4H T5 Regeling herhaling

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Regeling

Havo 4

Thema 5

Herhaling

Vandaag

Leerdoel

Je weet aan welke leerdoelen van regeling je nog tijd moet besteden om ze te behalen.

Programma

herhaling B 1 t/m 4 (morgen B5+6 + examenopgaven)

opdracht -verliefdheid is chemie-

B1 Regeling en homeostase 

En B2 hormonale regulatie

Homeostase

• In stand houden van een dynamisch evenwicht
• Uitwendig en inwendig milieu
• Regelkring
• Normwaarde
• Negatieve en positieve terugkopppeling

Regeling hormonen binas 89A

Wat gebeurt er wanneer de schildklier te weinig schildklierhormoon aanmaakt?
Tip gebruik je binas 89A

1. de persoon krijgt veel meer honger
2. persoon wordt rusteloos en vermagert
3. de persoon krijgt minder honger
4. de persoon heeft weinig energie en komt aan

Hormonen worden gemaakt door:

1. endocriene klieren
2. exocriene klieren
3. beide soorten klieren

Een bijzonder hormoon is oxytocine. Het speelt een rol bij de bevalling en regelt de melkafgifte in de borsten. Het is ook betrokken bij het vrijen; door seksuele opwinding neemt de concentratie van oxytocine toe. Op zijn beurt stimuleert dit hormoon weer de seksuele opwinding.

Hoe noemt men een dergelijke relatie tussen seksuele opwinding en de concentratie van oxytocine?

1. Antagonisme
2. Homeostase
3. Negatieve terugkoppeling
4. Positieve terugkoppeling

Bloedglucose regeling: Eilandjes van Langerhans

• Liggen in de alvleesklier
• Maken insuline en glucagon
• Insuline: glucose --> glycogeen + opname glucose in de cel
• Glucagon: glycogeen --> glucose
• Beide hormonen regelen de bloedsuikerspiegel (glucoseconcentratie)
• Normwaarde: 5,0 mmol/L
• Suikerziekte = tekort aan insuline (type 1) of ongevoeligheid voor insuline (type 2)

Alvleesklier

Glucose

Glycogeen

Insuline

Glucagon

Bloedsuikerspiegel gaat omlaag

Bloedsuikerpsiegel gaat omhoog

Lever

Welke biologische term wordt gebruikt voor de remmende werking die onder andere met pijl 2 wordt aangegeven?

1. positieve terugkoppeling
2. negatieve terugkoppeling
3. inhibitie
4. homeostase

B3 Het zenuwstelsel

B4 Reflexen en het autonome zenuwstelsel

Prikkel boven drempelwaarde

  zintuigcel

gevoels- 

bewegings 

Schakel-cellen

centraal zenuwstelsel

spier of klier

Binas 88A

zenuwcel 

zenuwcel 

Centrale zenuwstelsel

Perifeer zenuwstelsel

Grote hersenen

Hersenstam

Hersenzenuw

Ruggenmergzenuw

Kleine hersenen

Hoe heet de zenuwcel waar de bewegingsinformatie naar toe wordt gestuurd?

1. sensorische zenuwcel
2. schakelcel
3. Motorische zenuwcel
4. gevoelszenuwcel

Binas 88A

Receptor

Effector

centraal zenuw-stelsel

bewegings- zenuwcel

gevoels- zenuwcel

Welke type zenuwcel ligt volledig in het centrale zenuwstelsel?

1. Sensorische zenuwcellen
2. Schakel zenuwcellen
3. Motorische zenuwcellen

Wat is een onderverdeling van het autonome zenuwstelsel?

1. Centraal en perifere zenuwstelsel
2. axon en dendriet
3. parasympatisch en orthosympatisch
4. motorische en sensorische zenuw

Het autonome zenuwstelsel bestaat uit 2 delen: para en orthosympatisch. Welk deel zorgt ervoor dat je lichaam in rust komt?

1. parasympatisch
2. othosympatisch

Reflexboog

In afbeelding hiernaast is een reflexboog met de zenuwcellen R, S en T schematisch getekend.

Bij S wordt een stroomstoot toegediend, waardoor er impulsen ontstaan.

Waar gaan deze impulsen naar toe?

1. Die gaan naar R.
2. Die gaan naar T.
3. Die gaan zowel naar R als naar T.
4. Die kunnen nergens heen omdat de effector het impuls niet gegenereerd heeft.

Megan is aan het hardlopen. Welk deel van het autonome zenuwstelsel is met name actief?

Reflexen
Hieronder staan vier beweringen over reflexbewegingen.
1 Impulsen voor reflexbewegingen verlopen altijd via het ruggenmerg.
2 Een bepaalde reflexbeweging komt meestal sneller tot stand dan dezelfde gewilde beweging.
3 Reflexbewegingen kunnen niet worden onderdrukt.
4 Reflexbewegingen komen tot stand voordat of zonder dat het individu zich van de prikkel bewust wordt.

