Duurzaamheidsweek

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1-4

Week van de Duurzaamheid

27 november - 1 december

De les is beschikbaar in een 1- en 2-uurs variant.  

In de 2-uurs variant, zit nog een extra quiz en een reflectie van de SDG's op het toekomstig beroep. Daarnaast zijn er extra 360-graden video's. 

Zet dia's aan (of uit) om je eigen les samen te stellen!

Wat weet je over de SDG's?

Kun je er eentje noemen?

Welke SDG'S ken je al?

De Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG's) zijn in 2015 door de Verenigde Naties vastgesteld als onderdeel van de 2030 Agenda voor Duurzame Ontwikkeling. Ze zijn opgesteld als een universele oproep om een einde te maken aan armoede, de planeet te beschermen en te zorgen voor welvaart voor iedereen. Elk van deze 17 doelen heeft specifieke targets om binnen 15 jaar te bereiken.

De SDG's bouwen voort op het succes van de Millenniumdoelstellingen voor Ontwikkeling (MDG's), die liepen van 2000 tot 2015. Hoewel de MDG's aanzienlijke vooruitgang hebben geboekt, hadden ze niet overal evenveel effect, en sommige belangrijke zaken werden niet behandeld. De SDG's hebben tot doel deze lacunes op te vullen en gaan verder door ook de oorzaken van armoede aan te pakken, evenals de noodzaak van economische ontwikkeling die tegelijkertijd sociaal en milieuvriendelijk is.

Waarom zijn ze belangrijk voor (mbo) studenten?

Voorbereiding op de Toekomst: De wereld verandert snel, en de uitdagingen die door de SDG's worden aangepakt, zullen de toekomstige beroepsomgeving van studenten vormgeven. Door te begrijpen wat deze doelen zijn en waarom ze belangrijk zijn, zijn studenten beter voorbereid op de wereld van morgen.

Verantwoordelijkheid en Burgerschap: De SDG's bieden studenten een raamwerk om de wereld om hen heen te begrijpen en te zien waar en hoe ze een positieve impact kunnen hebben. Dit bevordert actief burgerschap en een gevoel van verantwoordelijkheid voor zowel lokale als wereldwijde gemeenschappen.

Relevante Vaardigheden: Het werken aan projecten of initiatieven gerelateerd aan de SDG's kan studenten helpen praktische vaardigheden te ontwikkelen die in veel beroepen nuttig zijn, zoals probleemoplossing, teamwork en kritisch denken.

SDG bruidstaart

SDG bruidstaart

Hier zie je een afbeelding van een bruidstaart opgedeeld in drie lagen: economie, maatschappij en biosfeer.

De economische laag vertegenwoordigt doelen zoals economische groei, fatsoenlijke banen en industrie, die van invloed zijn op onze financiële welvaart.

De maatschappelijke laag omvat doelen zoals kwaliteitsonderwijs, gezondheid en welzijn, en gelijkheid. Deze doelen dragen bij aan de ontwikkeling van sterke en rechtvaardige samenlevingen.

De biosfeerlaag vertegenwoordigt doelen gericht op het behoud van onze planeet, zoals klimaatactie, leven op het land en onder water. Dit is van cruciaal belang voor het behoud van onze planeet voor toekomstige generaties, inclusief jullie.

Opdracht: Mini presentatie (30 sec)

• Bekijk het filmpje van jou/jullie SDG. (2 min)
• Probeer in je eigen woorden uit te leggen wat de SDG betekent.
• Je moet 30 seconden onafgebroken praten over jouw/jullie SDG. Niet meer, niet minder!
• Zoek een bijpassende foto.

Geen armoede

1

Youtube

2

Youtube

3

Youtube

4

Youtube

5

Youtube

6

Youtube

7

Youtube

8

Youtube

9

Youtube

10

Youtube

11

Youtube

12

Youtube

13

Youtube

14

Youtube

15

Youtube

16

Youtube

17

Let op: De video's zijn Engels, maar je kan de Nederlandse ondertiteling aanzetten.

Verdeel de SDG's onder je studenten. De studenten hebben 10 minuten om een Pitch voor te bereiden over hun SDG.

Ze kunnen zichzelf voorbereiden door de video te bekijken OF door informatie te zoeken. 

Daarnaast moeten ze een foto zoeken, deze kunnen ze op de volgende slide inleveren. 

Stuur je foto voor je
mini-presentatie op

Laat de studenten hun foto's insturen. Zodra iedereen klaar is, gaan ze op volgorde van de SDG's presenteren. 

- De timer gaat lopen zodra de student de foto heeft omgedraaid waar zijn/haar naam bij staat.

