Politiek-Juridische dimensie thema 1-3

Politiek-Juridische dimensie thema 1-3

Welkom bij het vak Loopbaan en Burgerschap

Burgerschap: politiek/juridisch

Burgerschap

Het politiek-juridisch domein

De regerering regeert

en

Het parlement controleert

Invloed op de politiek

Politieke partijen: Welke politieke partijen herken je?

Verkiezingen en stemmen

Waarom mag je stemmen?

Hoe moet je stemmen?

Politiek

Het maken van keuzes en oplossingen om landelijke problemen op te lossen, noem je politiek.

Bijvoorbeeld: komen met een oplossing voor het probleem dat er veel files zijn op de snelwegen.

• Gekozen parlement = hoogste machtsorgaan.

• Uitvoerende macht = gekozen door het parlement.
  
• Vaak een niet-gekozen staatshoofd.
  

• Volk kiest parlement en president.
• President heeft veel politieke macht.
• President = hoofd van de regering,  kan ministers benoemen en ontslaan.
• President kan meestal niet het parlement ontbinden.
  

Parlementair stelsel =

Presidentieel stelsel =

NL = ook een constitutionele monarchie

Besluiten en plannen van de regerering/parlement staat vaak ter discussie. Zijn de beslissingen die parlement en regering nemen in overeenstemming met wat de bevolking wil?

Doen regering en parlement wat de kiezer wil?

Verkiezingen

Elke 4 Jaar: 

• 2e kamer verkiezingen
• 1e kamer verkiezingen
• Waterschappen
• gemeenteraad
• Provinciale verkiezingen

stemmen

stemmen

 Rechten van het parlement

Verhouding tussen regering en parlement.

• Informatieplicht
• Verantwoordingsplicht
• Ministeriële verantwoordelijkheid
• Motie van wantrouwen
• Kabinetcrisis

Directe en indirecte democratie

• Directe democratie = het volk bestuurt zelf.
• Voorbeeld: Athene was een directe democratie.

• Indirecte democratie = het volk kiest volksvertegenwoordigers die namens hen besturen.
• Voorbeeld: Nederland is een indirecte democratie.

Er zijn drie soorten verkiezingen:

• De gemeenteraad verkiezingen

• De provincialestaten verkiezingen
• De landelijke verkiezingen

Wat voor verkiezingen zijn er dit jaar?

Bekijk hier een korte uitleg voor provinciale statenverkiezingen

 

Bron: NOS.nl

Waterschap

Er zijn drie soorten verkiezingen:

De gemeenteraad verkiezingen - hier kies je iemand voor jouw gemeenteraad die beslissingen maakt over jouw dorp/stad

De provincialestaten verkiezingen - hier kies je iemand die de provincie bestuurt én die mag kiezen wie er in de eerste kamer komt - en dat is de controle op de tweede kamer

De landelijke verkiezingen - hier kies je iemand die voor jouw meedenkt en beslissingen maakt over het beleid in Nederland.

Het eerste fragment is een spotje van Prodemos dat kort uitlegt hoe de proviciale verkiezingen werken en waarom je zou moeten stemmen. Het tweede fragment legt uit hoe de Eerste kamer precies wordt ingericht.

Meerderheid

Heb je de meerderheid, dan kan je regeren.

Zij leveren:

• Minister President
• Ministers
• Staatssecretarissen

Gemeente  en provincie

Democratie

Inspraak: je mag meepraten over politieke keuzes.

 Nederland is een democratie.

Democratie: een land waar iedereen inspraak heeft.

Was Nederland nu een echte democratie??

.....Nee, want alleen rijke mannen mochten stemmen.

Pas in 1917 mochten alle mannen stemmen en...

pas in 1919 mochten vrouwen ook stemmen!

De verkiezingen 

Wat gebeurt er na de verkiezingen? 

Invloed op de politiek

• Lobby
• Protesteren
• Petitie/Burgerinitiatief
• Inspraak
• Naar de rechter 

Alle politieke partijen en hun waarden:

### tabel met de politieke partijen

Naam partij	DENK	Partij van de Arbeid	50PLUS	Volt
Afkorting	DENK	PvdA	50+	Volt
Waarde	Gelijkheid	Gelijkheid	Rechten van ouderen	Gelijkheid

Parlement

• Elke moderne democratie gebruikt een parlement.
• Het parlement is de wetgevende macht (in het Trias Politica-systeem).
• Dit betekent dat het parlement de wetten maakt.

Parlementaire democratie 

In een parlementaire democratie heeft het parlement de hoogste macht, maar het parlement wordt gekozen door het volk. 

Taken parlement:

• Wetten maken
• Regering controleren 

Gemeente en provincie

Landelijk	Gemeente	Provincie
Parlement	Gemeenteraad	Provinciale staten
Regering	College B&W	Gedeputeerde staten
Ministerpresident	Burgemeester	Commissaris vd koning