Week 5 - tekstsoorten, tekstdoelen

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Welkom!

Wat heb je nodig?

- Boek

- Schrift

- Etui

- Laptop en oplader

Leerdoelen

- Ik weet welke tekstdoelen en tekstsoorten er zijn.

- Ik kan de tekstsoort en het tekstdoel van een tekst herkennen.

Tekstsoorten

We kennen drie tekstsoorten:

1. Verhalende teksten

2. Waarderende teksten

3. Informatieve teksten

Verhalende tekst

Een verhalende tekst vertelt een verhaal met personages, gebeurtenissen en een plot.

Voorbeelden: boek, sprookje, strip

Waarderende tekst

In waarderende teksten gaan de belangrijkste vragen over de mening van een schrijver. Hij kan proberen je te overtuigen of je moet zelf een mening formuleren.

• Voorbeelden: boekrecensie, discussie, debat, betoog

Informerende tekst

Welke tekstsoort?

1. waarderende tekst
2. verhalende tekst
3. informerende tekst

Wat voor tekstsoort is dit?

1. verhalende tekst
2. informerende tekst
3. waarderende tekst

Tekstdoelen

Een schrijver wil vaak iets bereiken bij zijn lezer. Hij schrijft een tekst dus met een doel in gedachten.

 

 -> Tekstdoel

Als je het tekstdoel weet, kun je:

1) teksten beter inschatten;

2) teksten beter beoordelen.

Welke tekstdoelen ken jij al?

Informeren

Doel: de lezer leert iets van de tekst.

Kenmerken:

- de tekst is objectief

- de tekst bestaat uit feiten

-> informerende tekst

lesboeken, handleidingen, nieuwsberichten en politierapporten

Overtuigen

Doel: de lezer raakt overtuigd met het standpunt van de tekst/schrijver.

 

Kenmerken:

- de tekst bevat een standpunt

- de schrijver maakt gebruik van argumenten

- de tekst is gebaseerd op de mening van de schrijver

-> Waarderende tekst

recensies, columns en blogs

Overtuigen

Kern van de tekst: Proefdiertesten zijn vreselijk, want dieren zijn onschuldig en kunnen geen nee zeggen.

Standpunt: proefdiertesten zijn vreselijk

Argumenten:

1) dieren zijn onschuldig

2) dieren kunnen geen nee zeggen

Beschouwen

Doel: de lezer kan zelf een mening vormen bij het onderwerp van de tekst

Kenmerken:

- de tekst is informatief

- de schrijver beschrijft voor- en nadelen

-> Informerende tekst

 sommige krantenartikelen en sommige tijdschriftartikelen

Activeren

Doel: de lezer raakt overtuigd met het standpunt van de tekst/schrijver én komt in actie

Kenmerken:

- de tekst bevat een standpunt en argumenten

- de tekst is gebaseerd op de mening van de schrijver

- de schrijver wil de lezer overtuigen om iets te gaan doen (bijv. ergens lid van worden, geld doneren)

-> Waarderende tekst

reclameteksten, advertenties, posters en folders

Amuseren

Doel: de lezer beleeft plezier aan het lezen van de tekst

Kenmerken:

- de tekst bevat een grapje (of anekdote)

- de tekst kan fictie en ook non-fictie zijn

-> Verhalende teksten

gedicht, roman, strip, column en blogs

Tekstsoorten

Je hebt dus:

1. Informerende teksten met de tekstdoelen informeren en beschouwen

2. Waarderende teksten met de tekstdoelen overtuigen en activeren

3. Verhalende teksten met het tekstdoel amuseren

Even oefenen

We bekijken samen enkele teksten. Bedenk welk tekstdoel de schrijver zou hebben.

informeren

Overtuigen

activeren

beschouwen

amuseren

Aan de slag!

1. Maak de opdrachten (p.12-15)

Opdrachten: 3 t/m 11

Oefenopdrachten: 2

2. Kijk je antwoorden goed na.

3. Leer 10 woorden uit de woordenlijst.

Noem een voorbeeld van een waarderende tekst.

Domein

- Je leest de tekst over bijbanen

- Je maakt de vragen