Les 3: Samenwerken met Mantelzorgers en sociaal netwerk

• Werken met het plan
• MBO
• Studiejaar 2

Samenwerken met Mantelzorgers en sociaal netwerk

Les 3

Lesweek 4

IOZ

Planning periode

Lesweek 1: Introductieweek

Lesweek 2-3: Begeleiden van mensen met NAH

Lesweek 3: Samenwerken met Mantelzorgers en sociaal netwerk

Lesweek 4: Herstel ondersteunende zorg

Lesweek 5: Workshopweek

Lesweek 6: Ervaringsdeskundige

Lesweek 7: Verslavingen

Lesweek 8: Verslavingen

Lesweek 9: Begeleiden en observeren

Lesweek 10: Workshopweek

TERUGBLIK
Wat houdt de methode ''Hooi op je vork'' in ?

Leerdoelen

Aan het eind van deze les ...

• student weet wat een mantelzorger inhoudt en doet
• student wordt bewust van het sociale netwerk van de cliënt
• student weet hoe samen te werken met het sociale netwerk

Onderwerpen

• Verdieping van kennis over het versterken van het sociale netwerk en het ondersteunen en versterken van het sociale netwerk.  
• Benoemen van meerwaarde sociaal gewaardeerde rollen  
• Werken met mantelzorgers (verdieping) 
• Werken met sociale netwerkkaart (oefenen en uitleg)    
  

Wat is een mantelzorgers?

www.zorgvoorbeter.nl

Mantelzorger

• Een mantelzorger is iemand die onbetaald zorg biedt aan een naaste, vaak een familielid, vriend of buur. 
• De zorg kan variëren van praktische ondersteuning tot intensieve zorg bij ziekte.

Ben jij of ken jij een mantelzorger?

Stellingen

‘Mensen kunnen veel meer zelf dan we (en zijzelf) denken.’

‘Iemand die ondersteuning nodig heeft, kan vrijwel altijd samen met zijn persoonlijke netwerk passende oplossingen bedenken.’

‘Mensen die ondersteuning nodig hebben, moeten deze zoveel mogelijk van familie, vrienden of buren krijgen.’

‘Het is goed dat de overheid verwacht dat mensen meer voor elkaar zorgen.’

Taken en verantwoordelijkheden van mantelzorgers

1. Praktische ondersteuning: ?

2. Emotionele ondersteuning: ?

3. Medische zorg: ?

4. Regelen van zorg: ?

Taken en verantwoordelijkheden van mantelzorgers

1. Praktische ondersteuning: Helpen met boodschappen, koken, vervoer, schoonmaken.

2. Emotionele ondersteuning: Een luisterend oor bieden, troost bieden, sociaal contact onderhouden.

3. Medische zorg: Begeleiden bij doktersafspraken, medicatie beheren, hulp bieden bij persoonlijke verzorging.

4. Regelen van zorg: Contact onderhouden met zorginstellingen, zorgprofessionals en instanties.

Uitdagingen voor mantelzorgers

Veel mantelzorgers ervaren hoge druk omdat ze naast hun zorg ook werk, gezin of andere verantwoordelijkheden hebben.

Het zien van de achteruitgang van een naaste kan mentaal zwaar zijn.

Niet alle mantelzorgers krijgen voldoende steun vanuit zorginstanties of hun omgeving.

Welke meerwaarde van de mantelzorger herken je?

Opdracht

• Casusbespreking: Je bereidt een casus voor waarin een cliënt afhankelijk is van mantelzorg. Identificeer de taken en uitdagingen van de mantelzorger.

• Discussie: Wat zou jij als zorgverlener doen om de mantelzorger te ondersteunen? Wat zijn mogelijke valkuilen voor de zorgprofessional in de omgang met mantelzorgers?

Hoe kun je cliënten en mantelzorgers helpen zelf- en samenredzaam te zijn?

Zelf- en samenredzaamheid vergroten

• Begin heel open: wie zijn belangrijk in het leven van de cliënt?
• Laat je leiden door de wensen en voorkeuren van de cliënt. Wie wil hij in zijn netwerk hebben?
• Kijk of het netwerk van de cliënt/mantelzorger al eerder in kaart is gebracht, voordat je het zelf gaat doen.
• Maak het netwerk zichtbaar en breng het regelmatig ter sprake.

