Nederland en Indonesie § I Van VOC tot cultuurstelsel

De koloniale relatie tussen Indonesië en Nederland


De VOC-tijd (1596-1799)
1 / 36
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmbo, mavo, havo, vwoLeerjaar 3,4

This lesson contains 36 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

De koloniale relatie tussen Indonesië en Nederland


De VOC-tijd (1596-1799)

Slide 1 - Slide

LEZEN INTRO
MAKEN  PARAGRAAF 1 + 2 + 3 IN JE WERKBOEK

Slide 2 - Slide

§ 1.1 Wat deed de VOC in Oost-Indië?

Slide 3 - Slide

Republiek wordt handelscentrum van Europa

Slide 4 - Slide

Specerijen
  • Erg interessant, meer smaak, langere houdbaarheid, medicijn.

  • Groeit alleen in Zuidoost-Azië.

  • Door lange route, met veel tussenhandel zijn specerijen peperduur.

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Wat is geen specerij?
A
Peper
B
Nootmuskaat
C
Zout
D
Foelie

Slide 7 - Quiz

Molukken
kruidnagel
nootmuskaat
foelie

Slide 8 - Slide







De verschillende handelsroutes vanuit Azië

Slide 9 - Slide

Waarom waren de oude routes niet meer goed genoeg?

Slide 10 - Open question

Europese landen willen zelf winst maken
  • De Portugezen ontdekken de route naar Azië

  • Vasco da Gama maakt als eerste Europeaan de zeereis naar India (1498)

  • Portugezen houden deze Carreira da India strikt geheim

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Nederlanders willen dat ook!

  • Spionage!

  • Jan Huygen van Linschoten reist mee en beschrijft de reis in zijn Itinerario

Slide 13 - Slide

De Itinerario, of Voyage ofte schipvaert, naer Oost ofte Portugaels Indien (...enz. enz.), was meer dan alleen een routekaart.
Er stonden heel veel tekeningen in van vreemde kusten, dieren, mensen en hun rituelen. De Nederlanders keken hun ogen uit.

Slide 14 - Slide

Eerste Nederlanders in Azië
  • Cornelis de Houtman komt in 1596 als eerste Nederland in Oost-Indië aan

  • Opbrengst net voldoende om de kosten eruit te krijgen, vooral door verkeerde ruilmiddelen.

  • Toch is het doel bereikt: een route via Kaap de Goede Hoop is bewezen

Slide 15 - Slide

Nieuw probleem!
  • Steeds meer Nederlandse (compagnieën) bedrijven gaan naar Indië varen.

  • Hierdoor ontstaat veel concurrentie tussen Nederlanders onderling

  • De prijs van de specerijen daalt hierdoor snel, de winst dus ook

Slide 16 - Slide

Verenigde Oostindische Compagnie (1602)
  • Nederlandse regering (Staten-Generaal) grijpt in.

  • Compagnieën moeten samengaan in één bedrijf.

  • Hierdoor gaan ze concurrentie tegen en kunnen de winsten ook gebruikt worden in de oorlog tegen Spanje

Slide 17 - Slide

Doel: handelsmonopolie op de specerijenhandel ten oosten van Kaap de Goede Hoop

Slide 18 - Slide

Wat betekent het woord handelsmonopolie?
A
De vorst levert de specerijen aan Nederland
B
Nederland heeft als enige het recht om met deze vorst te handelen
C
De vorst mag met iedereen handelen met wie hij wilt
D
De prijs van het product hang af van de vraag

Slide 19 - Quiz

Was de bevolking van de Indonesische eilanden blij met het handelsmonopolie van de VOC?
A
Ja
B
Nee

Slide 20 - Quiz

Hoe?
  • Uitschakelen van concurenten

  • Bouwen van handelposten (Batavia)

  • Contracten met inheemse vorsten

  • Opbouwen van handelsnetwerk in Azië

  • Indien nodig: veel geweld

Slide 21 - Slide

Jan Pieterszoon Coen
  • Berucht vanwege het gebruik van geweld

  • Vermoorden of verbannen van de bevolking van de Banda-eilanden

  • Hongitochten, speciale strafexpedities om smokkelen tegen te gaan

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Slide

§ 1.2 Het bestuur van Nederlands-Indië?

Slide 24 - Slide

1799: Einde VOC
  • Engeland krijgt steeds sterkere vloot

  • Minder vraag naar producten van de VOC

  • Vierde Nederlands-Engelse oorlog (1780-1784)

  • Slecht bestuur en corruptie

Slide 25 - Slide

Nederlands-Indië
  • nieuwe naam
  • Nederlandse staat neemt bezittingen en schulden van VOC over

Slide 26 - Slide

Waarom nam de staat alle bezittingen van de VOC over?
A
De staat moest wel anders ging de staat ook failliet
B
De staat wilde op die manier de VOC redden
C
De staat was van mening dan in Indonesië nog steeds veel geld te verdienen was
D
De staat wilde af van de VOC omdat deze te machtig aan het worden was

Slide 27 - Quiz

Na het Failliet 


van de V.O.C. werden de bezittingen van de Nederlandse staat.

Je spreekt sindsdien van de kolonie 
Nederlands Indie.

Slide 28 - Slide

DAGELIJKS BESTUUR
  • MET BEHULP VAN INDONESISCHE FAMILIES EN ADEL
  • RESISENTEN-REGENTEN-DORPSHOOFDEN
  • VERLIES!
  • NIEUWE MANIER VAN BESTUREN : Johannes van den Bosch
  • 1830: CULTUURSTELSEL
  • CULTUURPRODUKTEN (20%) AFSTAAN ALS PACHT
  • KOFFIE, SUIKER, TABAK, INDIGO

Slide 29 - Slide

Bestuur tijdens het cultuurstelsel
  • Nederland laat het bestaande, inlandse (Javaanse) bestuur intact

  • Nederland plaats boven en naast dit inlandse bestuur, een eigen, binnenlands, bestuur met Nederlandse ambtenaren van de NHM (Nederlandsche Handelsmaatschappij)
Gouverneur-Generaal
Gouverneur
Resident
Binnenlands bestuur
Assistent-resident
Regent
Inlands bestuur
Districtshoofd
Onderdistrictshoofd
Dorpshoofd
Verdeelt het werk en betaalt het plantloon uit
Hoogste ambtenaar in Nederlands-Indië
Hoofd van een provincie
Controleur
Javaanse vorsten

Slide 30 - Slide

Waarom was het belangrijk dat het volk dacht dat de vorst nog steeds een onafhankelijke heerser was?
A
Op deze manier kon het volk makkelijk in opstand komen
B
Hierdoor wist het volk duidelijk wie de baas was
C
Op deze manier kon het volk de vorst afzetten
D
Het leek dan alsof er niks veranderd was en het volk bleef rustig

Slide 31 - Quiz

§ 1.3 Honger voor de Indonesiërs

Slide 32 - Slide

Negatieve gevolgen voor cultuurstelsel

  • Beste land moest voor het cultuurstelsel worden gebruikt
  • Meer dan 20% afstaan + belasting (corruptie regenten)
  • Door cultuurproducten minder rijst: gevolg: Hongersnoden                             
  • 66 dagen per jaar werken voor het Nederlands bestuur: GRATIS!


Slide 33 - Slide

Slide 34 - Slide

Slide 35 - Slide

Slide 36 - Video