Woordenschat: achtervoegsels

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

DOEL

WOORDEN MET ACHTERVOEGSEL

- je kent de betekenis van veelvoorkomende achtervoegsels

- je kunt woordraadstrategieën gebruiken om de betekenis van een onbekend woord te vinden

Eerder leerde je

over woorden met een voorvoegsel.

Een voorvoegsel kan helpen om de betekenis van het woord te vinden.

Wat is de betekenis van het voorvoegsel anti-?

1. zonder
2. opnieuw
3. tegen
4. verkeerd

Wat is de betekenis van het voorvoegsel mis-?

1. zonder
2. opnieuw
3. niet meer
4. verkeerd

Wat is de betekenis van het voorvoegsel ex-?

1. zonder
2. opnieuw
3. niet meer
4. slecht

Wat is de betekenis van het voorvoegsel wan-?

1. zonder
2. opnieuw
3. niet meer
4. slecht

Wat is de betekenis van het voorvoegsel her-?

1. zonder
2. opnieuw
3. niet meer
4. niet

Achtervoegsels: vrolijk 

Er zijn veel woorden met -heid, -lijk, -ing, -ig, 
 -er, -erd, -aar, -aard, -baar, -rik of -isch erachter. 

Deze korte stukjes zijn achtervoegsels,

je schrijft ze altijd op dezelfde manier. 

______

achtervoegsels zet je altijd achter een woord, zoals het woord zelf al aangeeft: achtervoegsels. Het gaat dus om het laatste deel van een woord.

Voorbeelden 

blijheid

duidelijk

afdeling

aardig

aansteker

eigenaar

aaibaar

fantastisch

Betekenis

Door een achtervoegsel verandert de betekenis van een woord.

Kijk dus altijd goed in de zin wat er precies bedoeld wordt.

Het einde van de film is prachtig.

De docent kan eindeloos doorzeuren over mijn punt.

-(i)teit biodiversiteit

-kundig vakkundig

-(e)lijk wetenschappelijk

-rijk waterrijk

-vaardig slagvaardig

-wekkend angstwekkend

-achtig kinderachtig

-baar onoplosbaar

-eus nerveus, matineus

-heid werkloosheid

-ief subjectief

-ig gelukkig

-isme socialisme

Veelvoorkomende achtervoegsels

Lees (en beluister) de tekst

Geef een omschrijving van het woord werking.

_________

Welk synoniem voor ontrafeld staat in alinea 1?

_________

Wat betekent produceren?

_____________

Geef een omschrijving van het woord verstevigen. Gebruik in je omschrijving het woord steviger.

____________

Welk woord herken je in plakkerig?

_________

Welk woord herken je in elastisch?

__________

Wat betekent elastisch?

_________

Welke prooien komen in webben vast te zitten? Geef twee voorbeelden.

_______

Van welk woord komt uitrekking?

___________

woorden met achtervoegsels

In de volgende dia's moet je een woord opschrijven dat past bij de omschrijving. Dit is een woord met een achtervoegsel.

Bijvoorbeeld: te drinken - drinkbaar

uit te klappen

iemand die lui is

te betalen

het verminderen

dat wat overblijft

dat wat je gebakken hebt

kunnen werken

als van een dier

het demonstreren

met heel veel begrip

iets wat je achter (een woord) toevoegt

Oefening: tegengestelde

In de volgende dia's moet je een woord opschrijven dat het tegenovergestelde betekent van het onderstreepte woord.

Bijvoorbeeld:

De cursus Excel is voor mij zinloos

- zinvol / nuttig -

Het werd een superleuk feest door de aanwezigheid van mijn handbalteam.

___________________

Ik vind het logisch dat we eerst naar huis gaan en daarna naar de stad.

__________

Tegen het derde elftal van Nijkerk zijn we kansrijk.

___________

Het is voor je ontwikkeling erg nadelig als je in een stad woont.

__________

De ontsnappingspoging van de gevangene was tevergeefs.

_______________

Oefening: woorden maken

In de volgende dia's moet je zoveel mogelijk woorden opschrijven door een voor- of achtervoegsel toe te voegen.

Bijvoorbeeld: beleefd

- onbeleefd -  onbeleefdheid - beleefdheid  -

besmetten

vinden

liefde

werken

einde

GELEERD?

WOORDEN MET ACHTERVOEGSEL

- je kent de betekenis van veelvoorkomende achtervoegsels

- je kunt woordraadstrategieën gebruiken om de betekenis van een onbekend woord te vinden

Wat wist je al?

Is er iets wat je nog niet zo goed snapt?
Zo ja, schrijf dit op.