§3.3 Wereldcrisis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Economische crisis

De tijd van wereldoorlog

...uitleggen hoe de oorlog in Europa eindigde

...uitleggen waarom er een grote economische crisis begon

...uitleggen waarom er in Duitsland grote problemen ontstonden

Aan het einde van de les kan je...

Terugblik-opdracht

Klassikale herhaling

Uitleg §3.3

Zelfstandig aan de slag

Afsluiting

DOEN

§3.2

De Eerste Wereldoorlog

BASIS

A

Het beste land van de wereld

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat nationalisme is

Begrippen:

• nationalisme

• In de 19e eeuw voelden Europeanen, inclusief Nederlanders, trots op hun eigen land en cultuur.
• Nederland plaatste standbeelden van historische helden zoals Michiel de Ruyter.
• Musea en tentoonstellingen lieten de Nederlandse geschiedenis en beroemdheden zien. Dit gevoel wordt "nationalisme" genoemd.

§3.2

De Eerste Wereldoorlog

BASIS

B

De Grote Oorlog

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen hoe de oorlog in Europa begon

Begrippen:

• wapenwedloop
• bondgenootschappen
• Eerste Wereldoorlog

In Europa waren een aantal spanningen die leidde tot een wereldoorlog:

• nationalisme
• modern imperialisme
• wapenwedloop
• bondgenootschappen

§3.2

De Eerste Wereldoorlog

BASIS

B

De Grote Oorlog

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen hoe de oorlog in Europa begon

Begrippen:

• wapenwedloop
• bondgenootschappen
• Eerste Wereldoorlog

centralen	geallieerden
Duitsland	Rusland
Oostenrijk-Hongarije	Frankrijk
	Groot-Brittannië

§3.2

De Eerste Wereldoorlog

BASIS

C

Overal oorlog

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen wat er tijdens de oorlog gebeurde

Begrippen:

• neutraal

Duitsland lag tussen twee vijanden in. Om een oorlog aan twee kanten te voorkomen, vallen ze direct Frankrijk aan via België.

De aanval loopt vast in het westen van België. Soldaten graven zich in. 

§3.2

De Eerste Wereldoorlog

BASIS

C

Overal oorlog

In het oosten weten Duitsland en Oostenrijk-Hongarije veel gebieden te veroveren in Rusland. 

1917: 

• Rusland krijgt een nieuwe regering en stapt uit de oorlog.
• De VS gaat meedoen met de oorlog. 

1918:

• Er komen miljoenen frisse Amerikaanse soldaten aan land. 

En Nederland?

Nederland was neutraal. Zij kozen geen kant in deze oorlog.

§3.2

Economische crisis

BASIS

A

Het einde van de oorlog

Leerdoel:

Je kunt uitleggen hoe de oorlog in Europa eindigde

Begrippen:

Verdrag van Versailles

B

Van oorlog naar wereldcrisis

Leerdoel:

Je kunt uitleggen waarom er een grote economische crisis begon

Begrippen:

economische crisis

C

Crisis in Duitsland

Leerdoel:

• Je kunt uitleggen waarom er in Duitsland grote problemen ontstonden.

§3.2

Economische crisis

BASIS

A

Het einde van de oorlog

Leerdoel:

Je kunt uitleggen hoe de oorlog in Europa eindigde

Begrippen:

Verdrag van Versailles

11 november 1918: wapenstilstand.

Om te voorkomen dat Duitsland weer een grootmacht zou worden, werd dit land zwaar gestraft tijdens de Vrede van Versailles in 1919.