Wat is een sociaal netwerk?

Sociaal netwerk

• Een sociaal netwerk bestaat uit de relaties die een persoon onderhoudt met mensen in hun omgeving. 
• Dit kunnen familieleden, vrienden, buren, collega's of zorgprofessionals zijn. 
• Het netwerk biedt emotionele, praktische en sociale steun aan de cliënt.

Functie van een sociaal netwerk

1. Praktische hulp: Ondersteuning bij dagelijkse taken zoals vervoer, boodschappen, huisonderhoud.

2. Emotionele steun: Mensen om mee te praten, steun bij moeilijke situaties.

3. Sociale interactie: Zorgt ervoor dat een cliënt niet geïsoleerd raakt, wat de kwaliteit van leven verhoogt.

4. Toegang tot zorg en hulpbronnen: Het netwerk kan helpen bij het vinden van de juiste zorg en ondersteuning, en is vaak betrokken bij het maken van beslissingen over de zorg.

Uitdagingen in sociale netwerken

• Verlies van relaties: Ziekte, verhuizing of andere levensomstandigheden kunnen ervoor zorgen dat het netwerk van een cliënt krimpt.

• Afhankelijkheid: Wanneer een cliënt te afhankelijk wordt van een klein netwerk, kan dit leiden tot overbelasting van de betrokkenen.

• Onvoldoende ondersteuning: Niet elk netwerk is even sterk of in staat om de juiste hulp te bieden.

Netwerk in kaart brengen

Het genogram: Een genogram is een stamboom met meerdere persoonlijke gegevens. Ook belangrijke familiegebeurtenissen, informele zorg, sterfgevallen, verhuizingen en verbroken contacten kunnen hierin worden opgenomen.

De levenslijn: in chronologische volgorde worden ingrijpende levens­gebeurtenissen opgeschreven.

Het ecogram: brengen we de belangrijke sociale contacten van de cliënt in kaart.

Het sociogram: is een verdieping van het genogram en het ecogram waarbij dieper wordt ingegaan op de betekenis en inhoud van de contacten. Het maken van een socio­gram kost veel tijd en wordt daarom minder gebruikt.

het ecogram

vaste gegevens

Hoe maak je bestaande netwerken sterker?

1. Inventarisatie: Zorgverleners kunnen met behulp van tools zoals een sociale netwerkkaart in kaart brengen wie er deel uitmaakt van het netwerk van de cliënt.

2. Stimuleren van contacten: Zorgprofessionals kunnen cliënten aanmoedigen om bestaande relaties te versterken of nieuwe contacten te leggen, bijvoorbeeld door deelname aan sociale activiteiten.

3. Ondersteuning van mantelzorgers en netwerk: Zorgverleners kunnen samenwerken met mantelzorgers en hen helpen om hun rol beter uit te voeren zonder overbelast te raken.

Opdracht

• Netwerk in kaart brengen: Je werkt in een tweetal waarbij je voor elkaar het netwerk in kaart gaat brengen. Dit doe je door middel van het ecogram methode. Identificeren welke onderdelen van het netwerk versterkt kunnen worden.

• Reflectie: Denk na over hoe jij in jouw rol als zorgverlener kan bijdragen aan het versterken van het netwerk van een cliënt.

Waarom is samenwerken met het sociale netwerk belangrijk?

Leerdoelen check

Aan het eind van deze les ...

• student weet wat een mantelzorger inhoudt en doet
• student wordt bewust van het sociale netwerk van de cliënt
• student weet hoe samen te werken met het sociale netwerk

Vooruitblikken

''Herstel ondersteunende zorg''

Voorbereiding:

• Bekijk het fimpje: Herstelondersteunende zorg voor Dummies - YouTube (zie volgende dia)

Welk cijfer zou jij jezelf willen geven voor je werkhouding tijdens de les vandaag?

010

Welk cijfer zou jij de les willen geven?

-110

Ik heb de volgende feedback
voor deze les: