This lesson contains 40 slides, with interactive quizzes and text slides.
Lesson duration is: 60 min
Items in this lesson
Paragraaf 3.2 Landschappen
Hoofdstuk 3 Zuid-Amerika
Domein Gebieden
4V
Slide 1 - Slide
Leerdoelen
Je weet wat op hoofdlijnen het geografische beeld is van Zuid-Amerika.
Je begrijpt hoe het huidige patroon van landschapszones is ontstaan.
Slide 2 - Slide
Slide 3 - Slide
Landschapstypen
Hoogland van Guyana
Hoogland van Brazilië
Het Andesgebergte, plateau van Patagonië, Altiplano
De laaglanden van: Orinoco, Amazone, Paraná
Bron 10 p. 77
Slide 4 - Slide
West: actieve continentrand
Slide 5 - Slide
Supercontinent cyclus
Slide 6 - Slide
Plaattektoniek
Drie tektonische plaatbewegingen:
1. Convergent
2. Divergent
3. Transform
Slide 7 - Slide
A
Divergent
B
Convergent
C
Subductie
D
Transform
Slide 8 - Quiz
A
Transform
B
Convergent
C
Divergent
D
Subductie
Slide 9 - Quiz
A
Convergent
B
Subductie
C
Transform
D
Divergent
Slide 10 - Quiz
Plaattektoniek
Bij convergente platen kan er subductie ontstaan (oceanische korst duikt onder continentale korst).
West: actieve continentrand
Oost: passieve continentrand
Slide 11 - Slide
Subductie
Subductie = proces waarbij een zware oceanische aardplaat onder een andere oceanische of continentale plaat duikt
Gevolgen: aardbevingen en vulkanisme
Slide 12 - Slide
Vulkanisme
1 Oceanische plaat met sediment duikt onder continent (=subductie) 2 Op voldoende diepte smelt de plaat en vormt zich dik magma met gas. 3 Het magma stijgt op, vloeit uit de aarde en stolt. ==> andesiet als gesteente
Slide 13 - Slide
Peru-gat
Waarom hier geen vulkanisme?
Slide 14 - Slide
Waarom komt er in het Peru-gat geen vulkanisme voor (terwijl er wel subductie is)?
Slide 15 - Open question
Peru-gat
Waarom hier geen vulkanisme?
Oorzaak: vlakke subductie Gevolg: de oceanische plaat komt niet diep genoeg om te gaan smelten
Slide 16 - Slide
Twee rijen met vulkanen
De Andes bestaat op sommige plekken uit twee rijen met vulkanen:
west: actief oost: dode vulkanen
Oorzaak: dode vulkanen ontstaan tijdens een eerdere subductiefase
Slide 17 - Slide
Altiplano
Tussen de twee rijen met vulkanen ligt de Altiplano: hoogvlakte
Ontstaan tijdens de laatste subductiefase waarbij magma het gebied omhoog heeft geduwd.
Slide 18 - Slide
Voorlandbekken
Bij subductie ontstaat een voorlandbekken
(ten oosten van het gebergte in Z-A):
wegduikende plaat trekt continent naar
zich toe + gebergte zorgt voor veel
gewicht op de plaat > berg + omringende
land zakt in mantel > bekken ontstaat
> sedimentatie in bekken.
Slide 19 - Slide
Voorlandbekken
Bekken = laag gelegen gebied
Voorlandbekken ligt parallel aan gebergte
Slide 20 - Slide
Voorlandbekken
Omlaag gekomen gebied aan de niet-subductie zijde (van de Andes)
Oorzaak: het enorme gewicht van het steeds hoger wordende Andesgebergte (bergen > 5000 m) heeft het gebied naar beneden gedrukt.
Slide 21 - Slide
Voorlandbekken
Het voorlandbekken ligt inmiddels weer vol met materiaal afkomstig vanuit het Andesgebergte waar afbraak (=erosie en verwering) plaatsvindt.
Slide 22 - Slide
Lees vraag 2 op blz 49. van je werkboek. Wat is de juiste volgorde?
A
C,F,D,E,B,A
B
E,C, F, D, B,A
C
A,D,F,C,B,E
D
E,E,F,B,A,D
Slide 23 - Quiz
De Andes is een bekend gebergte. In welk land ligt de Andes niet?
A
Argentinië
B
Chili
C
Paraguay
D
Peru
Slide 24 - Quiz
De Andes
De Andes bestaat uit meerdere bergketens (Cordilleras). Kenmerk = reliëf.
Hiertussen ligt hoogvlakte of hoogland (Altiplano).
Kenmerk = weinig reliëf.
BRON 10
Slide 25 - Slide
Antiplano
Intramontane hoogvlakte -> geheel omsloten door gebergten.
Oorspronkelijk een voorlandbekken
Opgetild tijdens vorming van de Andes
Slide 26 - Slide
Paragraaf 3.2 Landschap - west
Ik heb extra uitleg nodig over subductie
Ik begrijp de hele alinea niet
Ik moet het even laten bezinken, komt goed
Ik kan door met het volgende onderdeel
Appeltje eitje
Slide 27 - Poll
Oost: passieve continentrand
Slide 28 - Slide
Oost
In het verleden: actief
Tijdens vorming supercontinent Pangea is Z-Amerika op Afrika gebotst ==> vorming Hoogland Brazilië
Slide 29 - Slide
Oost
Nu: passief
Geen aardbevingen en geen vulkanisme.
Slide 30 - Slide
Oost: passieve continentrand
Aan de oostkant treden weinig of geen tektonische verschijnselen op.
Ten oosten van het Andes vinden we schilden (kern van een continent, waar de oudste gesteenten voor komen).
Slide 31 - Slide
Schilden
Schilden bestaan vaak uit metamorfe gesteenten (ontstaan onder extreem hoge hitte en druk) en intrusieve gesteenten (stollend magma in de aardkorst). Dit zijn gesteenten die diep in de aardkorst ontstaan.
Slide 32 - Slide
De gesteenten waaruit de schilden bestaan worden alleen diep in de aardkorst gevormd. Hoe komt het dat wij deze schilden toch aan de oppervlakte vinden?
Slide 33 - Open question
Paragraaf 3.2 Landschap - Oost
Ik heb extra uitleg nodig
Ik moet het even laten bezinken, komt goed
Ik kan door met het volgende onderdeel
Appeltje eitje
Slide 34 - Poll
Bodemschatten
Slide 35 - Slide
Bodemschatten
In Andes + hooglanden: ertsen (ijzer, koper, tin, zilver, goud).
In de tropen: bauxiet (mineraal voor aluminium).
Voormalige zoutmeren: lithium (wordt gebruikt in accu’s).
Slide 36 - Slide
Ontstaan ertsen
Opstijgend magma uit de mantel bevat metalen: ieder metaal stolt bij een andere temperatuur > gestolde materialen van een soort hopen zich op > ertsaders ontstaan.
Slide 37 - Slide
Liggen de meeste steenkoolmijnen vooral in het voorlandbekken of dichtbij de continentale plaat. Leg je antwoord uit
Slide 38 - Open question
Leerdoelen
Je weet wat op hoofdlijnen het geografische beeld is van Zuid-Amerika.
Je begrijpt hoe het huidige patroon van landschapszones is ontstaan.