4.2 Buitenlandse bemoeienis - BUI

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hoe is Nederland ontstaan?

4.2 Buitenlandse bemoeienis

Wat ken en kun je aan het einde van deze les:

• Je kunt uitleggen op welke manieren de Bourgondiers hun macht weten te vergroten in de 14e eeuw. 

• Je kunt met drie voorbeelden uitleggen hoe Filips de Goede het particularisme in de Nederlandse gewesten tegen ging.
    
• Je kunt in eigen woorden vertellen hoe het bestuur in Nederland in elkaar zat in de 15e eeuw. 

Wat gaan we doen vandaag?

• Uitleg 4.2.1 & 4.2.2  
• Werken aan huiswerk

Bourgondisch 

Nederland 

•  Nederland bestond uit gewesten.

           - Eigen rechten
           - Eigen bestuur
           - Eigen wetten en 
           regels

           - Eigen munten

Filips de Stoute

• Krijgt gewest Vlaanderen via huwelijk met Margaretha van Maele
• Stoutmoedig, dapper
• Opvolgers regeerden in grote delen van Nederland 
• Bourgondische tijd

Bourgondisch 

Nederland 

Particularisme vanuit gewesten.

Het streven van de gewesten en steden in de Nederlanden om hun zelfstandigheden te behouden.

Wie waren de baas in de 14e eeuw?

• Hertog van Bourgondie 
• Hoe vergrootte zij hun grondgebied?
     - Erfenissen
     - Huwelijkspolitiek
     - Aankopen grond
     - Verovering

Wat is huwelijkspolitiek?

Het regelen van een huwelijk om zo familiebezit en macht uit te kunnen breiden.

Nederland bestond uit verschillende..........

1. Provincies
2. Staten
3. Landen
4. Gewesten

Wat wordt er bedoel met het begrip: Particularisme?

Vergroten van grondgebied

Wel

Niet

Erfenissen

Huwelijkspolitiek

Hertogen vermoorden

Veroveringen

Verdragen maken

Samenwerken

Nederlandse staatsvorming

Staatsvorming van Nederland begint bij de Hertogen van Bourgondië: 

Oorzaak: Gewesten verschilden (door het particularisme) erg van elkaar --> Moeilijk te besturen 

Gevolg:  Hertogen willen een centraal bestuur vormen

= Centralisatie 

Filips de Goede

• Wordt genoemd als de stichter van Nederland 
• Stelde familieleden aan als bisschoppen --> Gaf hem meer macht 
• Hij voerde veel veranderingen in, zodat het bestuur in de gewesten makkelijker zou worden

Aanpak van het particularisme

Drie manieren:

Manier 1:  instellen van stadhouders. 

-->  Zo bleef hij de controle houden

Aanpak van het particularisme

Drie manieren:

Manier 2: Statenvergadering.

--> Eigen bestuur in gewest 

Staten-Generaal samen 
--> Kon het beleid bespreken

Aanpak van het particularisme

Drie manieren:

Manier 3: Brussel werd hoofdstad + bestuurstaal wordt Frans 

Geef een omschrijving van het begrip: centralisatie.

Centralisatie

Particularisme

Een centraal bestuur

Bestuur bij gewesten zelf

Filips de Goede

Eigen wetten en regels in gewest

Statenvergaderingen

Eigen munten

Op welke manier wilde Filips de Goede het particularisme tegengaan?

1. Door mensen te doden die niet naar hem luisterden
2. Door stadshouders in te stellen
3. Door mensen geld te geven
4. Door zijn vijanden te beschermen

Huiswerk

Lees 4.2.1 en 4.2.2

maak 1a t/m 5