Welke beweringen zijn juist?

1. Alleen de beweringen 1 en 3.
2. Alleen de beweringen 2 en 4.
3. Alleen de beweringen 1, 2 en 3.
4. Alleen de beweringen 2, 3 en 4.

Patiënten
Vier patiënten met uitsluitend een afwijking in het zenuwstelsel vertonen de volgende ziektebeelden:
– Patiënt 1: de pupil verandert niet van grootte bij toename van de hoeveelheid van invallend licht.
– Patiënt 2: de kniepeesreflex kan niet plaatsvinden.
– Patiënt 3: er is een spraakstoornis.
– Patiënt 4: er is een stoornis in de regulatie van de rustige ademhalingsbewegingen.

Bij welke patiënt is waarschijnlijk sprake van een storing in een motorisch centrum van de hersenschors?

1. Bij patiënt 1.
2. Bij patiënt 2.
3. Bij patiënt 3.
4. Bij patiënt 4.

Stel dat de zenuw op plek 2 onderbroken wordt. Wat kan hiervan het gevolg zijn?

1. geen gevoel meer in de linker arm
2. een deel van de spieren in de linker arm is verlamd
3. geen gevoel meer in de rechterarm
4. een deel van de spieren in de rechter arm is verlamd

Neuron

• Impulsen ontvangen en doorgeven
  
• Dendriet ontvangt impulsen
  
• myelineschede: versnelt impulsgeleiding door sprongsgewijze impulsgeleiding
• Axon geleidt impulsen van cellichaam af
  
• Axon eindigt in synaps

Synaps: plaats van chemische overdracht van impulsen

door neurotransmitters

De impuls kan doorgegeven worden van neuron..

1. A naar B
2. B naar A
3. van A naar B en terug

Reflexboog

Hiernaast zie je een reflexboog. De zenuwcellen bij R zijn doorgesneden.
- Kan een terugtrek-reflex nog optreden?
- En voel je de hitte van de pan?

1. Ja/ja
2. Nee/ja
3. Ja/nee
4. nee/nee

Opdracht

Maak nu de contextopdracht Verliefdheid is chemie

Lees de context goed door en onderstreep de belangrijkste informatie.

Beantwoord vraag: 1a t/m g

Programma

Opdrachten 1f en 1g verliefdheid is chemie

belangrijkste onderwerpen bespreken B5 en B6

Examenopdrachten

Quizlet 1-8

B5 Neurale regulatie

B6 Spieren 

In de afbeelding hiervoor zie je een weergave van een actiepotentiaal. Welk nummer geeft rustpotentiaal aan?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 5

Hoe heet het gedeelte van de actiepotentiaal aangegeven met 2 en 3?

1. rustpotentiaal
2. actiefase
3. herstelfase
4. depolarisatie

Natrium-kaliumpomp

• In neuron cytoplasma negatief geladen vergeleken met buitenkant neuron
• Rustpotentiaal -70 mV
• Buiten meer Na+ dan K+, in cytoplasma meer negatieve ionen
• Gehandhaafd door actief transport natrium-kaliumpomp

Impulsgeleiding

Samentrekken van spieren

• impulsen komen aan in het motorisch eindplaatje
• de neurotransmitter acetylcholine brengt de impuls over op de spiervezel
• actine en myosine eenheden schuiven in elkaar
• energie voor samentrekking wordt verkregen door verbranding van glucose

Hoe heet de synaps van een motorisch neuron?

1. acetylcholine
2. motorisch eindplaatje
3. motorische eenheid
4. actine

Enkele beweringen over dwarsgestreept spierweefsel zijn:
1 In een spier die zich in het lichaam gedeeltelijk samentrekt, zijn álle spiervezels gedeeltelijk samengetrokken.
2 Een spiervezel die ontspannen is, verbruikt geen energie.
3 Een motorische eenheid (zenuw + spiervezel) heeft als geheel een prikkeldrempel.

1. 1 en 3 zijn juist
2. alleen 2 is juist
3. Alleen 3 is juist
4. 1, 2 en 3 zijn juist

Maak de examentrainer

scan de titel en bronnen

bedenk wat het onderwerp is van de tekst

lees de vraag en onderstreep:

 het opdrachtwoord-biologische begrippen- andere relevante begrippen

schrijf op een kladblaadje de uitleg van de biologische begrippen

Noteer je antwoord

quizlet.com

De spierfibrillen bestaan uit 2 soorten eiwitten: actine- en myosinefilamenten. Dit zorgt voor afwisselend lichte en donkere banden. De lichte banden op de spier zijn de plaatsen waar ...

1. ...de dikke en dunne eiwitten overlappen
2. ... er maar één filament (niet-overlapt) zit
3. ... enkel actine-filamenten zitten
4. ... enkel myosine-filamenten zitten