HAVO 3 - Woordenschat - Stijlfiguren

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Woordenschat

Beeldspraak woordenschat H3

vergelijking, metafoor, metoniem

Stijlfiguren woordenschat H2

hyperbool, understatement, eufemisme

Stijlfiguren

Woordenschat H2

Stijlfiguren maken teksten, mits spaarzaam gebruikt, aantrekkelijker en leuker om te lezen.

We gaan kijken naar drie stijlfiguren die te maken hebben met overdrijven en terughoudendheid. 

Hyperbool

Als je overdrijft, gebruik je een hyperbool. De inhoud van de mededeling wordt hierbij overdreven vergroot. 

Ik verveel me dood.

Ik weet niet wat de windkracht is vandaag, maar ik denk wel windkracht 80!  

Ik sta al een eeuw op je te wachten!

We hebben ons kapot gelachen.

Je wordt doodgegooid met informatie over de verkiezingen.   

Het ziet eruit of er wel wat regen gevallen is.

Het lijkt alsof het een beetje geregend heeft.

Understatement

Als je iets op een ironische manier afzwakt, gebruik je een understatement. Je zegt dat iets minder groot, mooi, belangrijk etc. is dan het in werkelijkheid is.

Als je een één voor die toets hebt gekregen, zul je wel een paar foutjes gemaakt hebben.  

Die regisseur heeft met zijn speelfilms ongetwijfeld een paar centjes verdiend.  

Understatement

Mijn steenrijke oom heeft een stulpje aan de Rivièra gekocht.  

Toen zijn partij weer vier zetels had gewonnen in de peilingen reageerde de fractieleider met: 'Niet slecht'.  

'Ik doe dat wel even', zei de man toen hij het brandende huis in rende om zijn kinderen te redden.  

Eufemisme

Je zegt iets zo dat het minder hard of erg overkomt. Dat doe je om een pijnlijke situatie te verzachten en om te voorkomen dat je iemand kwetst.

Na een lange lijdensweg ging hij heen (sterven).  

Gisteren hebben we opa naar zijn laatste rustplaats gebracht (begraven). 

Hij gaat creatief om met de waarheid (hij liegt). 

De directie wil het personeelsbestand afslanken (personeel ontslaan). 

De examinator heeft onzorgvuldig gehandeld (grote fouten gemaakt). 

Understatement - Eufemisme

Het verschil tussen een understatement en een eufemisme is humor / spot. 

Een eufemisme werkt verzachtend, een understatement gebruik je om de lachers op je hand te krijgen of grappig of grof uit de hoek te komen.

Noteer 3 hyperbolen en 3 eufemismen uit het volgende filmpje.

 

 

https:

Hyperbool - Eufemisme

Het kost me een eeuwigheid

Ik barst van nieuwsgierigheid

Ik blijf maar een seconde weg 

Een klein ongelukje (een ongewenste zwangerschap)

Te diep in het glaasje kijken (stomdronken)

Het kleinste kamertje (toilet)

Gastarbeider - immigrant - allochtoon - nieuwe Belg

Goed opgelet?

Geef in de volgende quizvragen van de woorden in HOOFDLETTERS aan welk stijlfiguur erbij hoort.

Moet ik het nu voor de duizendste keer zeggen? Deur achter je dicht!

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Een deel van het personeel zal moeten afvloeien.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

'Ik heb een mazzeltje gehad', zei de winnaar van de jackpot.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

De verdediger schoot de strafschop huizenhoog over.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Die poolreizigers zullen het wel frisjes hebben.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Ik word knettergek van je gezeur.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

'Hij lust wel een beetje', zei mijn vader over zijn 4WD.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Helaas moest Kees zijn oude hond Willem laten inslapen.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

De bewoners waren onaangenaam verrast door de rellen in de wijk.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Het ongeluk was veroorzaakt door een dame van gevorderde leeftijd.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Hij rende de benen uit zijn lijf om de bus te halen.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Het gewapende conflict heeft al aan duizenden burgers het leven gekost.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Samenvatting

Hyperbool: als je overdrijft, gebruik je een hyperbool.

We hebben ons kapot gelachen (we hebben enorm gelachen).

Understatement: als je iets afzwakt, gebruik je een understatement.

Die rijke vrouw heeft een leuk stulpje gekocht (een heel groot huis).

Eufemisme: je iets zo dat het als minder hard of erg overkomt. Dit doe je om een pijnlijke situatie te verzachten.

Hij gaat creatief om met de waarheid (hij liegt).

Het verschil tussen eufemisme en understatement = humor / spot