Sous la Glace - geluidseffecten in animatiefilm

• Mediawijsheid
• Kunstzinnige oriëntatie
• +1
• Basisschool
• Groep 5-8

Introduction

Leerlingen leren aan de hand van prachtige korte animatiefilm 'Sous la Glace' (under the ice) om hun filmervaring te verwoorden en te onderzoeken. Wat vinden ze van de film? Waarom? Ook ontdekken ze het belang van geluid in een film. Dit ontdekken ze door het onderzoeken van verschillende soorten geluidseffecten, zoals achtergrondmuziek en omgevingsgeluid. Film: Sous la Glace (6:50 min), Milan Baulard, Ismail Berrahma, Flore Dupont, Laurie Estampes, Quentin Nory, Hugo Potin, 2019. N.B. Je kunt deze les printen via bovenstaande 'print'-knop. Tijdens de les kun je de begeleidende notities ook weergeven (let op: deze zijn dan ook zichtbaar voor de leerlingen.) Ons advies is om bij deze les niet te werken met 'devices in de klas'. Je kunt dit uitzetten door het vinkje onderin het scherm van de lespresentatie te deactiveren. Samenvatting van het verhaal (de synopsis) : een reiger is op zoek naar eten. In de winter is de vis alleen wat lastig te vinden. En gestrande boot biedt mogelijkheden of toch niet...

Instructions

Deze les bestaat uit twee delen (30 minuten en 45 minuten) en is geschikt voor het PO groep 5-8.

Deel 1 omvat het kijken, onderzoeken en verwoorden van film. In deel 2 staat een doe-opdracht centraal. Er wordt dan een Storyboard gemaakt. De doe-opdracht staat op slide 14.

Benodigdheden: pen en papier + storyboard (deze vind je in de bijlage).

In deze les staan drie leerdoelen centraal:

o het bewust ervaren, verwoorden, onderzoeken van animatie

o herkennen en verwoorden welke gevoelens een film kan oproepen

o herkennen, verwoorden, onderzoeken en reflecteren op de boodschap van een filmmaker

De leerling bereikt deze doelen in de volgende stappen:

• De leerling brengt onder woorden hoe het verhaal over de reiger in beeld is gebracht en geeft aan wat hem/haar wel of niet aanspreekt.

• De leerling onderzoekt en benoemt het belang van geluidseffecten in film en de invloed hiervan op de beleving van een scene. 

• De leerling reflecteert op de mogelijkheden van animatie.

(Alles kan verbeeld worden, er zijn geen grenzen aan wat je met animatie kan laten zien.)

• De leerling maakt kennis met en reflecteert op de visie, intentie en de boodschap van de makers.

• De leerling denkt na over een alternatief einde van de film en verwerkt dit in een storyboard.

. De leerling presenteert zijn storyboard en beargumenteert zijn keuze.

Sous la Glace

Geluidseffecten in animatiefilm 

Weetje: de titel van de film is Frans en betekent in het Nederlands onder het ijs. 

Groep 5 t/m 8

De les in een notendop

In deze les kijken en onderzoeken de leerlingen de korte animatiefilm Sous la Glace (6.50 min) (under the ice), gemaakt door zes studenten van een Franse filmschool. 

In deze les wordt onder andere aandacht besteed aan het gebruik en het belang van geluid in film. 

Dit weetje gaat in op de titel van de film. Als je wilt kun je met de leerlingen in gesprek gaan over wat de titel kan betekenen voor het verloop van de film. 

Sous la Glace

Vraag

Weetje

Kijkopdracht

Doe-opdracht

Er zijn geen goed-fout opdrachten, wel weetjes, kijkvragen, klassengesprekken en reflectievragen.

Je kunt kiezen voor verschillende werkvormen: individueel, in groepjes of klassikaal.

Sous la Glace

Je gaat nu kijken naar de kortfilm Sous la Glace 

Kijkopdracht: let op de dingen die zich afspelen onder het ijs.

Instructie voorafgaand aan het kijken

Voor je de film start is het goed om kort in te gaan op de kijkopdracht. Onder het ijs speelt zich namelijk de clou van de film af. 

 Afhankelijk van je lesstijl, kun je de film nog extra aandachtrichters meegeven. 

Bijvoorbeeld door de film kort te starten en na een minuut te pauzeren. Dan kort met de klas bespreken wat voor en film dit is ( een animatiefilm, weten de leerlingen wat animatie is? Kunnen ze voorbeelden noemen? Kunnen ze eigenschappen benoemen van animatiefilms?) en wie de hoofdrol heeft in de film (de reiger), en wat zij denken dat er met de reiger gaat gebeuren in deze film?

Je kunt de leerlingen ook volledig onbevangen naar de film laten kijken.

Na het kijken van de film gaan we onderzoeken op welke manier de filmmakers geluid gebruiken om het verhaal in de film te versterken.

Film Sous la Glace, Milan Baulard, Ismail Berrahma, Flore Dupont, Laurie Estampes, Quentin Nory, Hugo Potin, 2019.

Bekijk de film in zijn geheel. (Of gebruik aandachtrichters na 1 minuut, afhankelijk van je lesstijl.)

Sous la Glace

Wat vond je van de film? Waarom?

Welk stukje kun jij je nog goed herinneren? Waarom? 

Filmervaring

Laat leerlingen vertellen wat ze van de film vonden, of welke gevoelens en gedachten er bij het kijken in ze opkwamen. Vraag of ze nog weten welk stukje ze zich het beste kunnen herinneren waardoor ze die gevoelens of gedachten hadden.

Laat ze hierna dat stukje omschrijven wat ze dan precies zagen en hoorden.

