Signaalwoorden en tekstverbanden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

dus	zoals	daarom
bijvoorbeeld	om....te	daarmee
met behulp van	hieruit volgt	neem nu

De puzzelronde: 

Opdracht: lezen tekst 1

Algen worden nu als luxeproducten geserveerd. In de toekomst gaan we veel meer algen eten. De productie van algen is goedkoop. Algen groeien erg snel. Algen hebben weinig voedsel nodig. Er worden nu speciale boerderijen gemaakt. Op die boerderijen worden algen geproduceerd.

Opdracht: lezen tekst 2

Algen worden nu nog als luxeproduct geserveerd, maar in de toekomst gaan we ze veel meer eten. De productie van algen is namelijk goedkoop. De groene eiwitbommetjes groeien snel en hebben maar weinig voedsel nodig. Er worden nu al speciale boerderijen gemaakt voor de algenproductie.

Welke tekst leest prettiger? Leg ook uit waarom.

Schrijven: Welke signaalwoorden zie je?

Algen worden nu nog als luxeproduct geserveerd, maar in de toekomst gaan we ze veel meer eten. De productie van algen is namelijk goedkoop. De groene eiwitbommetjes groeien snel en hebben maar weinig voedsel nodig. Er worden nu al speciale boerderijen gemaakt voor de algenproductie.

Lees de teksten nu nog eens. Wat valt je op aan de teksten?

Doel van de les

• Je weet wat signaalwoorden en tekstverbanden zijn.
• Je weet dat tekstverbanden structuur en duidelijkheid geven aan teksten.
• Je kunt tekstverbanden en signaalwoorden herkennen in teksten.

Maak aantekeningen

Wat is een tekstverband?

Wat zijn signaalwoorden?

Welke tekstverbanden worden genoemd?

Welke signaalwoorden horen hierbij?

Hij heeft het geprobeerd.
Het is niet gelukt.

Probeer eens een verband aan te brengen tussen deze zinnen.

Gebruik hier de signalen: maar, toch of echter.

Dit zijn signalen bij een tegenstelling.

Let op: Soms moet je de woordvolgorde wat aanpassen.

Hij heeft het geprobeerd. Toch is het niet gelukt.

Ik ga lopen.
Ik heb een hekel aan fietsen.

Probeer eens een verband aan te brengen tussen deze zinnen.

Gebruik want, omdat, immers of namelijk.

Met deze signalen geef je een reden aan.

Je geeft een argument na het signaal.

Ik ga lopen (conclusie), want ik heb een hekel aan fietsen (argument).

Let op: Soms moet je de woordvolgorde wat aanpassen.

Ik ga lopen, omdat ik een hekel heb aan fietsen.

Ik heb een hekel aan fietsen.
Ik ga lopen.

Probeer eens een verband aan te brengen tussen deze zinnen.

Gebruik dus of daarom.

Met deze signalen geef je een conclusie aan.

Dus en daarom gebruik je na het argument. Hierna volgt de conclusie.

Ik heb een hekel aan fietsen (argument), dus ga ik lopen (conclusie).

Let op: Soms moet je de woordvolgorde wat aanpassen.

Ik heb een hekel aan fietsen, daarom ga ik lopen.

Het was glad.
....
Ik gleed uit.

Bij daarom geef je een argument. Hier heb je zelf invloed op.

In het voorbeeld heb je echter geen invloed. Je spreekt dan van een oorzaak-gevolg. Je gebruikt daarom het signaal daardoor.

1. daardoor
2. daarom

Waarom moet je dit weten?

Als je een tekst goed wilt begrijpen, zul je moeten weten welke relaties woorden, zinnen en alinea's met elkaar te maken hebben.

Hoeveel signaalwoorden? Winkels moeten gewoon weer dicht op zondag. We hebben immers allemaal onze rust nodig, winkelende mensen net zo goed als winkeliers. Daarnaast is het toch helemaal niet nodig om elke dag te winkelen?

Tekst lezen: vliegtuigstand

Zoek signaalwoorden.

Arceer de signaalwoorden.

Schrijf het verband erbij.

Even oefenen

Blooket Signaalwoorden

Mijn broertje eet graag pannenkoeken, pizza's en hamburgers. Tekstverband?

1. middel/doel
2. tegenstelling
3. voorwaarde
4. opsomming

Welk signaalwoord hoort bij het tekstverband toelichting?

1. ten eerste
2. denk hierbij aan
3. al met al
4. om te beginnen

Welk signaalwoord hoort NIET bij het tekstverband vergelijking?

1. zoals
2. zowel...als
3. evenals
4. net als

Welk signaalwoord hoort bij het tekstverband redengevend?

1. immers
2. dus
3. mits
4. waarmee

Welk tekstverband gebruik je om dingen achterelkaar op te noemen?

1. concluderend tekstverband
2. uitleggend tekstverband
3. opsommend tekstverband
4. voorwaardelijk tekstverband

Hij is even groot als ik.
Signaalwoord en tekstverband?

1. signaalwoord: als tekstverband: uitleggend
2. signaalwoord: als tekstverband: vergelijking
3. signaalwoord: als tekstverband: doel - middel
4. signaalwoord: als tekstverband: samenvattend

Omdat het glad is, ga ik lopend naar school. Tekstverband?

1. doel-middel
2. tegenstelling
3. voorwaardelijk
4. redengevend

www.stoopned.net

Huiswerk

Kwizl:

Tekst: Woningnood

Toets: signaalwoorden

Welke tekstverbanden
ken je?