Poezie: een struingedicht maken

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, vwo
• Leerjaar 1

Les Poëzie

Een gedicht maken

Planning van deze les

• Wat is poëzie?
• Verschillende vormen van poëzie
• Wat zijn kenmerken van poëzie?
  
• Zelf schrijven!
  
• (Enquête)

Wat is poëzie?

1. Iets wat je leest in de krant
2. Een verhaal in een boek
3. Een plaatje van een kat
4. Gedichten

Poëzie
of niet?

Was de vorige dia poëzie of nie(t)?

1. Ja
2. Nee
3. Ik heb hier een heel speciaal antwoord op.

Poëzie
of niet?

Is muziek poëzie?

1. Ja
2. Nee
3. soms
4. Geen idee!

Visuele poëzie 

 Ook dit is poëzie -  Stiftgedicht

 Ook dit is poëzie -  Elfje

Hoe ziet een elfje eruit?

Een elfje bestaat altijd uit 5 regels:

Op de eerste regel staat 1 woord.

Op de tweede regel staan 2 woorden.

Op de derde regel staan 3 woorden.

Op de vierde regel staan 4 woorden.

Op de vijfde regel staat weer 1 woord 

(die het gedicht samenvat).

 Ook dit is poëzie -  Haiku

Wat is een haiku?

Een haiku is een kort, niet-rijmend gedicht. 

De basis van een haiku is de zintuiglijke ervaring van de dichter. 

Een haiku bestaat vaak uit drie regels van 5, 7 en 5 lettergrepen. 

 Ook dit is poëzie -  Limerick

Wat is een limerick?

Een limerick is een kort gedicht dat bestaat uit 5 regels. 

Bij een limerick gebruik je (eind)rijm, dat ziet er zo uit: A - A - B - B - A. 

Elke A rijmt op de andere A, en elke B rijmt op de andere B.

In de eerste regel van een limerick wordt altijd een persoon 

of dier genoemd en eindigt altijd op een plaatsnaam. 

Vier kenmerken poëzie

1. een gedicht heeft een eigen uiterlijke vorm; 

2. in een gedicht spelen (rijm)klanken, maat en/of ritme een rol; 

3. een gedicht heeft een of meer versregels met een speciale (soms ongrammaticale) zinsbouw; 

4. in een gedicht wordt gespeeld met betekenissen van woorden.

Vorm

Ondanks dat we deze tekst niet kunnen lezen, zie je toch direct dat het een gedicht is. 

Hoe komt dat? 

Opdracht: maak nu zelf een gedicht! 

Wat heb je nodig:

- tijdschriften  

- pen en papier

- schaar en lijm 

Schrijf minimaal 4 tot 6 regels (rijm of geen rijm)

Het mag ook een haiku, elfje of limerick zijn

Struingedicht

Pak een tijdschrift, sla willekeurig een pagina open, scan de tekst en schrijf het eerste woord op dat je opvalt. Je mag de woorden ook knippen of scheuren. Herhaal dit tot je genoeg woorden gevonden hebt. 

Struingedicht

Nu komt het leukste! 

Leg de verzamelde woorden voor je neer en schuif net zolang tot 'het' op z'n plek valt. Je zult merken dat je de woorden in gedachten aanvult met eigen woorden om er zinnen van te maken.

Zodra je merkt dat er zinnen in je hoofd ontstaan, schrijf je ze op. 

Maak je nog geen zorgen over rijm of over stijl. Censureer jezelf niet!

Struingedicht

Kies de zinnen die je mooi vindt en zet ze bij elkaar. Voeg eventueel nog meer woorden toe om de zinnen aan te passen.

Zijn er woorden waar je achteraf niks mee kunt? Schrap ze en zoek gerust een paar nieuwe woorden.

Blijf op deze manier schuiven, associëren, schrijven, schrappen en weer schrijven, net zo lang tot je gedicht af is.

Laat je je gedicht zien?

Hebben we nog tijd? Dan kunnen we een paar gedichten lezen. 

Geef elkaar een compliment over het gedicht.

Bedankt voor jullie aandacht!