(Er zijn geen goede of foute antwoorden: laat leerlingen verkennen wat ze hebben gezien en gehoord en dit verbinden aan verhaal en vormgeving: dus hoe de inhoud is verbeeld door middel van beeld en geluid.)

Sous la Glace

Waar ging de film volgens jou over? 

Wat vind je van de titel van de film? Past deze bij de film? Waarom wel of waarom niet? 

Waarom denk je dat de filmmakers deze film hebben gemaakt? 

Boodschap van de film

Vraag leerlingen waar ze denken dat de film over ging. Wat zou de boodschap kunnen zijn van de maker? 

Bijvoorbeeld: de film gaat over een reiger die op zoek is naar vis. Wanneer het winter wordt, moet hij goed zijn best doen vis te vangen. Een in het ijs vastgelopen boot biedt uitkomst. Alhoewel…doordat er water in de boot komt, zinkt de boot en bevriezen alle dieren. 

Het is helemaal niet erg als leerlingen de film anders ervaren dan de maker bedoelt heeft. Film is ook kunst. Je mag er van vinden en bij voelen wat je wilt. Wel is het goed om te beseffen dat makers het verhaal, de beelden, de muziek en de montage gebruiken om een boodschap te vertellen.

Sous la Glace

Omgevingsgeluid

Omgevingsgeluiden zijn geluiden die je hoort op de plek waar je bent. In de natuur klinken dingen bijvoorbeeld anders dan in huis. 

Achtergrondmuziek

Achtergrondmuziek wordt gebruikt om dat wat in het verhaal gebeurt te versterken. Wanneer er iets engs gebeurt hoor je spannende muziek. Is er niets aan de hand en verloopt alles goed dan hoor je rustige, vrolijke muziek. 

Kijk- en luisteropdracht

Kijk en luister naar het volgende fragment. Schrijf op welke geluiden je allemaal hoort. Kun je per geluid aangeven of het gaat om omgevingsgeluid of achtergrondmuziek? 

Onderzoeken - geluidseffecten 

Er wordt niet gepraat in de film. Toch snap je goed wat er gebeurt. Naast wat je ziet, speelt dat wat je hoort een belangrijke rol in film. Er zijn verschillende geluidseffecten die bij film worden gebruikt. Zo heb je omgevingsgeluid en achtergrondmuziek. Beiden geven sfeer aan het beeld en helpen jou als kijker het verhaal beter te begrijpen. 

Sous la Glace 

Hoe zou de film kunnen aflopen als het een goed einde zou hebben?

Hoe is het om een film te zien waarin de hoofdpersoon, in dit geval de reiger, aan het einde doodgaat?  

Filmverhaal

De film loopt niet goed af voor de reiger. Het heeft geen happy end zoals de meeste films. Wat vinden de leerlingen daarvan? 

Laat de creativiteit van de leerlingen de vrije loop en denk na over een alternatief (goed) eind voor de film. 

Onderzoeken - geluidseffecten

Geluiden die je gehoord kunt hebben:

+ lopen/glijden van de reiger op het ijs (omgevingsgeluid)
+ voetstappen van de reiger van onder het ijs (omgevingsgeluid)
+ kraken van het ijs (omgevingsgeluid)
+ voetstap van de reiger waardoor het ijs breekt (omgevingsgeluid)
+ zingend ijs - klinkt als een echo (omgevingsgeluid)
+ vallende sneeuwvlokken hoor je triangel en daarna meer muziek (achtergrondmuziek) 

Sous la Glace

Kijk- en luisteropdracht

Luister het volgende fragment maar doe deze keer je ogen dicht. Wat valt je op aan de geluiden die je hoort en wat doet dit met jou? 

Onderzoek - geluidseffecten 

In dit fragment hoor je vooral harde wind/storm (omgevingsgeluid) en luidere/meer bombastische achtergrondmuziek. Als kijker voel je bijna hoe koud het is en door de muziek weet je dat er misschien iets spannends of onheilspellend gaat gebeuren. 

Sous la Glace

Hoe denk je dat de film is gemaakt? 

Wat vind je van deze animatiestijl?

Onderzoeken - filmtechnieken

Ga met leerlingen in gesprek over verschillende soorten animatietechnieken (getekende animatie, stop-motion of computeranimatie) en denk samen na over hoe deze film is gemaakt. 

De film lijkt super echt maar toch is het (2D) animatie die met de computer is gemaakt. 

Sous la Glace

Wat heb je geleerd?

Is er nog iets wat je zou willen weten over deze film?

Reflecteren 

In deze les heb je geleerd dat geluid in film een belangrijke rol heeft. Het kan gebeurtenissen in het verhaal versterken en zorgt ervoor dat jij je als kijker goed kunt inleven. 

Sous la Glace

Doe-opdracht:  denk na over een ander 'happy end' voor de film en maak hiervoor een storyboard. 

Verwerkingsopdracht Storyboard (creëren en presenteren)

Laat de leerlingen nadenken over een alternatief goed eind/happy end voor de film. Ze kunnen deze opdracht individueel of in groepjes doen. 

Bedenk en beschrijf een ander eind van de film en denk na over je hoe dit in beeld wil brengen. Je kunt hiervoor een Storyboard gebruiken. Een storyboard is eigenlijk een soort stripverhaal waarin je ziet uit welke onderdelen (scenes) de film bestaat en hoe alles eruit moeten komen te zien. In een storyboard zie je bijvoorbeeld waar de scene zich afspeelt, wat er gebeurt en welke figuren een rol spelen.

Er is een storyboard toegevoegd als bijlage bij deze les. 

Laat de leerlingen hun ideeën aan elkaar presenteren.