nederlandse vlag omgekeerd.

Slide 21 - Tekstslide

Geprobeerd is en wordt om boeren op vrijwillige basis te laten meewerken aan een verkoop van hun bedrijf en grond. 

Dat lijkt onvoldoende resultaat op te leveren. De volgende stap zou zijn: onteigenen. 

Slide 22 - Tekstslide

Huidige stand van zaken: 
- overheid kijkt niet alleen meer naar boeren, maar ook naar industrie (piekbelasters)

- het kabinet wil boeren uitkopen 
(vooralsnog vrijwillig) desnoods 
door onteigening. 


Slide 23 - Tekstslide

Provinciale Staten verkiezingen maart 2023
- Grote winst BBB
- Die wil verlenging termijn halvering naar 2035
en is absoluut tegen gedwongen verkoop (onteigening). 

Kabinet is in overleg 
hoe verder? 

Slide 24 - Tekstslide

Wat zeggen voorstanders?

D66:  "Stikstof verarmt onze natuur en is slecht voor de gezondheid van mensen. Mede doordat er te veel stikstof neerslaat op onze bodem, is sinds 1990 het aantal dieren in de Nederlandse natuur gehalveerd. Minder dan 10 procent van onze natuur is nog maar in goede staat. Ook is er nog maar 15 procent over van onze soortenrijkdom".  

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Tekstslide

Wat zeggen tegenstanders?
- Nederland heeft geen oorspronkelijke natuur, we zijn een polderlandschad / aangelegd. Biodiversiteit is altijd wisselend geweest (Plassterk in Telegraaf)

- Stikstofbeleid hebben we onszelf aangedaan en bestaat vooral op papier (Louise Fresco - Landbouwkundige)



Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Tekstslide

Het stikstofbeleid is noodzakelijk voor het behoud van de natuur.
Eens, natuur moet beschermd worden.
Eens, maar beleid kan beter.
Oneens, natuurbehoud is overdreven.
Oneens, er zijn belangrijkere zaken.

Slide 29 - Poll

Huiswerk
Belangrijk: 
Het einde van de derde periode nadert..... 

Dat betekent dat je nog huiswerkopdrachten kan inleveren tot en met: 14 april a.s. Huiswerk wat daarna wordt ingeleverd telt niet mee voor rapport 3

Slide 30 - Tekstslide

Maak de opdrachten die horen bij het onderwerp:
 
Stikstofcrisis (hoofdstuk actualiteiten)


Slide 31 - Tekstslide

Zelf werken: 
Opdrachten maken over: 

Stikstof (zie hoofdstuk Generation 24/7)

Alle opgegeven huiswerkopdrachten moeten uiterlijk op 14 april a.s. zijn ingelverd. 

Slide 32 - Tekstslide



Leerdoelen behaald? 

Slide 33 - Tekstslide

Wat vonden jullie van deze les?

😒🙁😐🙂😃

Slide 34 - Poll

Tot de volgende keer! 

Dat is de laatste les...
En ronden we de periode af! 

Herhaling, samenvatting en huiswerk afronden. 

Slide 35 - Tekstslide

Slide 36 - Tekstslide