Grammatica woordsoorten

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 3

Grammatica woordsoorten

Wat is de persoonsvorm in de zin:
Ik heb vanmiddag gesport.

1. ik
2. heb
3. vanmiddag
4. gesport

Waarom is "ga" de persoonsvorm in de zin: Ik ga wandelen in het bos.

Bij welk onderdeel van Nederlands gebruik je de persoonsvorm?

1. Werkwoordspelling
2. Spelling
3. Zinsdeel benoemen
4. Woordsoort benoemen

werkwoord

PV

voltooid deelwoord

infinitief

T.T.

V.T. 

hele werkwoord

Ja

ge-be-ver-stam+t

stam

stam + t

stam +en

 kofschiptaxi

Ja

 stam+te(n)

Nee

 stam+de(n)

 kofschiptaxi

Nee

ge-be-ver-stam+d

werkwoordspelling
(vinden) jij werkwoordspelling lastig?

1. Vindt
2. Vint
3. Vind

werkwoordspelling (tt)
Hij (besteden) veel tijd aan werkwoordspelling.

1. besteed
2. besteedt
3. besteden

werkwoordspelling
Het gebeur... regelmatig dat men fouten maakt in werkwoordspelling.

1. gebeurd
2. gebeurt
3. gebeurdt
4. gebeurde

Grammatica

zinsdelen benoemen

In welke volgorde ontleed je een zin?

zinsdelen maken

ond

wwg

lv 

mv

bwb

Ontleed de volgende zin

Lindsey

mocht

van haar moeder

schoenen met hakken

kopen

Onderwerp

bwb

gezegde

gezegde

Persoonsvorm

Lijdend voorwerp

Woordsoorten

Een zin is opgebouwd uit losse woorden. 

Al die woorden horen bij een woordsoort.

Een werkwoord is bijvoorbeeld een woordsoort.

Werkwoorden

Een werkwoord zegt wat iets of iemand doet, wat iets of iemand overkomt of  wat er is gebeurd.

In een zin staat ten minste één werkwoord.

Er zijn ook zinnen met meer dan één werkwoord.

Lidwoord

Er zijn 3 lidwoorden: de, het en een

Let op bij het!!

Alleen als er een zelfstandig naamwoord bij staat, is het een lidwoord.

Het regent --> geen lidwoord.

Het rode kleedje ligt op de grond --> wel lidwoord.

Zelfstandig naamwoord

• Een zelfstandig naamwoord is een dier, mens, plant, ding en  gevoel
• Voor een zelfstandig naamwoord kan je altijd een lidwoord  zetten.
• Eigennamen zijn ook zelfstandig naamwoorden.

Voorbeeld

• huis
• Ahmed
• hond

Bijvoeglijke naamwoorden 

Je gebruikt een bijvoeglijk naamwoord om iets of iemand te beschrijven.

bijvoorbeeld: Het grote huis

grote is het bijvoeglijke naamwoord

Het voorzetsel

Een voorzetsel staat vaak voor een zelfstandig naamwoord. Voorzetsels zijn onder andere:

Persoonlijk voornaamwoord

Een persoonlijk voornaamwoord verwijst naar een persoon, een groep personen, voorwerpen of onzichtbare zaken. 

Het zijn woorden als ik, hij, hem, ons, jullie enzovoort.

Bezittelijk voornaamwoord

Geeft een bezit aan.

Dat is mijn boek! 

Mijn = bezittelijk voornaamwoord.

Dat boek is van mij.

Mij = persoonlijk voornaamwoord.

Lidwoord

Zelfstandig naamwoord

Werkwoord

Bijvoeglijk naamwoord

Voorzetsel

Persoonlijk voornaamwoord

Bezittelijk voornaamwoord

Korte woorden die een persoon aangeven

Wat je doet, wat er gebeurt

Kan voor 'de kast' of 'de vakantie'

De, het, een

Geeft bezit aan

Mensen, dieren, planten, dingen

Zegt iets over het ZN

Kijk naar de volgende zin. Welke woorden horen bij de onderstaande woordsoorten? Je moet sommige woordsoorten vaker gebruiken en niet alle woordsoorten hoef je te gebruiken.

Zelfstandig naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord

lidwoord

werkwoord

De

dj

draait

op

het

festival.

leuke

persoonlijk voornaamwoord

bezittelijk voornaamwoord

jullie

me

je

haar

hij

uw

ons

ze

hun

zijn

jouw

hem

znw

lw

bvn

ww

bezit.vnw

pers.vnw

vz

Mijn

vader

fietst

aardige

naar

zijn

werk.

Telwoorden

Een telwoord geeft een hoeveelheid of een volgorde aan.

Er zijn twee soorten telwoorden.

Hoofdtelwoorden - Hoeveelheid

• aantal, nummer

Rangtelwoorden - Volgorde     

• -de, -ste

Geef aan of de telwoorden hoofdtelwoorden of rangtelwoorden zijn.

Hoofdtelwoord

Rangtelwoord

Veel

Laatste

Achttien

Zeven

Derde

Schrijf een ding
op wat je deze les
hebt geleerd.

Stel één vraag over iets dat je nog niet zo goed
hebt begrepen.