- Ze moeten de volledige 30 seconden vol maken, en mogen niet stoppen met praten.

- Na 30 seconden moeten ze stoppen en is de volgende SDG aan de beurt.

Je kan ze ondersteunen met vragen als:
- Waarom vind je het belangrijk?

- Kun je een plek op de wereld noemen waar dit niet altijd het geval is? 

Welke SDG vind jij het belangrijkste?

Typ het nummer in

Welke SDG vind jij het belangrijkste?
Typ het nummer in.

Welke van deze SDG's vind je het belangrijkste? (Maatschapij)

Welke van deze SDG's vind je het belangrijkste? (Economie)

Welke van deze SDG's vind je het belangrijkste? (Biosfeer)

Welk continent heeft het hoogste percentage van de bevolking dat in extreme armoede leeft?

1. Afrika
2. Europa
3. Azië
4. Zuid-Amerika

Na de poll heb je 3 SDG'S die volgens de klas belangrijk zijn. 

Je kan de quizvragen aanzetten van deze SDG'S om ze met de studenten te spelen.

Als je 2 lesuren hebt kun je ook de hele quiz spelen.

Wat is de grootste bedreiging voor voedselzekerheid wereldwijd?

1. Overbevissing
2. Klimaatverandering
3. Voedselverspilling
4. Politieke conflicten

Wat is de voornaamste oorzaak van kindersterfte wereldwijd?

1. Ondervoeding
2. Besmettelijke ziekten
3. Gebrek aan schoon drinkwater
4. Verkeersongevallen

Hoeveel procent van de kinderen gaat er wereldwijd naar school?

1. 60%
2. 75%
3. 85%
4. 92%

In hoeveel landen is het voor vrouwen wettelijk verboden om bepaalde banen uit te oefenen?

1. 18 landen
2. 52 landen
3. 100 landen
4. 134 landen

Hoeveel mensen hebben geen toegang tot veilig drinkwater thuis?

1. 100 miljoen
2. 300 miljoen
3. 800 miljoen
4. 2,1 miljard

Wat is de grootste bron van hernieuwbare energie wereldwijd?

1. Zonne-energie
2. Windenergie
3. Waterkracht
4. Warme van de aarde

Ongeveer 1 op de 5 kinderen wereldwijd is betrokken bij kinderarbeid

1. Waar
2. Niet-waar

Afrika heeft meer mobiele internetgebruikers dan Europa

1. Waar
2. Niet-waar

De rijkste 1% van de wereldbevolking bezit meer dan de helft van het totale wereldvermogen

1. Waar
2. Niet-waar

In 2050 zal ongeveer hoeveel procent van de wereldbevolking in steden wonen?

1. 45%
2. 55%
3. 68%
4. 78%

Als iedereen op de wereld zou leven zoals de gemiddelde Europeaan, hoeveel aardes zouden we dan nodig hebben?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Hoeveel is de gemiddelde wereldtemperatuur gestegen in de afgelopen 100 jaar?

1. 0,5°C
2. 1,0°C
3. 1,5°C
4. 2,0°C

Er wordt geschat dat er in 2050 meer plastic dan vis in de oceanen zal zijn (naar gewicht)

1. Waar
2. Niet-waar

Hoeveel van het aardoppervlak is bedekt met bossen?

1. 15%
2. 21%
3. 31%
4. 44%

In hoeveel landen is er momenteel oorlog of een conflict?

1. 10
2. 33
3. 50
4. 72

Hoeveel ontwikkelingslanden ontvangen officiële ontwikkelingshulp?

1. 10
2. 38
3. 57
4. 73

IMPACT van de SDG's

Heb je ooit financiële problemen ervaren of ken je iemand in je omgeving die in armoede leeft? 

1

Wat doe je als je portemonee en je buik allebei leeg zijn? Hoe kom je dan aan eten?

2

Hoe zorg je voor je eigen fysieke en mentale gezondheid? 

3

Wat vind je ervan dat in Nederland iedereen verplicht naar school moet? 

4

Heb je ooit genderongelijkheid ervaren of waargenomen in je omgeving? 

5

Hoe zou je dagelijkse routine veranderen als je geen toegang had tot schoon water?

6

Wat zou jij niet meer kunnen als er morgen de stroom voor 24 uur zou uitvallen?

7

Heb je ooit een baan gehad waar je je niet gewaardeerd of eerlijk behandeld voelde? Wat heb je gedaan / Wat zou je doen als dat gebeurde?

8

Welke moderne technologie of infrastructuur zou je het moeilijkst vinden om zonder te leven?

9

Heb je wel eens te maken gehad met discriminatie of ken je iemand die vaak gediscrimineerd wordt? 

