Les 4. Morele opvoeding

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

G

N

I

E

K

K

I

W

T

N

O

E

L

E

R

O

M

ij

p

p

p

a

h

c

s

a

a

M

&

s

n

e

M

t

L

1

Je moet beleefd zijn.

1. Waarde (Eén vinger omhoog)
2. Norm (Twee vingers omhoog)

Waarde

Als je in de klas binnenkomt wordt er verwacht dat je je jas uitdoet en aan de kapstok hangt.

1. Waarde (Eén vinger omhoog)
2. Norm (Twee vingers omhoog)

Waarde

Je helpt je vrienden met hun huiswerk als ze dat moeilijk vinden

1. Waarde (Eén vinger omhoog)
2. Norm (Twee vingers omhoog)

Waarde

Je bent lief voor anderen.

1. Waarde (Eén vinger omhoog)
2. Norm (Twee vingers omhoog)

Waarde

Aan het eind

van de les ... 

kan ik uitleggen hoe opvoeding invloed heeft op mijn denken over wat goed is en niet.

kan ik benoemen welke waarden en normen ik zelf belangrijk vind.

kan ik uitleggen hoe ik omga met botsende waarden en normen.

Opdracht 1

WAARDEN & NORMEN

Wat ga je doen?

• Stap 1. Bekijk de waarden en normen die je hiernaast ziet staan.
• Stap 2. Vul daarna zelfstandig en in stilte de lege vakken in met de waarde of norm die daarin past.
• Stap 3. Ben je hiermee klaar? Maak dan zelf een lijstje met waarden en normen in je schrift. Houd een aantal vakken leeg en laat degene naast wie je zit deze invullen.

Opdracht 2.a

OPVOEDING

Wat ga je doen?

• Stap 1. Bekijk de drie verschillende opvoedstijlen uit een aflevering van Metropolis: Zambia, China en Israël.
• Stap 2. Noteer bij ieder fragment twee waarden en twee normen die belangrijk zijn voor de betreffende opvoedstijl.
• Stap 3. Ben je hiermee klaar? Noteer welke opvoedstijl het meest overeenkomt met jouw eigen opvoeding. En noteer welke stijl jij niet goed vindt. Leg beide uit!

Opdracht 2.b

OPVOEDING

Wat ga je doen?

Denk in tweetallen na over de onderstaande vragen en noteer beide het antwoord in je schrift.

• Stel je groeit nu op in Oekraïne. Welke invloed zal dit op je opvoeding hebben? Benoem in je antwoord de normen en waarden die je mee zal krijgen.
• Krijgt iemand die nu in Rusland leeft andere waarden en normen mee? Leg je antwoord uit.

Samenleving

Thuis

Persoonlijk

Waarde

Vrijheid

Waarde

Waarde

Gehoorzaamheid

Norm

Vrijheid

Gehoorzaamheid

Norm

?

?

Vrijheid

Norm

Vrijheid

Leg uit dat een norm altijd volgt uit een waarde: iemand wil iets bereiken - bijvoorbeeld een gezond leven -, dus eet hij niet iedere dag patat. Laat hen vervolgens naar dit lesonderdeel kijken en vraag de leerlingen welke normen passen bij de waarden die in de schema's persoonlijk, thuis en samenleving staan.

Samenleving

Thuis

Persoonlijk

Waarde

Vrijheid

Waarde

Waarde

Gehoorzaamheid

Norm

Je moet op zondag naar de kerk.

Je moet een heteroseksuele relatie hebben.

Vrijheid

Gehoorzaamheid

Norm

?

?

Vrijheid

Norm

Je mag zelf kiezen met wie je een relatie hebt.

Je mag zelf kiezen welke religie je aanhangt en hoe je deze belijdt

Vrijheid

Laat de leerlingen hun waardenmuur erbij pakken en vraag hen om de vraag uit dit lesonderdeel te beantwoorden met de waarden die zij onderaan hun waardenmuur hebben gezet: wat doe jij als de waarden en normen, die jij van huis uit hebt meegekregen, botsen met de waarden en normen in de samenleving?

Gebruik eventueel het volgende artikel: 'Veel reformatorische scholen wijzen homorelaties nog altijd af'

Opdracht 3

RELIGIEUZE SYMBOLEN

Wat ga je doen?

• Stap 1. Lees het NOS-artikel Frankrijk verbiedt scholieren dragen van islamitisch gewaad abaya.
• Stap 2. Noteer in je schrift twee waarden en normen die voor de volgende personen belangrijk zijn: minister van onderwijs, leerling die een abaya wil dragen, directeur van een school.
• Stap 3. Wat zou jij ervan vinden als deze regel ook in Nederland komt? Leg uit!

Aan het eind

van de les ... 

kan ik uitleggen hoe opvoeding invloed heeft op mijn denken over wat goed is en niet.

kan ik benoemen welke waarden en normen ik zelf belangrijk vind.

kan ik uitleggen hoe ik omga met botsende waarden en normen.