2.2 Duitsland valt uiteen (1945-1961)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Havo 5 Historische context: Duitsland in Europa

2.2 Duitsland valt uiteen (1945-1961)

Lesdoelen:

In deze paragraaf leer je:

- hoe en waardoor twee Duitse staten ontstonden.

- Duitsland na afloop van de Tweede Wereldoorlog​

- De bezettingszones van de geallieerden in Duitsland​

- Het ontstaan van BRD en DDR

Leidende vraag

Hoezeer beïnvloedde het ontstaan en het verloop van de Koude Oorlog de geschiedenis van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog (1945-1961)?

Havo 5 Historische context: Duitsland in Europa

2.2 Duitsland valt uiteen (1945-1961)

Twee Duitse staten

Belangrijke jaartallen:

-1941 Operatie Barbarossa​ 

-1944 D-Day (tweefrontenoorlog)​

-1945 Capitulatie Duitsland – onvoorwaardelijke overgave

Havo 5 Historische context: Duitsland in Europa

2.2 Duitsland valt uiteen (1945-1961)

Twee Duitse staten:

Duitsland had na WOII een totale nederlaag geleden; Stunde Null

- steden verwoest

- bruggen en wegen onbegaanbaar

- treinverkeer was verdwenen

- ruilhandel i.p.v. geldverkeer

Sociaal. economisch, moreel en politiek ontwricht;

- eerste 2 jaar na de oorlog: honger, ziekten en gebrek.

- Duitsland werd opgedeeld in verschillende bezettingszones.

- samenleving ontwricht; 5 miljoen mannen gesneuveld.

Havo 5 Historische context: Duitsland in Europa

2.2 Duitsland valt uiteen (1945-1961)

Twee Duitse staten:

- Duitsland kreeg te maken met terugkerende Duitse soldaten, terugkerende slachtoffers naziregime en grote vluchtelingenstromen (heimatvertriebenen uit Oost Europa)

- meeste Duitsers geen wraakgevoelens, maar verbijstering over de daden van hun nazibestuur.

Havo 5 Historische context: Duitsland in Europa

2.2 Duitsland valt uiteen (1945-1961)

9 weken na de Duitse capitulatie kwamen de Grote drie weer samen. Deze keer bij de conferentie van Potsdam (17 juli - 2 aug 1945).

De verhoudingen zijn nu anders:

Truman: anti-communist, Stalin gewantrouwd​

- Atoombom getest​

Stalin: Oost-Europa in invloedssfeer (satellietstaten)​

-Polen​

-Hongarije​

-Tsjecho-Slowakije​

-Roemenië​

-Bulgarije​

- Oostelijk Duitsland    

--> geen vrije verkiezingen in Oost-Europa. Pro communisme

Berlijn ligt in het communistische gedeelte, maar is ook opgedeeld onder de Sovjet-Unie, Frankrijk, Groot Brrittannië en de Verenigde Staten.

'Het is een eiland in de communistische rode zee'

Havo 5 Historische context: Duitsland in Europa

2.2 Duitsland valt uiteen (1945-1961)

Vanaf 1947 beloofde president Truman ​landen economisch en militaire steun. Dit doen zij d.m.v. de Marshallhulp.

--> Trumandoctrine = Amerikaans beleid om landen die werden bedreigd door communisme te helpen. USSR isoleren.​

--> is onderdeel van Containment = indamming van het communisme waar uitbreiding USSR dreigt.

1948, uitvoering Marshallplan ​

-European Recovery Program​

-Economisch hulpplan voor Europa (13 miljard dollar)​

-Oprichting van de OEES (organisatie voor Europese Economische Samenwerking) ​ --> stimulans West-Europese eenwording!

Havo 5 Historische context: Duitsland in Europa

2.2 Duitsland valt uiteen (1945-1961)

Invloedsferen, oude manier van denken?

Havo 5 

10.2 De Koude Oorlog

Duitse tweedeling versterkt​

1946: VS & GB voegen zones samen = Bizone​

1948: Bizone & Fr voegen zones samen = Trizone​

West-Duitsland = strategisch, economisch en militair van belang voor West-Europa​

- Wederopbouw West-Duitsland​:

 - Marshallhulp​

 - Juni 1948 D-mark (nieuwe munt) -->De spanningen lopen nog hoger op.

--> reactie Stalin:  - in Russische zone invoering Ost-Mark. (niet toegestaan West-Duitsland)

                             - Blokkade van Berlijn --> reactie Westen: luchtbrug.

Havo 5 Historische context: Duitsland in Europa

2.2 Duitsland valt uiteen (1945-1961)

In mei 1949 werden de westerse zones samengevoegd tot een nieuwe staat: Bondsrepubliek Duitsland (BRD).--> hoofdstad Bonn.

De Sovjetzone richtte in oktober 1949 de communistische Duitse Democratische Republiek op (DDR).

Hoofdstad Oost-Berlijn.

SED: (Sozialistische Einheitspartei Deutschlands) aan de macht.