10

Gooi je wel eens rommel op straat? Wat vind je van mensen die dat doen?

11

Wat is het laatste item dat je hebt gerecycled of hergebruikt in plaats van weggegooid?

12

 Heb je ooit de directe effecten van klimaatverandering in je eigen leven opgemerkt?

13

Plastic rietjes mogen niet meer om te voorkomen dat dieren hierin stikken. Wat vind je daarvan?

14

Een wilde tuin draagt bij aan een goede biodiversiteit en is heel goed voor het ecosysteem. Zou je zelf een wilde tuin aanleggen? 

15

Heb je je ooit onveilig gevoeld in je gemeenschap en wat zou je willen veranderen om je veiliger te voelen?

16

Kun je een organisatie noemen die volgens jou een positieve bijdrage levert aan een van de SDG's?

17

Klik de SDG's aan die het belangrijkste waren volgens de poll, en beantwoord de vragen.

Klik de SDG's aan die zijn gekozen, en bespreek de vragen klasikaal met de klas.

Demonstreer hoe de VR video werkt, speel de video op je eigen scherm en zet "speel af bij studenten" aan, zodat ze zelf ook mee kunnen bewegen. 

Vraag studenten om het geluid van hun laptop uit te zetten!

Opdracht:

Bekijk de VR video van Sadruddin:

Beantwoord de volgende vragen voor jezelf en schrijf ze op (5 min):

1. Wat is het grootste verschil dat je opmerkte tussen jouw dagelijks leven
   en dat van de mensen in de sloppenwijk?
   
2. Welke momenten of beelden uit de video zijn je het meest bijgebleven en waarom?
3. Welke van de SDG'S denk je dat het meest dringend is voor zijn situatie en welzijn, en waarom?"

VR Video

Ga naar Youtube

Vertaling NL

Ik ben opgegroeid naast het spoor, dus ik ben gewend aan het lawaai, maar als een buitenstaander zoals jij op bezoek komt, schaam ik me omdat het zo luid is en er overal rommel ligt.

Mijn vrienden en ik brachten meer tijd door in de problemen dan in de schoolbanken. We dachten: wat is het nut van naar school gaan?

Dankzij het India Youth fonds begon onze school een cursus smartphone reparatie. Eindelijk vond ik iets waarin ik geïnteresseerd was. Ik had nooit eerder interesse getoond in iets. Mijn buren dachten vroeger dat ik een onruststoker was, maar nu vertrouwen ze me met hun telefoons.

Nu weet ik dat ik een telefoonreparatiecentrum kan openen, naar de universiteit kan gaan en een software-engineer kan worden. Misschien krijg ik op een dag mijn familie een nieuw huis.

Geef studenten de tijd om de video nogmaals te bekijken, en laat ze de antwoorden opschrijven/typen op de vragen. 

Behandel de vragen klassikaal.

Opdracht:

Bekijk de VR video van Bali's Sloppenwijken:

Beantwoord de volgende vragen voor jezelf en schrijf ze op (5 min):

1. Wat is het grootste verschil dat je opmerkte tussen jouw dagelijks leven
   en dat van de mensen in de sloppenwijk?
   
2. Welke momenten of beelden uit de video zijn je het meest bijgebleven en waarom?
3. Welke van de SDG'S denk je dat het meest dringend is voor zijn situatie en welzijn, en waarom?"

VR Video

Ga naar Youtube

Vertaling NL

Hoewel Bali een van de populairste plekken voor toeristen ter wereld is, zijn er meer dan 165.000 Balinezen die niet genoeg geld hebben om rond te komen.

Mensen die in de arme buurten van Denpasar wonen, hebben eenvoudige huizen. Meer dan 4600 mensen wonen in die buurten.

In dat gebied hebben de bewoners eenvoudige plekken om te baden en naar het toilet te gaan.

Veel mensen daar gebruiken kerosinefornuizen om te koken, wat slecht is voor de lucht in huis en voor de gezondheid. Het kan ademhalingsproblemen veroorzaken.

Omdat ze niet genoeg goede sanitaire voorzieningen hebben, kunnen mensen daar ernstige gezondheidsproblemen krijgen.

Opdracht:

Bekijk de VR video van Malawian Village:

Beantwoord de volgende vragen voor jezelf en schrijf ze op (5 min):

1. Wat is het grootste verschil dat je opmerkte tussen jouw dagelijks leven
   en dat van de mensen in het dorp? 
2. Welke momenten of beelden uit de video zijn je het meest bijgebleven en waarom?
3. Welke van de SDG'S denk je dat het meest dringend is voor de situatie en welzijn van het dorp, en waarom?

