6.1 Stoffen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Welkom!

Kom rustig binnen

zoek rustig een plekje

boek/laptop op de juiste plek/bladzijde

relax totdat we gaan beginnen

Vandaag

Wat is een molecuul?

Hoe bereken je de druk?

Hoe bereken je de dichtheid?

Wanneer blijft iets drijven?

Hoe gebruik je materialen?

Hoe ga je om met stoffen?

Molecuulmodel

Een molecuulmodel is 

een vereenvoudigde 

ruimtelijke weergave 

van de werkelijkheid

Wat is een molecuul?

• Papier kan kreuken en branden
  
• Als je een vel papier pakt en deze in stukjes knipt,
  

       is elk stukje nog van papier, dat kan branden en kreuken

• Als je 1 stukje pakt en deze nog kleiner maakt, is het nog steeds papier, dat kan branden en kreuken
• als je zo'n ieniemie stukje papier pakt en deze nog kleiner maakt is
  

       elk stukje nog steeds papier, dat kan branden en kreuken.

• Het kleinste deeltje met alle eigenschappen van papier is een papiermolecuul.

1.1 Het molecuulmodel

Water

• Hoe komt water in de natuur voor:

• Vaste stof     ijs
• Vloeistof       water
• gas                  waterdamp

• Vaste stof, vloeistof en gas zijn fasen van stoffen

 fase van stoffen

Stofeigenschappen

Er zijn heel veel verschillende soorten stofeigenschappen.

Je kunt beter onthouden wat GEEN stofeigenschap is

massa

volume

temperatuur

vorm

Stofeigenschappen

Stofeigenschappen zijn de eigenschappen van de stoffen om ons heen.

Elke stof heeft een unieke combinatie van stofeigenschappen.

Stofeigenschappen blijven hetzelfde als je de hoeveelheid (massa) van de stof verandert. 

Wat is een molecuul?

1. Een onderdeel van een atoom.
2. Het kleinste deeltje dat er bestaat.
3. Het kleinste deeltje van een stof, met nog wel dezelfde eigenschap.
4. Een glas water.

Een molecuul is opgebouwd uit?

1. Stof
2. Deeltjes
3. Atomen
4. Moleculen

In een vaste stof zitten de moleculen:

1. op hun eigen plek en bewegen niet
2. niet op een eigen plek omdat ze bewegen
3. op hun eigen plek maar bewegen
4. vast

In een gas bewegen de moleculen

1. Heel snel
2. Heel langzaam

Hoeveel soorten atomen heeft een ethanol (alcohol) molecuul?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Zet de woorden op de juiste plek

rijpen

sublimeren

verdampen

condenseren

smelten

stollen

gasvormige fase

vloeibare fase

vaste fase

Wel een stofeigenschap

Geen stofeigenschap

Kleur

Smaak

Vorm

Hoeveelheid

Fase

Brandbaarheid

Giftigheid

Kennen en kunnen (wat gaan we deze les doen)

• Wat is druk?
• Hoe kun je de druk berekenen?
• Hoe  kun je de druk  vergroten of verkleinen?
• Hoe kun  je de druk omrekenen?

Druk in de praktijk: 

Wie van deze twee heeft 

de grootste druk op de 

ondergrond?

Deze les

• 4.1 Luchtdruk
• Demo's 'Luchtdruk' 
• maken opdrachten

                             Druk berekenen

Druk berekenen

p = druk in N/m²

F = kracht in N

A = oppervlakte in m²

Luchtdruk 

Druk van een gas.

-Hoe hoger de temperatuur, hoe hoger de druk

-Hoe meer gas, hoe hoger de druk

-Hoe kleiner het volume, hoe hoger de druk

• overdruk: is de druk in bijvoorbeeld een fietsband, de druk in de fietsband is groter dan de luchtdruk
• onderdruk: vacuümverpakt,  de druk in de verpakking is kleiner dan de luchtdruk
• Absolute druk = luchtdruk + overdruk
• Absolute druk = luchtdruk - onderdruk

Dichtheid

???

Dichtheid

Hier heb je 8 bolletjes in 1 cm3 dus kleinere dichtheid.

Dichtheid = 8

​cm​3​​​​g​​

Hier heb je 27 bolletjes in 1 cm3 dus grotere dichtheid.

Dichtheid = 27

​cm​3​​​​g​​

Uitleg van de wipwap

Dichtheid

Stoffen hebben een verschillende dichtheid. Hoe lager de dichtheid, hoe makkelijker iets blijft "drijven". 

Links een glas met veel stoffen met een verschillende dichtheid.

Wanneer blijft iets drijven?

DRIJVEN: De dichtheid van het voorwerp is kleiner dan de dichtheid van water

ZWEVEN: de dichtheid van het voorwerp is gelijk aan de dichtheid van water

ZINKEN: de dichtheid van het voorwerp is groter dan de dichtheid van water

 Dichtheid:  Hoe kan je dichtheid uitrekenen

Composieten 

Een composiet is een materiaal dat bestaat uit verschillende materialen. 

vb: Carbonfiber (kunststof en vezels)

• kleine dichtheid
• extreem sterk
• kunnen grote trekkrachten opvangen

Composieten

Composiet: een materiaal dat bestaat uit 2 bestanddelen, vaak kunststof en vezels

Carbon, Glare (GLAss REinforced aluminium)

Legering

• Een legering is een mengsel van
  verschillende metalen (ijzer, aluminium)
•  Colablikjes zijn een legering van
  aluminium, mangaan en magnesium

wat is een halffabricaat?

wat is het halffabricaat in het productieproces van een colablikje?

Wat is een legering?

Legering = een metaalmengsel

Legering heeft andere en vaak betere eigenschappen dan de metalen waar het van gemaakt is.

Bekendste legering 

• RVS = Roest vrij staal
  
• Brons 
• Messing 

En verder......Binas

MAC-waarde

Afval

Natuurkundig proces of chemische reactie?

natuurkundig of chemisch?

Natuurkundig proces: de stoffen veranderen niet

Scheikundig proces: bij een chemische reactie verdwijnen stoffen én er ontstaan nieuwe stoffen.