Lezen H1.2 1F theorie + opdrachten

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Lezen H1.2

Leesvaardigheid

Ander onderdeel

lijdend voorwerp

hoofdgedachte

meervoud

hoofdpersoon

verwijswoord

krant

leesboek

woordbetekenis

signaalwoorden

tussenkopje

leesstrategie

zinsdelen

Wat betekent het woord strategie?

Leesstrategieën

Als je iets leest heb je altijd een doel. Iets opzoeken in een woordenboek heeft een ander doel dan een paragraaf uit een schoolboek leren. 

Verschillende manieren van lezen:

1. Verkennend lezen (H1)                   3. Zoekend lezen

2. Nauwkeurig lezen (H1)                   4. Studerend lezen

Noem de 4 leesstrategieën.

1. Verkennend lezen

Je wil een indruk van de tekst krijgen.

- lees titel, eerste en laatste alinea

- lees tussenkopjes en vetgedrukte woorden

- kijk naar plaatjes en de tekst eronder

- lees de bron onder de tekst

- bedenk wat het onderwerp zou zijn van de tekst

JE LEEST DUS NOG NIET DE HELE TEKST!

2. Nauwkeurig lezen

Je wil de tekst begrijpen en precies weten wat erin staat. 

- je leest de hele tekst (elk woord)

- je let goed op informatie in inleiding en slot

- stel de vraag: Wat wordt er over het onderwerp verteld?

- stel betekenis moeilijke woorden vast

- bedenk wat de alinea's met elkaar te maken hebben

Welke leesstrategie gebruik je?
Door tijdschriften bladeren en hier en daar iets lezen.

1. verkennend
2. nauwkeurig
3. zoekend
4. studerend

Welke leesstrategie gebruik je?
De betekenis van een woord zoeken.

1. verkennend
2. nauwkeurig
3. zoekend
4. studerend

Welke leesstrategie gebruik je?
Een fictieboek of schoolboektekst helemaal lezen.

1. verkennend
2. nauwkeurig
3. zoekend
4. studerend

Welke leesstrategie gebruik je?
Je gebruikt een hoofdstuk uit een geschiedenisboek om je voor te bereiden op een proefwerk.

1. verkennend
2. nauwkeurig
3. zoekend
4. studerend

Wat is het doel van verkennend lezen?

Wat is je doel als je nauwkeurig leest?

1. Je wil precies weten wat er in de tekst staat.
2. Je wil een eerste indruk krijgen van de tekst.

Buitenkant

Alles wat te maken heeft met hoe een tekst er uitziet. 

- titel/ kopje

-deeltitel/ tussenkopje

- plaatjes

- alinea

- bron

Titel/ Kopje

- staat boven de tekst

- vaak in een groter lettertype en vetgedrukt

- noemt SOMS het onderwerp

- geeft een aanwijzing over het onderwerp

* Bij een krantenbericht noem je de titel een kopje.*

Deeltitel/ Tussenkopje

- titel midden in de tekst

- vaak vetgedrukt (soms ook iets groter lettertype)

- geeft aan waarover een tekstgedeelte gaat

* Bij een krantenbericht noem je deeltitel een tussenkopje.*

'Aardbeving in Pakistan'
Deze titel ......

1. noemt het onderwerp.
2. geeft de belangrijkste informatie.

'Welpjes in dierenpark hit op internet'
Deze titel ......

1. noemt het onderwerp.
2. geeft de belangrijkste informatie.

Noem de tussenkopjes van de tekst hiernaast.

Onderwerp

Geeft aan waar de tekst over gaat in 1 of een paar woorden.

Er staat NOOIT een persoonsvorm in het onderwerp.

Vb. 

- Mijn eerste vakantie in Azië

- Aardbevingen

- Het uitbreken van de griepepidemie

Onderwerp

Zo vind je het onderwerp:

- lees de titel en de eerste alinea

- kijk naar vetgedrukte/ opvallende woorden

- bekijk plaatjes en lees wat erbij staat geschreven

- Stel de vraag: Waar gaat deze tekst over?

Het antwoord op die vraag is een woord of een paar woorden. 

Als je de titel en de eerste alinea leest van tekst 1, weet je het onderwerp.

1. waar
2. niet waar

Deelonderwerp

Dit is het onderwerp van een tekstgedeelte. 

Het deelondwerp kan gaan over 1 alinea, maar ook over een paar alinea's. 

Wat is het deelonderwerp van het tekstdeel 'Eigenlijk t/m natte oppervlak'?

Alinea

Elke langere tekst is opgebouwd uit alinea's.

In een alinea wordt een stukje van het onderwerp behandeld.

Hoe herken je een alinea?

- De laatste regel is niet helemaal vol.

- De eerste regel springt in.

- Er staat een witregel tussen twee alinea's.

Welke kenmerken van een alinea zie je in de tekst hiernaast?

Uit hoeveel alinea's bestaat de tekst hiernaast?

1. 4
2. 5
3. 6
4. 7

Bron

- Geeft aan waar de tekst vandaan komt.

- Staat altijd onderaan de tekst.

vb. 

Bron: naar NRC Handelsblad

Bron: naar www.7days.nl

Opdracht

- Maak groepjes van 4. 

- Elk groepje krijg een envelop met tekstonderdelen.

- In de klas hangen bladen met theorie. 

- Lees de theorie en sorteer de tekstonderdelen.