§3.2

Economische crisis

BASIS

A

Het einde van de oorlog

De belangrijkste afspraken:

• Duitsland kreeg als enige de schuld van de oorlog

§3.2

Economische crisis

BASIS

A

Het einde van de oorlog

De belangrijkste afspraken:

• Duitsland kreeg als enige de schuld van de oorlog
• Duitsland moest 132 miljard goudmark betalen 

§3.2

Economische crisis

BASIS

A

Het einde van de oorlog

De belangrijkste afspraken:

• Duitsland kreeg als enige de schuld van de oorlog
• Duitsland moest 132 miljard goudmark betalen 
• Duitsland raakte veel grondgebied kwijt

§3.2

Economische crisis

BASIS

A

Het einde van de oorlog

De belangrijkste afspraken:

• Duitsland kreeg als enige de schuld van de oorlog
• Duitsland moest 132 miljard goudmark betalen 
• Duitsland raakte veel grondgebied kwijt
• Duitsland raakte zijn koloniën kwijt

§3.2

Economische crisis

BASIS

A

Het einde van de oorlog

De belangrijkste afspraken:

• Duitsland kreeg als enige de schuld van de oorlog
• Duitsland moest 132 miljard goudmark betalen 
• Duitsland raakte veel grondgebied kwijt
• Duitsland raakte zijn koloniën kwijt
• Duitsland mocht geen leger hebben, groter dan 100.000 militairen

§3.2

Economische crisis

BASIS

A

Het einde van de oorlog

De belangrijkste afspraken:

• Duitsland kreeg als enige de schuld van de oorlog
• Duitsland moest 132 miljard goudmark betalen 
• Duitsland raakte veel grondgebied kwijt
• Duitsland raakte zijn koloniën kwijt
• Duitsland mocht geen leger hebben, groter dan 100.000 militairen
• Duitse militairen mogen niet in het grensgebied met Frankrijk en België komen.

§3.2

Economische crisis

BASIS

B

Van oorlog naar wereldcrisis

Leerdoel:

Je kunt uitleggen waarom er een grote ecoomische crisis begon

Begrippen:

economische crisis

Amerika:

• Tijdens WO1 lag de handel in Europa stil. Amerika kon toen veel goederen verhandelen in Europa.
• Vanaf 1920 kende de economie in Amerika geen grenzen:
  - veel mensen kochten luxeproducten
  - hiervoor leenden de mensen veel geld van de bank
  - bedrijven kochten nieuwe machines om sneller te produceren
  - hiervoor leenden ook zij veel geld van de bank
  - ook verkochten ze aandelen 

§3.2

Economische crisis

BASIS

B

Van oorlog naar wereldcrisis

Vanaf 1929 stopt de economische groei:

• bedrijven verkopen minder en maken minder winst
• veel Amerikanen wilden hun aandelen verkopen
• op 1 dag werden miljoenen aandelen aangeboden
• hierdoor daalde de waarde van de aandelen en waren ze niks meer waard

§3.2

Economische crisis

BASIS

B

Van oorlog naar wereldcrisis

De grote gevolgen:

• banken en burgers die aandelen hadden gekocht waren hun geld kwijt
• bedrijven verkochten hierdoor nog minder
• bedrijven gingen failliet en moesten sluiten
• veel mensen verloren hierdoor hun baan

De VS raakt hierdoor in een economische crisis.

§3.2

Economische crisis

BASIS

C

Crisis in Duitsland

Leerdoel:

Je kunt uitleggen waarom er in Duitsland grote problemen ontstonden

Omdat veel landen met Amerika handelden, kwamen ook deze landen snel in een crisis terecht.

Duitsland werd extra hard getroffen:

• Amerika had ze vanaf 1920 geld geleend om de oorlogsboete te betalen en de economie op te bouwen
• Na 1929 willen de Amerikanen hun geld terug.

Gevolg:

• De Duitse economie stort compleet in. Het geld was niks meer waard

§3.2

Economische crisis

BASIS

C

Crisis in Duitsland

§3.2

Economische crisis

BASIS

C

Crisis in Duitsland

In 1932:

• 1/3 van de Duitse arbeiders was werkloos
• Zij kregen geen steun van de overheid
• Mensen leefden daardoor in armoede
• Hun vertrouwen in de Duitse regering verdween compleet
  
• Sommige politieke partijen maakten hier gebruik van: zij beloofden een einde aan de crisis
  
• In 1932 kwam zo'n partij aan de macht. Met aan het hoofd: Adolf Hitler.

Aan de slag!

Maken §3.3

Opdrachten 8 t/m 27, 30

Klaar? Kom de opdracht halen bij meneer Harmsen