Stijlstrategie 3 en 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

WELKOM

3 Kader

Welkom

4Va

We gaan nu 10 minuten lezen

Lesdoelen 

Je kunt synoniemen, signaalwoorden en verwijzingen herkennen in teksten.

Om je woordkeus af te wisselen kan je synoniemen gebruiken. Wat is een synoniem?

Verwijswoorden

Verbanden tussen woorden en zinnen kunnen ook aangegeven worden met verwijswoorden.

• Hij, ze, hem, haar, het, deze, die, dat, dit, wat.
  

Signaalwoorden en herhalingen

Een tekst zonder signaalwoorden bestaat eigenlijk niet! (Zelfs in boekjes van Nijntje worden signaalwoorden gebruikt).

Zelfs het simpelste woordje 'en' is een signaalwoord.

Ik pakte mijn fiets EN fietste naar school. --> Er wordt iets OPGESOMD!

Tekst 1:

Algen worden nu als luxeproducten geserveerd. In de toekomst gaan we veel meer algen eten. De productie van algen is goedkoop. Algen groeien erg snel. Algen hebben weinig voedsel nodig. Er worden nu speciale boerderijen gemaakt. Op die boerderijen worden algen geproduceerd.

Tekst 2 

Algen worden nu nog als luxeproduct geserveerd, maar in de toekomst gaan we ze veel meer eten. De productie van algen is namelijk goedkoop. De groene eiwitbommetjes groeien snel en hebben maar weinig voedsel nodig. Er worden nu al speciale boerderijen gemaakt voor de algenproductie.

Welke van onderstaande teksten leest prettiger? Waarom is dat?

Signaalwoorden 

van voorbeeld

Signaalwoorden 

van voorwaarde

Signaalwoorden van opsomming

Signaalwoorden van samenvatting

Signaalwoorden van oorzaak&gevolg

Signaalwoorden van tegenstelling

Signaalwoorden van tijd

Signaalwoorden van middel - doel

daarmee

vervolgens

echter

omdat

kortom

ten tweede

mits

bijvoorbeeld

als

zoals

al met al

vervolgens

hierdoor

want

maar

daarentegen

ook

Tekst 2 

Algen worden nu nog als luxeproduct geserveerd, maar in de toekomst gaan we ze veel meer eten. De productie van algen is namelijk goedkoop. De groene eiwitbommetjes groeien snel en hebben maar weinig voedsel nodig. Er worden nu al speciale boerderijen gemaakt voor de algenproductie.

Welke formulering voor algen in tekst 2 is een formulering die bijzonder goed gekozen is?

Algen worden nu nog als luxeproduct geserveerd, maar in de toekomst gaan we ze veel meer
eten. De productie van algen is namelijk goedkoop. De groene eiwitbommetjes groeien snel en
hebben maar weinig voedsel nodig. Er worden nu al speciale boerderijen gemaakt voor de
algenproductie.
Noteer alle signaalwoorden van bovenstaande tekst.

Tekst 2 

Algen worden nu nog als luxeproduct geserveerd, maar in de toekomst gaan we ze veel meer eten. De productie van algen is namelijk goedkoop. De groene eiwitbommetjes groeien snel en hebben maar weinig voedsel nodig. Er worden nu al speciale boerderijen gemaakt voor de algenproductie.

Lees de theorie op blz. 12 en 13. Maak opdracht 5

Klaar?

Ga verder met opdracht 6 en 7.

Antwoorden

Antwoorden

Maak opdrachten 6 en 7

Klaar?

Lees de theorie op blz. 18 en maak opdracht 8 en 9

= huiswerk

Stijlstrategie 3 signaalwoorden

1. Markeer alle signaalwoorden en bepaal of ze passen bij het verband dat je wilt aangeven.

2. Bepaal of je bepaalde verbanden duidelijker kunt aangeven door signaalwoorden toe te voegen. 

Stijlstrategie 4 woordvariatie: verwijswoorden, synoniemen, omschrijvingen

 1. Bepaal welke zelfstandig naamwoorden in je tekst vaak gaan voorkomen (bijv. ‘roman’ en ‘de  schrijver Herman Koch’)

 2. Bepaal welke verwijswoorden en synoniemen passen bij deze woorden.

 3. Formuleer passende omschrijvingen voor deze woorden. Als deze omschrijvingen nieuwe informatie toevoegen, maakt dat de stijl informatiever en aantrekkelijker (zie theorie 4).

 4. Kies voor je tekst een passende en aantrekkelijke variatie.

Leg uit wat een synoniem, een signaalwoord en een verwijswoord is.