VR Video

Ga naar Youtube

SDG's in de sloppenwijken

Wat denk je dat de grootste uitdagingen zijn voor mensen in de sloppenwijken als het gaat om het ontsnappen aan armoede?

1

Hoe denk je dat mensen in de sloppenwijk elke dag aan eten komen?

2

Welke gezondheidsproblemen denk je dat veel voorkomen in sloppenwijken?

3

Hoe zou het ontbreken van toegang tot goed onderwijs de toekomst van een kind in de sloppenwijk beïnvloeden?

4

Hoe denk je dat meisjes en vrouwen worden beïnvloed door het leven in sloppenwijken in vergelijking met jongens en mannen?

5

Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de gezondheid als iemand geen toegang heeft tot schoon sanitair?

6

Wat zijn de mogelijke gevaren van onbetrouwbare of illegale elektrische aansluitingen in sloppenwijken?

7

Hoe beïnvloedt het leven in een sloppenwijk de economische kansen van een persoon?

8

Denk je dat de mensen in sloppenwijken toegang hebben tot het internet?

9

Denk je dat mensen uit sloppenwijken dezelfde kansen en rechten hebben als anderen in hun stad of land?

10

Als je denkt aan het verbeteren van sloppenwijken, welke drie dingen zou je als eerste veranderen om ze duurzamer en leefbaarder te maken?

11

Wat denk je dat er met het afval gebeurd van mensen in de sloppenwijken?

12

Denk je dat de mensen in de sloppenwijken veel last hebben van klimaatverandering?

13

Sloppenwijken bevinden zich vaak dicht bij waterlichamen. Hoe denk je dat de vervuiling vanuit sloppenwijken het leven in het water beïnvloedt?

14

Veel sloppenwijken worden gebouwd op land dat eerder onbebouwd was. Hoe denk je dat dit de lokale flora en fauna beïnvloedt?

15

Denk je dat mensen in sloppenwijken dezelfde toegang hebben tot justitie en publieke diensten als anderen in de stad?

16

Ken je organisaties of initiatieven die samenwerken om de situatie in sloppenwijken te verbeteren?

17

We gaan terug naar de 3 SDG'S die we met de klas hebben gekozen, beantwoord de volgende vragen

Als afsluiting kijken we terug naar de SDG's die de studenten aan het begin hebben gekozen. 

Probeer met de klas de antwoorden op de bijbehorende vragen te formuleren.

Opdracht: SDG's in beroep

• Kies drie SDG's die je het meest toepasbaar vindt voor je toekomstige beroep. 
• Beschrijf hoe deze SDG's van invloed kunnen zijn op je werk
  en hoe je beroep kan bijdragen aan het bereiken van deze doelen.

Voorbeelden:

Voorbeeld Kapper

Relevantie voor mijn beroep: Als kapper gebruik ik dagelijks verschillende producten, van shampoos tot haarverf. De keuze van deze producten heeft invloed op het milieu en de gezondheid van mijn klanten.

Hoe ik kan bijdragen: Ik kan kiezen voor haarproducten die milieuvriendelijk zijn, biologisch afbreekbaar en niet op dieren zijn getest. Daarnaast kan ik klanten informeren over duurzame haarverzorging en hen aanmoedigen om milieuvriendelijke producten te kopen.

Voorbeeld Verpleger

Wat het betekent voor mij: Sommige mensen hebben het moeilijker dan anderen omdat ze bijvoorbeeld in een rolstoel zitten of uit een ander land komen. Als verpleegster kan ik deze mensen helpen zodat ze zich beter voelen.

Wat ik kan doen: Ik kan extra aandacht geven aan mensen die het moeilijk hebben. Door te luisteren, te helpen en te zorgen dat ze zich welkom voelen in het ziekenhuis.

Voorbeeld logistiek medewerker

Wat het betekent voor mij: Vrachtwagens en transportmiddelen kunnen vervuiling veroorzaken. Dit is niet goed voor het klimaat.

Wat ik kan doen: Ik kan helpen door zuinig te rijden en te zorgen dat de vrachtwagens niet te lang aan staan als ze stilstaan. Ook kunnen we nadenken over andere manieren van vervoer, zoals treinen of elektrische vrachtwagens.

Zorg ervoor dat de studenten deze slide kunnen zien, zodat ze op de voorbeelden kunnen klikken.

Wil je het echt interactief maken; Print dan de SDG's uit en laat ze de vragen beantwoorden op Post-its en deze op de SDG's plakken. 

REFLECTIE:
Waarom vind jij de SDG's belangrijk?

Deze presentatie is gemaakt door:

Edulab, ROC van Twente

Wil je zelf ook zo'n interactieve presentatie
maken voor je eigen lessen?

Geef je dan op voor de workshop Lessonup