3TL 6.2 les 2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

6.2 Voedsel voor veel mensen

Hoofdstuk 6:

6.1 De aarde gebruiken

6.2 Voedsel voor veel mensen les 2

6.3 Afval

6.4 Duurzaam leven

Wat is monocultuur?

1. Het verbouwen van één gewas op een klein landbouwperceel
2. Het verbouwen van meerdere gewassen op een landbouwperceel
3. Het verbouwen van één gewas op een groot landbouwperceel
4. Het verbouwen van dieren op een landbouwperceel

Wat is het voordeel van monocultuur?

1. Goedkope voedselproductie
2. Betere gewasbescherming
3. Meer opbrengst door kunstmest
4. Makkelijk zaaien en oogsten

Wat is een nadeel van monocultuur?

1. Meer variatie in oogst
2. Meer vatbaar voor ziektes en plagen
3. Minder afhankelijk van het weer
4. Minder arbeidsintensief

Wat is een manier om de opbrengst te verhogen?

1. Minder water geven
2. Natuurlijke mest gebruiken
3. Kunst(mest) toevoegen
4. Minder gewassen telen

Wat is het voordeel van kunstmest toevoegen aan gewassen?

1. Het verlaagt de opbrengst
2. Het zorgt voor een betere smaak
3. Het verhoogt de opbrengst
4. Het maakt de gewassen duurder

Wat is het doel van intensieve veehouderij/bioindustrie?

1. Duurzame voedselproductie
2. Biologische voedselproductie
3. Dierenwelzijn verbeteren
4. Goedkope voedselproductie

Wat is een voordeel van intensieve veehouderij/bioindustrie?

1. Goedkope voedselproductie
2. Minder impact op het milieu
3. Minder risico op ziektes
4. Betere kwaliteit van vlees

Wat is een nadeel van intensieve veehouderij/bioindustrie?

1. Minder risico op voedseltekorten
2. Meer arbeidsplaatsen
3. Minder gebruik van antibiotica
4. Dierenwelzijn gaat achteruit

Wat is fokken?

1. Veredeling
2. Dieren houden voor hun vlees
3. Dieren fysiek straffen
4. Voeding geven aan dieren

Wat is een voordeel van een gemengd bedrijf?

1. Betere recycling van stoffen
2. Minder arbeidsintensief
3. Meer gebruik van pesticiden
4. Minder risico op oogstverlies

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe boeren veel voedsel kunnen produceren.
• Je kunt uitleggen welke invloed bemesting op de omgeving heeft en hoe je dit tegen kunt gaan. 
• Je kunt uitleggen welke invloed gewasbeschermingsmiddelen op de omgeving hebben en hoe je dit tegen kunt gaan. 

0

De invloed van mest op de omgeving

• Mestoverschot --> als er veel meer mest wordt geproduceerd dan nodig is om akkers te bemesten
• Overbemesting --> als een boer te veel mest over zijn akkers verspreid
• Vermesting --> overtollige mineralen komen via het grondwater (water in de bodem) in natuurgebieden en oppervlaktewater terecht --> waterbloei.

Waterbloei

Waterbloei

1. toename algen en kroos

2. water troebel.  Licht wordt tegengehouden. Bodemplanten sterven 

3. roofvissen kunnen prooi niet meer zien en sterven

4.  afname watervlo, toename algen

 5. algen leven kort en sterven.  Veel reducenten. Weinig zuurstof, veel CO2. Geen leven mogelijk

waterbloei

Eutrofiëring en waterbloei

Gevolg van overbemesting = waterbloei

Verzuring

Gevolgen:

• Wortelharen beschadigen
• Kalk tekort
• Afname biodiversiteit:
• Zeldzame soorten sterven uit

Verzuring van het milieu wordt vooral veroorzaakt door gassen zoals ammoniak, stikstofoxide en zwaveldioxide.
Welk van deze afvalgassen is voornamelijk afkomstig uit de veeteelt?

1. Ammoniak
2. Stikstofoxide
3. Zwaveldioxide
4. Waterstof

Regels voor boeren

Akkerbouw en veeteelt heeft gevolgen voor de omgeving.

Daarom moeten boeren aan veel regels voldoen.

Op de volgende slides meer over:

1. Regels voor de mestproductie en bemesting
2. Regels voor gewasbeschermingsmiddelen
3. Regels voor het welzijn van dieren

1. Regels voor de mestproductie en bemesting

Regels:

• Boeren mogen niet méér mineralen op het land brengen dan hun gewassen op kunnen nemen.
• Boeren mogen de mest niet over het land verspreiden, maar moeten het met een machine in de grond spuiten = mestinjectie

Gevolgen overbemesting:

• Meer mineralen in de grond dan planten en akkers nodig zijn = milieuproblemen
• Mineralen zakken de bodem in en komen in het grondwater terecht = vermesting
  --> sommige planten soorten groeien te snel en overwoekeren andere soorten
  --> waterbloei (waterplantjes als alg en kroost groeien zeer snel)
• Verzuring van de bodem door ammoniak in dierlijke mest

2. Regels voor gewasbeschermingsmiddelen

Regels:

1. De middelen moeten selectief zijn: doden zoveel mogelijk alleen de plaagorganismen.
2. De middelen moeten biologisch afbreekbaar zijn: bacteriën en schimmels kunnen het afbreken.

Gevolgen:

1. Als het niet selectief is: andere organismen worden ook gedood.
2. Als het niet biologisch afbreekbaar is: het gif blijft te lang in de bodem. Planten nemen het gif op. Dieren die de planten eten krijgen het gif ook binnen. De gifstoffen worden opgeslagen in het vetweefsel of de lever en zo wordt het gif steeds hogerop in de voedselketen doorgegeven. Bovenin de keten ontstaat dan gifophoping. De dieren die bovenaan in de keten staan, krijgen zoveel gif binnen, dat ze ook doodgaan.

3. Regels voor het welzijn van dieren

Regels:

1. Dieren moeten een minimale ruimte hebben in de stallen.
2. Dieren moeten zoveel mogelijk hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen.

Gevolgen:

Wanneer dieren te weinig ruimte hebben of hun natuurlijke gedrag niet kunnen vertonen, gaan ze zich abnormaal gedragen.

Voorbeelden:

- Kippen: pikken elkaar en zichzelf

- Varkens: bijten in de stalen hekken

In de afbeelding zie je een bestrijdingsmiddel. Dit bestrijdingsmiddel blijft heel lang in de bodem aanwezig.
Is dit middel selectief? En is dit middel biologisch afbreekbaar?

1. selectief: ja biologisch afbreekbaar: ja
2. selectief: ja biologisch afbreekbaar: nee
3. selectief: nee biologisch afbreekbaar: ja
4. selectief: nee biologisch afbreekbaar: nee

Lezen en maken

Lezen 6.2 blz. 173 t/m 180

Maken opdracht 10 t/m 20

Volgende les:

6.3 Afval

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen welke invloed bemesting op de omgeving heeft en hoe je dit tegen kunt gaan. 
• Je kunt uitleggen welke invloed gewasbeschermingsmiddelen op de omgeving hebben en hoe je dit tegen kunt gaan.