Spelling NN havo 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

1. Persoonsvorm

Hoe vind je de persoonsvorm?

Zet de zin in een andere tijd.

Wat zijn de regels voor de persoonsvorm TT?

Ik-vorm: stam

Hij-vorm: stam+t

Staat je/jij achter persoonsvorm? stam

Meervoud: infinitief

Wat zijn de regels voor de persoonsvorm VT?

1. Zwakke werkwoorden ('t ex-kofschip)

2. Sterke werkwoorden (verandering van klank)

Voorbeelden

1. De witte was doe ik nooit bij de bonte was, zodat mijn witte kleding goed wit blijft. 

2. Max Verstappen ... (racen) maandelijks een keer op het circuit van Zandvoort. 

3. Meer dan 80.000 mensen ... (vluchten) vorige week voor aardbevingen en overstromingen.

2. Overige werkwoordsvormen

Voltooid en onvoltooid deelwoord als

bijvoeglijk naamwoord?

Infinitief

Het hele werkwoord

Gebiedende wijs

Ga staan! -> Stam van het werkwoord

Onvoltooid deelwoord

Je bent ermee bezig-> Al wandelend bespreken wij de gang van zaken.

Het hele werkwoord +d

Voltooid deelwoord

Zelfde regels als persoonsvorm verleden tijd-> 

laatste letter in 't-exkofschip'? 

3. Lastige gevallen in de werkwoordspelling

4. Hoofdletters en leestekens

HOOFDLETTER

1

Aan het begin van een zin. Let op zinnen in de directe rede.

2

Bij persoonsnamen; Sytske van der Zweep, mevrouw Van der Zweep.

3

Namen van verenigingen, bedrijven, instellingen en diensten.

4

Afleidingen van aardrijkskundige namen, merken, historische gebeurtenissen, straten, hemellichamen, gebouwen, feestdagen en titels.

4. Hoofdletters en leestekens

HOOFDLETTER - wanneer niet?!

1. Soorten; glaasje bordeaux

2. historische periodes; middeleeuwen

3. afleidingen van feestdagen; kerstvakantie

4. maanden, dagen, seizoenen; mei, zondag, lente

5. windstreken; noorden, zuiden, westen, oosten

6. Religies en afleidingen daarvan; katholiek, islam, jodendom

4. Hoofdletters en leestekens

LEESTEKENS

Punt

Aan het eind van de zin.

Bij afkortingen.

Vraagteken & uitroepteken

Aan het eind van een zin. Let op de directe rede. 

Komma

1. Voor en na een bijstelling.

2. Tussen twee persoonsvormen.

3. Tussen onderdelen van een opsomming.

4. Voor of na een aanspreking. 

5. Voor een voegwoord.

Puntkomma

1. Zinnen die sterk met elkaar samenhangen.

2. Delen van een opsomming (in zinnen).

Dubbele punt

1. Opsomming aankondigen.

2. .Verklaring aankondigen.

3. Om de directe rede aan te kondigen.

Aanhalingstekens

1. Citaat.

2. Directe rede (alleen bij gesproken tekst, geen gedachten).

5. Meervoudsvorming

Meervouden op -s: garages, dvd's, baby's, bureaus, essays.

Meervouden op -en: bomen, laarzen, dieven, takken, perziken, knieën, bacteriën

Meervouden op -eren: eieren, runderen

Vreemde meervoudsvormen: musea, data, crises, politici.

6. Verkleinwoorden

Paraplu

Baby

Tosti

Vlag                         Wat gebeurt er met het woord als je het verkleint?

Ketting

Rund

Blad

Tante

8. Aan elkaar of los?

8. Aan elkaar of los?

8. Aan elkaar of los?

8. Aan elkaar of los?

Aan elkaar:

1. Samenstellingen van twee of drie woorden: schoolvakantie

2. Getallen tot en met duizend en in samenstellingen: drieduizend, zeshonderd. 

3. Combinaties van voorzetsel en bijwoord: dichtbij, naartoe.

4. Combinatie van twee voorzetsels: voorin, achterop.

5. Er, hier, daar, waar + voorzetsel: hieraan, waarvoor, daartegenover.

8. Aan elkaar of los?

Los: 

1. Getallen met miljoen of miljard: vijf miljoen, zes miljard.

2. Combinatie van voorzetsel en bijwoord als daarna een lidwoord of zelfstandig naamwoord komt: hij woont dicht bij de stad.

3. Combinatie van twee voorzetsels als daarna een lidwoord of zelfstandig naamwoord komt: ik zit graag achter op de fiets. 

5. Voorzetsels die onderdeel uitmaken van een werkwoord: inpakken, opschieten, bijzetten. 

9. Liggend streepje

9. Liggend streepje

10. Trema en apostrof

10. Trema, apostrof, accenttekens

11. Getallen

11. Getallen

12. Sommige of sommigen?

12. Sommige of sommigen?

Herhaling

1. Zijn gezondheid is enorm (verbeteren).

2. Hij stootte zijn hoofd zo hard dat hij zich (verwonden).

3. Mijn dochter (bereiden) alles heel goed voor.

Noteer het meervoud

1. glas

2. lobbes

3. café

4. filosoof

5. ski

Plaats hoofdletters en leestekens

1. mevrouw van den bosch-van wijnen

gaat op wintersport in de franse plaats tignes

2 na het eten zei harry

ik laat nog even de hond uit

13. Probleemwoorden

Kies het juist gespelde woord...

3 radios / radio’s

4 rallys /   rally’s

5 salades /  salade’s

6 trolleys / trolley’s

Noteer de verkleinwoorden..

7 display

8 hyena

9 logé

10 oefening